در این سال‌ها شورایاران با وجود همه نقص‌ها، کمبودها و مشکلات، توانسته‌اند باری از مشکلات محله را به دوش کشیده و آن را به سر منزل مقصود برسانند. مشکلاتی که اگر شورایاران به‌عنوان پل ارتباطی میان مردم و مسئولان و مسئولان با مردم نبودند، شاید به این زودی‌ها قابل برطرف شدن نبود. در این میان، شورایاران دوره چهارم با انتظارهای زیادی از سوی شهروندان روبه‌رو بودند، چراکه نهال شورایاری تنومند شده بود و مردم شناخت بیشتری از آن به نسبت دوره‌های پیش داشتند. به بهانه بررسی عملکرد و نقش شورایاران در دوره چهارم، با تعدادی از شورایاران این دوره از انتخابات که نامزد شرکت در دوره پنجم نشده‌اند، همصحبت شده‌ایم.
حفاظت از منافع محله و جاذبه‌های تاریخی و گردشگری
محله حشمتیه ـ قصر از محله‌هایی در منطقه است که به دلیل وجود جاذبه‌های تاریخی و گردشگری، تعداد زیادی از گردشگران تهرانی و غیرتهرانی را جذب می‌کند. دبیر دوره چهارم شورایاری این محله درباره اقداماتی که شورایاری برای استفاده از این ظرفیت در محله انجام داده است، می‌گوید: «اعضای شورایاری به این نتیجه رسیدند که از وجود گردشگران برای ایجاد ارزش اقتصادی در محله استفاده کنند. با شهرداری رایزنی کردیم و مکانی را نزدیک زندان قصر در اختیار گرفتیم تا بانوان سرپرست خانوار و افراد کارآفرین محصولات تولیدی خود را از صنایع‌دستی گرفته تا غذا در این مکان عرضه کنند و با فروش آن برای خود و محله ارزش افزوده ایجاد کنند.» به گفته «حمیدرضا عنبرستانی» این تنها فعالیت شورایاری برای استفاده از ظرفیت‌های محله نبوده است: «محله قصر ـ حشمتیه مانند بسیاری دیگر از محله‌های شهر با کمبود سرانه‌های بهداشتی و درمانی روبه‌رو است. برای اینکه این مشکل را به حداقل برسانیم، ایده داشتن یک درمانگاه شبانه‌روزی با وسعت کم را با اهالی در میان گذاشتیم. از افراد ساکن محله خواستیم اگر جایی را می‌شناسند که می‌توان از آن به‌عنوان درمانگاه استفاده کرد اعلام کنند. خیلی زود طبقه دوم مسجد «مالک اشتر» معرفی شد و امام جماعت مسجد نیز موافقت خود را با راه‌اندازی درمانگاه در طبقه دوم مسجد اعلام کرد.» او بر این باور است که با تعامل و همکاری سازنده و نه تقابلی با شهرداری و دستگاه‌های مختلف، شورایاری محله در حال تکمیل این فضا برای تأمین سرانه درمانی محله است: «اعضای شورایاری باور داشتند که نباید در اداره امور محله رویکرد تقابلی با دستگاه‌ها داشت. با همین نگاه بود که شورایاری با کدخدامنشی و همدلی با مسئولان توانست نظر دستگاه‌ها را برای ارائه خدمت بیشتر به محله جذب کند و در این راه هم برنامه داشتیم و هم با شناخت ظرفیت‌های محلی توانستیم آنچه در شورایاری برعهده داشتیم به درستی انجام‌دهیم.»
شناسایی ظرفیت‌ها برای افزایش سرانه‌ها
برخی مشکلات در محله‌ها آن‌قدر قدمت دارند که شاید کسی از اهالی محله‌ای که با این دست مشکلات روبه‌رو است، باور نکند که بتوان روزی آن را برطرف کرد. وجود اماکن نظامی در کنار خانه‌های مسکونی یکی از این مشکلات است که اهالی محله خواجه نظام‌الملک سال‌ها با آن درگیر بودند. مشکلی که به گفته عضو سابق شورایاری محله با تلاش شورایاران بخشی از این فضا در اختیار اهالی قرار گرفت: «وجود خیاط‌خانه ارتش و درخواست ۱۶ ساله اهالی برای واگذاری بخشی از فضای سبز آن به محله که با فقر شدید فضای سبز روبه‌رو بود، با پیگیری شورایاران به نتیجه رسید و بخشی از این فضا در اختیار محله قرار گرفت. با نصب نیمکت این فضا به بوستانی تبدیل شده است که خانواده‌ها از آن استفاده می‌کنند.» آن‌گونه که «محمود سلطانی‌تبار» می‌گوید، شهرداری در برخی موارد نظر شورایاران را منطبق با نظر خود نمی‌داند و بر خلاف نظر نمایندگان مردم در محله عمل می‌کند: «در ۴ دوره‌ای که عضو شورایاری محله هستم شاهد بودم که اعضای شورایاری کوچه به کوچه محله را زیر پا می‌گذاشتند تا ظرفیت‌های مغفول را با کمک اهالی شناسایی کنند. باید بگویم انصافاً در این زمینه موفق هم بودند.» او ادامه می‌دهد: «به‌عنوان مثال سینمای ابتدای خیابان نامجو را در مذاکره‌ای طولانی با مالک آن برای ساخت بازار میوه و تره‌بار یا بوستان یا فضای دیگری که نیاز محله بود، شناسایی کردیم. ملک و مالک را به شهرداری معرفی کردیم، اما زمین سینما را تبدیل به ساختمان شهرداری ناحیه کردند. با اعتراض ما درنهایت این مکان تبدیل به کتابخانه‌ای شد که مدیریتش با افرادی خارج از محله است.» سلطانی‌تبار می‌گوید در صورتی که به شورایاری بها داده شود آن زمان، شورایاران می‌توانند ظرفیت‌های دیگری را شناسایی و آن را برای استفاده مردم آماده کنند.
دسترس‌پذیری محله برای همه
«احمد عبدی‌پور» شورایار سابق محله خواجه‌نظام است که در دوره چهارم شورایاری‌ها بالاترین رأی را میان شورایاران منطقه کسب کرده است.
او در این دوره از انتخابات شورایاری‌ها شرکت نکرده اما باور دارد شورایاران منطقه در کنار نقص‌ها و ضعف‌هایی که داشته‌اند، موفقیت‌های بزرگی هم در کارنامه خود ثبت کرده‌اند: «عملکرد موفق شورایاری‌ها در پیگیری نسبی مشکلاتی که اهالی در محله با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، سبب شده انتظار و توقع مردم از شورایاران بالاتر برود.
شورایاران محله باید متناسب با افزایش سطح انتظار اهالی از خود، تلاششان را برای پیگیری امور محله در رایزنی با مسئولان شهرداری و دستگاه‌های مختلف بیشتر کنند.» عبدی‌پور، مصداق‌های روشنی از موفقیت شورایاران منطقه می‌آورد و می‌گوید: «منطقه ما بافت فرسوده زیادی دارد. دفترتوسعه محله تلاش زیادی می‌کرد تا ساکنان بافت فرسوده را مجاب کنند که از تسهیلات ارائه شده از سوی شهرداری برای نوسازی بافت مسکونی فرسوده خود استفاده کنند. بسیاری از اهالی راضی به این کار نمی‌شدند. با کمک شورایاران توانستیم در منطقه گام‌های بزرگی را برای نوسازی بافت‌های فرسوده برداریم. این موفقیت به دلیل آشنایی اهالی و اعتمادشان به شورایار محله به دست آمد.» او ادامه می‌دهد: «سینما «کوچ» در میدان نامجو هم از فضاهایی است که مالک آن اداره «اوقاف و بنیاد مستضعفان» است. شورایاری با هر ۲ مالک دولتی مذاکره کرد و در نهایت با وارد کردن شهرداری به استفاده دوباره از این سینما، به‌زودی سینما از سوی شهرداری تملک می‌شود تا با استفاده از آن ارزش افزوده در محله ایجاد و مردم از وجود این بنا استفاده کنند. واگذاری بوستان «دقت» و باغ «هورفر» به محله هم از فعالیت‌های دیگری بود که از سوی شورایاران برای دسترس‌پذیری بیشتر اهالی به امکانات موجود محله انجام‌شد.»
امنای محله و شورایاران باید بومی باشند
«به‌عنوان کسی که در دوره چهارم شورایاری‌ها به امید بهتر کردن وضعیت زندگی مردم محله در انتخابات شرکت کردم می‌توانم بگویم به دلایل مختلف نتوانستیم مردم را با خود و برنامه‌هایی که داشتیم همراه کنیم. » این نظر دکتر «کاوس توکلی برازجانی» داروساز و عضو سابق شورایاری محله نیلوفر ـ قندی است که از عملکرد شورایاری در دوره‌ای که عضو آن بوده است، راضی نیست. او درباره دلایل این نارضایتی می‌گوید: «در این دوره برای بهبود وضعیت محله تنها یک‌بار موفق به دعوت از کلانتر منطقه و پلیس راهور به شورایاری شدیم تا برخی مشکلات محله را به آنها یادآوری کنیم و بخواهیم آن را برطرف کنند. این جلسه‌ها منجر به باز کردن یک خیابان از بن‌بست و حضور بیشتر پلیس برای مقطع کوتاهی برای برخورد با زنان بزهکار شد. » او ادامه می‌دهد: «امیدوار بودیم با رأی مردم بتوانیم کارهای بزرگی در محله انجام دهیم. اما برخی رویه‌ها سبب شد شور و هیجانی که برای کار کردن در محله داشتیم، از بین برود. یکی از این رویه‌ها انتخاب هیئت امنای محله بود که به شکل انتصابی و نه انتخابی انجام می‌شود و این موضوع تأثیر منفی بر عملکرد شورایاران داشت.» توکلی بر این باور است هیئت امنای محله باید در انتخابات مشخص شوند و بومی محل بودن ویژگی خاص آنها باشد: «متأسفانه اعضای ۶ نفره هیئت امنای محله انتخابی نبودند. افراد منصوب شده هم از مناطق دیگر شهر به محله می‌آمدند و در عمل شناخت چندانی از محله و خرده فرهنگ‌های آن نداشتند و به این دلیل نمی‌توانستند کار خاصی برای محله انجام دهند. این وضعیت سبب بی‌میل شدن شورایاران به کار در محله شد.» او ابراز امیدواری می‌کند که مسئله انتصابی شدن هیئت امنا در محله برطرف شود تا شورایاران بتوانند به درستی مأموریت‌های خود را انجام دهند.