ابوالفضل روغنی، رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا در گفت‌وگو با خبرگزاری ایبنا، با اشاره به فعالیت سه کارخانه تولید کاغذ تحریر در کشور گفت: نیاز کشور به کاغذ تحریر سالانه حدود ۳۸۰ هزار تن است و ظرفیت تولید داخل کشور حدود ۱۸۰هزار تن است و این یعنی سالانه باید حدود ۲۰۰ هزار تن کاغذ تحریر واردات به کشور داشته باشیم.
وی افزود: این آمار می‌تواند نشانه‌ای برای افرادی باشد که می‌خواهند در حوزه کاغذ سرمایه‌گذاری کنند، زیرا اکنون امکان و فرصت سرمایه گذاری تولید بیش از ۲۰۰ هزار تن کاغذ تحریر در کشور وجود دارد که با توجه به افزایش جمعیت و افزایش مصرف، بیش از این هم می‌توان سرمایه‌گذاری داشت.
روغنی با بیان اینکه سه کارخانه در ایران تولید کاغذ تحریر انجام می‌دهند، عنوان کرد: اولین کارخانه که حدود ۵۰ سال پیش راه‌اندازی شده، شرکت کاغذسازی پارس است که به منظور تامین و رفع نیاز کاغذ کتاب‌های درسی و بخشی از نشر کشور با توجه به منابع بسیار خوب باگاس در خوزستان پایه‌گذاری شد.
وی با اشاره به شرکت دیگری که در حوزه تامین کاغذ تحریر فعال است، توضیح داد: شرکت چوب و کاغذ مازندران یکی دیگر از شرکت‌هایی که حدود ۲۳ سال سابقه فعالیت دارد و ظرفیت تولید این مجموعه سالانه حدود ۹۰ هزار تن است که با استفاده از تکنولوژی و ماشین‌آلات روز دنیا به تولید کاغذ تحریر و روزنامه مشغول است.
روغنی یادآور شد: شرکت سوم کاغذسازی تبریز است که در مازندران مستقر است و تاسیس آن به دوره دولت نهم باز می‌گردد.
وی با بیان اینکه صنعت کاغذسازی در کشور ما حدود ۵۰ سال سابقه دارد، گفت: در کشور ما دولت‌ها همواره از واردات کاغذ حمایت کرده‌اند اما حمایت از تولید همیشه در حد رنگ و بوی شعاری باقی مانده است و به جای اینکه از تولید حمایت کنیم عملا فرصت‌ها را به شرایط واردات واگذار کرده‌ایم.
روغنی با ذکر مثالی در این زمینه توضیح داد: به عنوان مثال کاغذ تحریر و کاغذ روزنامه از مالیات بر ارزش افزوده ۹ درصد معاف است اما این ۹ درصد به قیمت تمام کالاهای تولیدکننده داخلی تعلق می‌گیرد، در حالی که حتی یک درصد هم هم برای تولیدکنندگان تاثیرگذار است و ۹ درصد فاجعه است.
وی تاکید کرد: موضوع دیگر حقوق و عوارض گمرکی است. عوارض گمرکی برای واردات کاغذ ۴ درصد است که به معنای صفر است زیرا در اغلب کشورها پایین‌ترین عوارض گمرکی بالای ۵ درصد در نظر گرفته می‌شود.
- ارز ارزان‌قیمت برای واردکننده
روغنی با بیان اینکه در دوره‌های مختلف همواره ارز ارزان قیمت در اختیار واردکننده قرار داده شده است، گفت: این در حالی است که هیچ‌گاه این ارز در اختیار تولیدکننده داخلی قرار نداده‌ایم و همین الان ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات کاغذ می‌دهیم اما تولیدکننده داخلی موظف است مواد اولیه و قطعات یدکی مورد نیاز خود را با ارز نیمایی وارد کشور کرده و کاغذ تولید کند که همین موضوع موجب اختلاف ۵۰ تا ۶۰ درصدی قیمت نهایی کالا می‌شود.
وی ادامه داد: نکته دیگری که اهمیت دارد این است که متاسفانه فرهنگ جاری در کشور ما فرهنگ مصرف‌گرایی وارداتی است و حتی صدا و سیما هم برای کالاهای تبلیغات خارجی است و چوب بی‌کیفیتی تولیدات داخلی، بر سر محصولات داخلی زده می‌شود.
روغنی عنوان کرد: در این زمینه بسیاری از مصرف‌کنندگان کاغذ داخلی که ناشران، وزارت آموزش و پرورش و سایر مجموعه‌ها طی سه سال گذشته هرگز از تولید داخلی استقبال و حمایت نکردند.
وی یادآور شد: دلیل اصلی بروز مساله این است که دولت فرصت را برای واردات فراهم کرده است یعنی ارز ارزان قیمت به کاغذ می‌دهد، مالیات بر ارزش افزوده ۹ درصد را دریافت نمی‌کند و شرایط و بستر حقوق و عوارض گمرکی را کاهش می‌دهد و به مرور رغبت به سمت واردات است نه استفاده از تولید داخلی.
- نتایج حمایت از تولید داخلی
روغنی درباره عدم رونق تولید کاغذ داخلی طی سال‌های اخیر، گفت: اگر امروز مصرف‌کنندگان به دنبال این هستند که چرا تولید داخلی اتفاق نیفتاده است، دلیلش این است که ارز ۴۲۰۰تومانی محدود شده اما اگر همین امروز هم ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات به حد مناسب وجود داشت، اصلا به سمت تولیدکنندگان داخلی نمی‌آمدند.
وی افزود: این در حالی است که حمایت از تولید داخلی یک کلیدواژه است و تاکید مقام معظم رهبری طی سالیان اخیر بر تولیدات داخلی و در سال جاری بر رونق تولید بوده است.
روغنی با بیان اینکه تولید داخلی به معنا و مفهوم رشد و توسعه اقتصادی کشور است، عنوان کرد: از سوی دیگر حمایت از تولید داخل به معنای حمایت از ایجاد شغل و حفظ شغل است. همچنین حمایت از تولید داخل به حفظ استقلال کشور و جلوگیری از خروج ارز نامربوط منجر می‌شود.
وی از افزایش تخصص و رفاه اجتماعی به عنوان یکی دیگر از آثار حمایت از تولید داخلی نام برد و ادامه داد: اگر ما از تولید داخل حمایت کنیم متغیرهای متعددی به وجود می‌آید که می‌توان در کلان به تولید کشور کمک کند.
- کنترل کیفیت و استاندارد
رییس کمیسیون صنایع اتاق ایران با بیان اینکه تولیدکننده داخلی موظف به رعایت استانداردها و رعایت کیفیت و حقوق مصرف‌کننده هستند، در پاسخ به سوال ایبنا مبنی بر پایین بودن کیفیت مناسب کاغذهای تولید داخلی گفت: در این زمینه باید گفت که کیفیت تعریف خاص خود را دارد، برخی از کاغذهای خارجی مثل اندونزی و اروپایی حداقل ۳۰ تا ۴۰ درصد گران‌تر خریداری می‌شوند.
وی افزود: در پاسخ به کسانی که می‌گویند کاغذ ایرانی کیفیت ندارد، می‌گویم اگر کیفیت را برای چاپ و نشر کتاب‌های ماندگار و نفیس می‌خواهند این حرف درست است، کاغذهای تولید داخل این کیفیت را ندارند و برای تولید آن کتاب‌ها باید کاغذ باکیفیت خریداری کرد.
روغنی با بیان اینکه کاغذ تولیدی از باگاس نیشکر در کشور ما برای حوزه نشر و کتاب‌هایی با عمر کوتاه مناسب است و عمر بلندمدتی ندارند، گفت: به عنوان مثال عمر کتاب‌های درسی در نهایت یک سال تحصیلی است و نیازی نیست که برای این کتاب‌ها کاغذ گران‌قیمت خریداری کنید. چرا باید پول درآمد نفتی را برای کتابی صرف کنیم که عمر آن ۹ ماه است.
وی تاکید کرد: عمر استاندارد یک کاغذ روزنامه در استانداردهای جهانی یک روز است اما آیا برای این یک روز باید کاغذ با کیفیت خریداری کنیم؟ در همه کشورهای دنیا از پایین‌ترین کیفیت کاغذهای موجود برای کاغذ روزنامه استفاده می‌کنند.
روغنی در این زمینه توضیح داد: این در حالی است که در کشور ما بهترین و باکیفیت‌ترین کاغذ روزنامه را خریداری کرده و به کشور می‌آوریم زیرا دولت در این زمینه یارانه می‌دهد.
وی در پایان با تاکید بر اینکه اکنون ظرفیت بیش از ۲۰۰ هزار تن تولید کاغذ در کشور وجود دارد، گفت: اگر دولت می‌خواهد از بحث کاغذ حمایت کند باید وام کم‌بهره به تولیدکنندگان بدهند و از سرمایه‌گذاران بخش کاغذ تحریر و روزنامه در کشور حمایت کند تا بتوانند در این زمینه وارد شود.
به گفته روغنی، تولید کاغذ در رشد اقتصادی کشور، تاثیر به‌سزایی دارد و از سوی دیگر تولید کاغذ به‌عنوان یکی از شاخصه‌های توسعه‌یافتگی هر کشوری به شمار می‌آید و به همین دلیل معتقدم که باید از این موضوع حمایت ویژه‌ای داشت.