این عمل نیکو در روزهایی که کتابخانههای سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران از لحاظ تجهیز کتاب حال و احوال خوشی ندارند کار بزرگی است. بیش از ۵سال است که کتاب جدیدی از سوی نهاد یا سازمان خاصی برای این کتابخانه تهیه نشده است. هر کتاب جدیدی که به کتابدار تحویل داده میشود از خیر و برکت نگاه فرهنگی تعدادی از اعضای ثابت کتابخانه است که به کتاب و مطالعه عشق میورزند.
با تمام شدن مدرسهها و آغاز تعطیلات دانشآموزی، بچهها و والدینشان بیشتر از همیشه به کتابخانه محل رفتوآمد میکنند. ظهر یک روز گرم خردادی با تعدادی از اعضای ثابت کتابخانه شیخ فضلالله نوری دور هم جمع میشویم تا درباره کتابخانه و کتابهایش گفتوگو کنیم.
- نگذاریم کتابها در کتابخانهها خاک بخورند
«معصومه علیشاهی» ۶ سالی است که عضو کتابخانه خانه فرهنگ نور شده است. او یکی از اعضای فعال کتابخانه است. علیشاهی از به روز نبودن و تجهیز کتابخانه به تازههای نشر گله میکند و میگوید: «سالهاست که تصمیم گرفتهام عادت کتابخوانی را با رسم اهدای کتاب همراه کنم. هر کتابی که میخرم بعد از مطالعه به کتابخانه اهدا میکنم. دوست ندارم کتابهایم در کتابخانه خاک بخورد. معتقدم کتاب باید دست به دست بچرخد و در جایی ثابت نماند. اما نکته تأملبرانگیز این است که برای من شهروند عاشق کتاب مسلماً کتابخانه باید مکانی بسیار جذاب باشد که بتوانم کتابهای مورد علاقهام را آنجا پیدا کنم ولی واقعیت چیز دیگری است. الان مدتی است که وقتی به کتابخانه مراجعه میکنم کتاب جدیدی وجود ندارد اگر هم هست همان کتابهای اهدایی خودم را باید دوباره بخوانم. »
«فاطمه نگارگر» هم که از سال ۱۳۸۰ عضو کتابخانه شیخ فضلالله نوری است، از به روز نبودن کتابها گلهمند است و میگوید: «کتابخانه نبض فرهنگی یک محله است و باید بهروز و جذاب باشد. متأسفانه امکاناتی که در اختیار کتابخانههای شهر میگذارند کافی نیست. من کتابخانه شیخ فضلالله نوری را دوست دارم. چون اعضای فعالی دارد. اینجا رسم اهدای کتاب بین اعضای ثابت مثل یک عادت شده است. اما این تنها میتواند بخش کوچکی از نیازهای کتابخانه را تأمین کند. سازمانها و نهادهای مرتبط باید به تجهیز کتاب برای کتابخانهها بیشتر اهمیت دهند. »
- رسم امانتداری را به جا بیاوریم
«فاطمه حسنپور» مدیر خانه فرهنگ نور در جمع ما حضور دارد. او از کتابخانه شیخ فضلالله نوری که در خانه فرهنگ نور قرار دارد بهعنوان یکی از فعالترین کتابخانههای منطقه نام میبرد و میگوید: «بخش کتابخانه خانه فرهنگ همیشه پر مخاطب و فعال بوده است. اینجا ما اعضایی داریم که کتابخانه را مثل خانه دوم خودشان میدانند و هر روز به آن مراجعه میکنند. این همانطور که برای ما امیدوارکننده است وظیفهمان را هم در قبال پاسخگویی به نیاز این شهروندان بیشتر میکند. متأسفانه شرایط خرید کتاب برای کتابخانه فراهم نیست اما امسال با بررسیهایی که انجام دادهایم کتابهایی را که مورد علاقه و نیاز اعضایمان بود خریداری کردهایم. کمک اعضای فعال کتابخانه باعث شد تا ۲۵۰ جلد کتاب جدید به کتابخانه اضافه شود.
خوشحالم که اعضایمان آنقدر دغدغه مطالعه دارند که ما را برای تهیه کتابهای جدید یاری میدهند. این رسم نیکوی اهدای کتاب در کتابخانه ما بسیار ارزشمند است. همین خانمهایی که اینجا دور این میز نشستهاند آنقدر دغدغه کتاب و مطالعه دارند که وقتی یک کتاب را به امانت میبرند اگر آن کتاب پاره شده باشد سعی میکنند با چسب ورقها را بچسبانند. البته این را هم بگویم در کنار این اعضای فعال، ما اعضایی هم داریم که کتاب به امانت میبرند و بیشتر از ۲ ماه طول میکشد تا کتاب را برگردانند. کتابها پاره و تا خورده میشوند. بعضی از کتابها هم پر از لکه و خط خوردگی است. باید رسم امانتداری را برای کتابهایی که به امانت میگیریم به جا بیاویم. کتابها گنجینه ماست. بهخصوص که این روزها قیمت کتاب بسیار گران شده است باید در حفظ آن بیشتر تلاش کنیم. »
- نذر کتاب به یاد مادر
عادت زیبای نذر فرهنگی چند سالی است که در کتابخانه شیخ فضلالله نوری انجام میشود. بانو «زهراسلیمی» از اعضای قدیمی کتابخانه به یاد مادر مرحومش هر ماه یک کتاب به کتابخانه هدیه میکند. بانو سلیمی میگوید: «پس از فوت مادرم تصمیم گرفتم برایش یک صدقه جاریه داشته باشم. چون او هم مثل من به کتاب و کتابخوانی علاقهمند بود تصمیم گرفتم به نام و یادش هر ماه یک کتاب بخرم و به کتابخانه هدیه کنم. گمان میکنم باید نذر و نیتهایمان را کمی تغییر دهیم. رشد و تعالی فرهنگ، کم از تغذیه جسم ندارد. بهتر است کمی برای تغذیه روح و جانمان هم نذر کنیم.