ساکنان منطقه به برنامه‌هایی فکر می‌کنند که کمترین هزینه را داشته باشد و بهترین نتیجه را نصیبشان کند. منطقه ما نیز با دارا بودن ظرفیت‌های بزرگ برای غنی‌سازی اوقات فراغت، زیرساخت‌های مناسبی برای اجرای چنین برنامه‌هایی دارد؛ چرا که ۱۵ مرکز فرهنگی و هنری زیر مجموعه سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران درقلب تاریخی پایتخت فعالیت می‌کنند. با «مصطفی بیات»، مدیر فرهنگی و هنری منطقه۱۲، درباره برنامه‌های ویژه تابستان که قرار است در ۱۵ مکان اجرا شوند، همصحبت شده‌ایم.
- روزهای داغ تابستان آغاز شده است. مراکز تحت‌پوشش شما در منطقه آماده اجرای برنامه‌های فرهنگی در این روزهای پیش‌رو هستند؟
حدود ۷۳درصد محدوده منطقه ۱۲ در بافت «حصار ناصری» است. همین ویژگی باعث ثبت بیش از ۵۰درصد ابنیه تاریخی و گردشگری در این منطقه شده است. در کنار ابنیه تاریخی ثبت ملی، ۴ مرکز شامل «خانه موزه بازار» (منزل سلطان بیگم)، کتابخانه «آیت‌الله طالقانی» (منزل آیت‌الله طالقانی)، فرهنگخانه «آیت‌الله ایروانی» (منزل آیت‌الله ایروانی)، خانه فرهنگ امامزاده «یحیی(ع) » و فرهنگسرای «نهج‌البلاغه» (ایستگاه قطار و ماشین دودی از میدان قیام به شهرری) در اختیار سازمان فرهنگی و هنری منطقه است. علاوه بر این، ۱۵ خانه موزه، کتابخانه و خانه فرهنگ در ایام تابستان برنامه‌های متنوعی برای غنی‌سازی فراغت ساکنان تدارک دیده‌اند.
- طرح‌های گردشگری هم جزو این برنامه‌هاست؟
ما سال‌ها است طرح‌های گردشگری را در منطقه اجرا می‌کنیم. به تازگی هم ستاد گردشگری شهرداری، تورهای گردشگری در منطقه برگزار می‌کند. مخاطب این تورها، افرادی است که خارج از منطقه زندگی می‌کنند و می‌خواهند آشنایی خود را از تهران قدیم بیشتر کنند. مردم ساکن و بومی، جامعه هدف اجرای این طرح‌ها نیستند چراکه به دلیل قدمت سکونتشان در منطقه، آشنایی کافی با هویت محله‌ای که در آن زندگی می‌کنند، دارند.
- برای اجرای برنامه‌های فرهنگی، رقبای زیادی به‌ویژه در بخش خصوصی وجود دارد. چگونه مردم را به حضور در مراکز سازمان فرهنگی ترغیب می‌کنید؟
بله. گروه‌های زیادی در حال اجرای برنامه‌های فرهنگی و هنری در منطقه هستند. تجربه۲۰ ساله، وجود زیرساخت‌ها و نیز شبکه‌ای منسجم از نیروهای خبره و کارآمد که حول نیروهای محلی در مدیریت فرهنگی و هنری منطقه شکل گرفته است، توانسته مخاطبان زیادی را جذب کند. در کنار این مسائل، هزینه‌های کمتر و کیفیت بالاتر و برنامه‌هایی که براساس ذائقه‌شناسی طراحی شده کمک شایانی به جذب مخاطب در برنامه‌های فرهنگی و هنری منطقه کرده است.
- یعنی مربیان محلی به جذب مخاطب از محله کمک کرده است؟
صددرصد این اتفاق رخ داده است. خوشبختانه منطقه ۱۲ مجموعه‌ای از نیروهای با استعداد و افراد توانمندی را در خود جای داده است. به این دلیل بر استفاده از ظرفیت نیروهای درون محله تأکید زیادی داریم و همین عامل هم سبب شده است افراد به دلیل شناختی که از یکدیگر دارند، از برنامه‌ها استقبال بیشتری کنند. در واقع، ما توانسته‌ایم چهره‌های محلی را وارد میدان کنیم.
- اما به نظر می‌رسد سراهای محله نیز برنامه‌های مشابهی اجرا می‌کنند.
سراهای محله با مدیریت فرهنگی و هنری منطقه در ارتباط نیستند. در حوزه غنی‌سازی اوقات فراغت سراهای محله همان کار ما را انجام می‌دهند. موازی‌کاری در این زمینه وجود دارد و به این دلیل خروجی کار آن‌گونه که انتظار می‌رود نیست. به نظرم برای این موضوع باید یک اتاق فکر و مدیریت واحدی تعریف شود تا امکانات و هزینه‌هایی که برای غنی‌سازی اوقات فراغت صرف می‌شود، به درستی هدایت و صرف شود تا در پایان تابستان، خروجی مشخصی از برنامه‌هایی که اجرا شده به دست بیاوریم.
- به ذائقه‌شناسی اشاره کردید. اهالی منطقه خواستار اجرای چه نوع برنامه‌هایی در محله و منطقه خود هستند؟
منطقه ما به دلیل شرایط تاریخی خود، مردم با اصالت و سنتی‌تری را در مقایسه با محله‌های دیگر شهر در خود جای داده است. می‌خواهم این‌طور بگویم که اگر کسی می‌خواهد بداند تهران قدیم چگونه بود و محله‌های اصیل این شهر کجاست، بی‌تردید به منطقه ۱۲ می‌آید. به این دلیل، ذائقه مردم در برنامه‌های فرهنگی و هنری در برخی محله‌ها مانند «آب منگول» مذهبی است. محله‌های دیگر نیز کمابیش همین شرایط را دارند. برای تابستان امسال، ۸۰ دوره آموزشی، ۱۵۶ برنامه مذهبی، ۱۴۱ کارگاه آموزشی، ۱۷۶ تور گردشگری، ۸۳ مسابقه بومی و محلی، ۲۳ کلاس روان‌شناسی، ۷۲ کلاس هنری، ۱۴ کلاس اجتماعی، ۵۶ برنامه ورزشی، ۹۱ مراسم کتابخوانی، ۲ نمایشگاه و ۵ جشنواره در کنار ۱۲ نشست تخصصی تدارک دیده شده است و شهروندان منطقه می‌توانند از این برنامه‌ها استفاده کنند.