با اهدای خون هم به بیمارانی که به خون و فرآورده‌های خونی نیاز دارند کمک می‌کنند و علاوه بر اجر اخروی، از فواید بهداشتی این کار نوعدوستانه بهره‌مند می‌شوند. اما امسال اهالی منطقه ۹، به دلیل تعطیلی تنها مرکز اهدای خون این منطقه، از محاسن اخروی و دنیوی این اقدام خداپسندانه محروم هستند و امیدوارند با توجه به اینکه مسئولان درمانی کشور همواره بر ضرورت اهدای مستمر خون تأکید می‌کنند، بار دیگر فعالیت این پایگاه از سر گرفته شود. برای بررسی علت تعطیلی این مرکز با مسئولان و اهالی منطقه ۹ گفت‌وگو کرده‌ایم.
از سال ۹۱ تا اواخر سال ۹۶، مرکز انتقال خون منطقه ۹ در ضلع جنوب‌شرقی بوستان المهدی(عج) فعال بود و بسیاری از اهالی منطقه ۹ و همین‌طور مناطق همجوار از خدمات متنوع آن بهره‌مند می‌شدند. «اعظم فضلی» از ساکنان محله استادمعین و یکی از اهداکنندگان مستمر خون در ارتباط با تعطیلی مرکز انتقال خون می‌گوید: «مرکز انتقال خون آزادی در واقع مرکزی برای پهنه غرب پایتخت محسوب می‌شد. اغراق نیست اگر بگویم روزانه بیش از ۲۰ اهداکننده داشت که اکنون بلاتکلیف شده‌اند. «بصیر داداشی» از ساکنان محله دکتر هوشیار هم می‌گوید: «پس این همه فرهنگسازی در مورد سنت حسنه اهدا و نذر خون برای چیست وقتی شرایط آن در محله و منطقه مهیا نیست؟ سابق بر این هرچند ماه یکبار اتوبوس سیار انتقال خون می‌آمد به منطقه و اهالی می‌توانستند خون اهدا کنند اما در حال حاضر از آن هم خبری نیست. »
- راه‌اندازی دوباره در صورت درخواست مردم
با وجود اینکه اهالی بر استقبال از خدمات مرکز انتقال خون منطقه تأکید دارند اما شهردار ناحیه یک علت اصلی تعطیلی این مرکز را عدم استقبال اهالی می‌داند و می‌گوید: «سرای محله استادمعین به اتاق مرکز انتقال خون که در مجاورت آن قرار دارد، برای برگزاری کارگاه‌های آموزشی و جلسات شورایاری محله نیاز داشت که با توجه به عدم استقبال اهالی از خدمات این مرکز و اتمام قرارداد اجاره‌نامه با سازمان انتقال خون کشور، این فضای ۳۵ متری در اختیار سرای محله قرار گرفت. » «امیر تاجری» ادامه می‌دهد: «البته اگر تعداد درخواست‌های مردمی برای راه‌اندازی مجدد مرکز انتقال خون قابل توجه باشد جایگزینی آن در دستور کار شهرداری منطقه قرار خواهد گرفت. »
- شورایاری تکذیب می‌کند!
اما شورایاران محله استادمعین ادعایی دیگر دارند و گفته مسئولان شهری مبنی بر تعطیلی مرکز انتقال خون برای تشکیل جلسات شورایاری را تکذیب می‌کنند. «فرشاد بخشایشی» دبیر شورایاری محله استادمعین در همین ارتباط می‌گوید: «اتفاقاً زمانی که این مرکز فعالیت‌های خود را در منطقه آغاز کرد دبیران کانون‌های مربوطه و مسئولان در مراکز فرهنگی شروع به فرهنگسازی کردند تا اهالی به نذر خون ترغیب شوند. زمانی هم که اهالی درباره این موضوع آگاهی پیدا کردند و استقبال بیشتری می‌شد به یکباره این مرکز تعطیل شد. مسئولان سازمان انتقال خون می‌گفتند تبلیغات محلی در مورد فعالیت این مرکز کم است، یا مدعی می‌شدند فضایش محدود و غیراستاندارد است. گاهی هم مثلاً سرای محله یا شهرداری به دلیل محدودیت فضا برای اجرای برنامه‌هایشان دنبال فضاهای جدید بودند.
در پاسخ پیگیری‌های ما هم همین بهانه‌ها را آوردند و اضافه کردند که قرار است فضای جدیدی به مرکز انتقال خون داده شود ولی خب از شواهد مشخص است که فعلاً اولویت با فعالیت و راه‌اندازی استارت‌آپ‌هاست! » دبیر کانون انتقال خون منطقه«خدیجه جلیلی» که زیر نظر اداره سلامت شهرداری فعالیت می‌کند نیز از تعطیلی مرکز انتقال خون گله‌مند است و می‌گوید: «ما در ۸ کانون منطقه بیش از ۲۰۰ نفر عضو مستمر و ۱۰ اهداکننده برتر داریم. یعنی شرایطی مشابه و حتی بهتر از سایر مناطق شهر. این اگر استقبال نیست پس چیست؟ »
- سیاست متمرکزسازی مراکز انتقال خون
برای یافتن پاسخ روشن معمای تعطیلی مرکز انتقال خون منطقه سراغ مدیر روابط‌عمومی سازمان انتقال خون کشور می‌رویم. «حسین دزفولی» تخصصی شدن مراکز انتقال خون در تهران را علت اصلی تعطیلی مرکز اهدای خون منطقه ۹ می‌داند و می‌گوید: «ایـران جزء ۵ کشـور برتـر دنیـا در زمینـه کیفیـت انتقـال خون اسـت که بـه دلیـل گسـتردگی کلانشهرهای آن مانند تهـران و کمبـود مراکـز فوق‌تخصصی اهـدای خون متناسـب بـا جمعیـت مناطق، ایـن سـازمان بـرای رسـیدن بـه شـاخص مناسـب، اقدام به متمرکزسازی فعالیت‌های مربوطه در مراکز جامع و پنجگانه انتقال خون تهران کرده است. مرکز جامع پهنه غرب تهران در حال حاضر در ابتدای خیابان باغ فیض (منطقه ۵) فعال است. »
این متمرکز شدن مراکز از کمیت پایگاه‌های انتقال خون پایتخت کاسته است آن هم در شرایطی که استاندارد جهانی پراکندگی مراکز انتقال خون بیشتر از این است و شاخص اهدای خون در ایران ۲ برابر بیشتر از شاخص اهدای خون در کشورهایی با درآمد متوسط به بالاست. دزفولی از راهکار سازمان انتقال خون کشور برای جبران این کاهش کمیت پایگاه‌ها می‌گوید: «کارشناس‌های سازمان انتقال خون بنا به درخواست مناطق شهری فضاهای پیشنهادی آنها را بررسی می‌کنند تا گروه‌های سیار یک روزه برای بهره‌مندی اهالی از خدمات اهدای خون، پلاسما و پلاکت اعزام شوند. این اتفاق به سبب مهیا نشدن فضای مناسب در منطقه ۹ کمتر به وقوع پیوسته است. » بسیاری از کارشناسان حوزه شهری، کاهش تعداد پایگاه‌های انتقال خون را برابر با افزایش ترددهای درون‌شهری می‌دانند که به‌طور حتم آلودگی هوا و حجم ترافیک را در بردارند.