این خبر را بهانه‌ای می‌کنیم تا سری به تنها مرکز جامع اهدای خون غرب تهران بزنیم. مرکزی که فروردین سال ۱۳۹۷ بعد از تعطیلی پایگاه‌های میدان صادقیه، میلاد و آزادی کار خود را در محدوده غرب پایتخت آغاز کرد تا خدماتی با استانداردهای جهانی در زمینه اهدا و انتقال خون ارائه دهد.
ساعت ۱۲ ظهر با مسئول مرکز انتقال خون شهید «علی‌محمد چمن‌گل» که به واسطه نزدیکی به بزرگراه شهید ستاری به مرکز ستاری معروف شده است دیدار می‌کنیم. انتظار نداریم در این موقع از روز با اهداکنندگان زیادی روبه‌رو شویم اما برخلاف تصور ما رفت‌وآمد به مرکز زیاد است و شهروندان یکی پس از دیگری روی تخت قرار می‌گیرند تا چیزی در حدود ۴۵ دقیقه با آرامش خون خود را اهدا کنند.
- شرایط مناسب اهدای پلاسما
«فاطمه سعادتی» مسئول مرکز در همان آغاز گفت‌وگویمان به ۶ تخت پلاسما فرزیس اشاره می‌کند و می‌گوید: «از اواسط سال ۱۳۹۷ بخش پلاسما فرزیس در این مرکز راه‌اندازی شد. خوشبختانه استقبال اهداکنندگان پلاسما از این مرکز خوب بوده است و ما به‌طور متوسط ۱۰تا ۱۵ واحد اهدای پلاسما در روز داریم. بحث اطلاع‌رسانی درباره اهدای پلاسما در مراکز اهدای خون بسیار جدی و بااهمیت است. پلاسما بخشی از مایع خون است و ۵۵ درصد از خون را تشکیل می‌دهد و حاوی ۹۳ درصد آب و مواد پروتئینی مهم و اصطلاحاً مواد انتقال‌دهنده مواد غذایی، تولیدات متابولیسمی هورمون‌ها و ویتامین‌هاست.
در مایع پلاسما بیشتر از ۱۲۰ نوع پروتئین وجود دارد که با تفکیک و فرآوری هریک از این مواد می‌توان به مشتقاتی برای تهیه دارو دست پیدا کرد. » هر انسان سالم می‌تواند در طول هفته ۲مرتبه پلاسمای خود را اهدا کند، مشروط بر اینکه فاصله ۲ اهدا بیش از ۴۸ ساعت باشد. بر همین اساس در طول سال می‌توان ۲۴ مرتبه پلاسمای خون را برای تأمین نیاز بیماران هموفیلی اهدا کرد و این ماده ظرف ۴۸ تا ۷۲ ساعت مجدداً در بدن جایگزین می‌شود. اهدای پلاسما شرایطی مشابه اهدای خون دارد، به این صورت که از یکی از رگ‌های بازو مقداری خون گرفته می‌شود و پس از ورود به دستگاه پلاسما فرزیس، سلول‌های خونی و پلاسما از خون جدا و فرآوری شده و سلول‌های خونی دوباره به بدن وارد می‌شود که به این روش «پلاسما فرزیس» می‌گویند. این روش فشار زیادی به بدن اهداکننده وارد نمی‌آورد، زیرا تنها یک ساعت طول می‌کشد و بدن توانایی و تحمل این فرایند را دارد. »
- رنگ شفابخش
پلاسمای خون، علاوه بر نجات جان بسیاری از بیماران، یکی از مواد اولیه برای تهیه داروهایی از جمله فاکتورهای انعقادی، ترکیبات پلاسمایی و عوامل ایمنی به شمار می‌رود. مدیر مرکز اهدای خون غرب تهران درباره استقبال شهروندان برای اهدای پلاسما می‌گوید: «در این مرکز ۱۴ تخت برای اهدای خون کامل و ۶ تخت برای اهدای پلاسما در نظر گرفته شده است که امیدوارم بتوانیم به واسطه اســـــــتقبال شهروندان برای اهدای پلاسما این بخش را توسعه دهیم. برای تشویق شهروندان به اهدای پلاسما سعی کرده‌ایم از خود اهداکنندگان استفاده کنیم. از آنها درخواست می‌کنیم تا شرح حال خودشان را در زمان اهدا برای دوستان و آشنایان تعریف کنند. اینکه اهدای پلاسما با اهدای خون فرقی ندارد و تنها ۱۵ دقیقه بیشتر از اهدای خون باید برای آن وقت بگذارند. »
- فقط نگاه انسان‌دوستانه نه کاسبی!
در هیج جای دنیا بابت اهدای خون، پلاسما و پلاکت نباید پول پرداخت شود. چون در این حالت افرادی که وضعیت اقتصادی ضعیف‌تری دارند راغب می‌شوند و به طبع چنین افرادی از لحاظ بهداشتی و سلامت در شرایط چندان مناسبی قرار ندارند. فهرست اقلام یا هدایایی که به‌عنوان یادگاری به اهداکننده داده می‌شود طبق استانداردهای جهانی تعیین شده است. سعادتی می‌گوید: «طی سال‌های اخیر سازمان انتقال خون جهانی به دنبال این است که تنها نگاه انسان‌دوستانه و خیرخواهانه را در بحث اهدای خون دنبال کند. متأسفانه در برخی از مراکز خصوصی به اهداکنندگان پلاسما یا پلاکت پول داده می‌شود هرچند از این پول به‌عنوان هزینه آژانس رفت‌وآمد اهداکننده نام می‌برند. »
- شرایط اهدای پلاسما همانند اهدای خون است:
- همراه داشتن کارت ملی، سن اهداکننده ۱۸ سال تمام و حداقل وزن ۵۰کیلوگرم باشد.
- در مرکز اهدای خون شهید چمن‌گل پلاکت دریافت نمی‌شود و پلاکت خون تنها در مرکز خیابان وصال دریافت می‌شود.
- در این مرکز، همه روزه از ساعت ۸ صبح تا ۸شب امکان اهدای خون و پلاسما وجود دارد.
- مرکز اهدای خون غرب تهران روزانه به‌طور متوسط ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفر مراجعه‌کننده دارد.
- زنان کمترین مراجعه را دارند و گروه سنی ۳۰ تا ۴۵ سال بیشترین متقاضی اهدای خون هستند.
- مرکز اهدای خون شهید چمن‌گل (ستاری) در بزرگراه ستاری، بالاتر از مرکز خرید کوروش، ابتدای خیابان خلیل‌آبادی، جنب مسجد بعثت واقع شده است.