اگرچه همه او را با پیمایش و اکتشاف غارهای بکر ایران و جهان میشناسند و اکنون نیز بهعنوان رکورددار پیمایش و اکتشاف عمیقترین غارهای ایران و جهان شناخته میشود اما «هستی مهریزی» بالاترین افتخارش را خدمت داوطلبانه به مردم شهرش میداند. او از توانایی، تجربه و دانش کوهنوردی و مهارتهایش در امداد و نجات مایه گذاشته تا طبیعتگردان و کوهنوردان کمتجربهای که قصد صعود به ارتفاعات خوش آب و هوای توچال، گلابدره و... را دارند با خیال آسودهتر به دل کوه بزنند. در ادامه پای حرفهای این بانوی کوهنورد و دغدغههایش برای کمک به حادثهدیدگان و آموزش کمکهای اولیه به طبیعتگردان و اهالی محلهاش نشستیم.
گردشگران و کوهنوردانی که گذرشان به ارتفاعات شمیرانات افتاده، بانوی کوهنوردی را که در پایگاه امداد و نجات شمیرانات در محله فرمانیه فعالیت میکند خوب میشناسند. هستی مهریزی که فتح قلههای مرتفع کشور از دنا، آتشکوه، ریزان و... را در کارنامهاش دارد، داوطلبانه با پایگاه امداد کوهستان شمیرانات همکاری میکند و در ارتفاعات توچال، گلابدره و... برای کمک به حادثهدیدگان پای کار است. مهریزی از فعالیتهایش در پایگاه امدادی شمیرانات و آموزش بانوان جوان پایگاه برای خدمترسانی به گردشگران میگوید: «از کودکی به کوهنوردی علاقه داشتم و تصمیم گرفتم برای علاقهام وقت بگذارم و در کلاسهای آموزشی این رشته شرکت کنم. علاوه بر فتح قلههای مرتفع کشور که همراه با گروههای مختلف کوهنوردی انجام دادهام، در دورههای آموزشی فدراسیون کوهنوردی شرکت کردم و حالا مدرک مربیگری و داوری یخنوردی و کوهنوردی فدراسیون را هم گرفتهام. ۳ سال پیش بود که تصمیم گرفتم مهارتهایم را با همکاری پایگاه امداد کوهستان هلالاحمر شمیرانات که عملیات زیادی در مناطق کوهستانی انجام میدهد، وقف امدادرسانی به گردشگران و کوهنوردان کنم. علاوه بر این تلاش میکنم تجربیاتم را در رشته کوهنوردی به ۳۰ بانوی امدادگر که آنها نیز در این پایگاه فعالیت میکنند منتقل کنم.»
- نجات مرد جوان از مرگ حتمی
روزهای آخر هفته، ارتفاعات توچال مقصد بسیاری از اهالی مناطق شمالی شهر، طبیعتگردان و کوهنوردان تازهکار و حرفهای است. اگرچه ارتفاعات توچال بیخ گوش تهران قرار گرفته و فاصله چندانی با محدوده شهری و مراکز درمانی آن ندارد اما حادثه اینجا در چند کیلومتری شهر نیز در کمین طبیعتگردان کمتجربهتر نشسته است. وقتی حرف خاطرههایش از امدادرسانی به گردشگران و طبیعت دوستان به میان میآید، مهریزی از لحظات شیرین نجات جان حادثهدیدگان برایمان میگوید: «از آنجایی که ارتفاعات توچال فاصله چندانی با تهران ندارد، در روزهای تعطیل و آخر هفتهها مقصد بسیاری از طبیعتگردان است. در این میان برخی از افراد که تخصص و مهارتی در کوهنوردی ندارند بدون تجهیزات و امکانات مناسب تصمیم به صعود میگیرند. حتی عدهای بهصورت انفرادی به دل کوه میزنند که نتیجهای جز حادثه ندارد. مدتی پیش ۲ نفر از کوهنوردان غیرحرفهای بدون کمترین تجهیزات ایمنی و تخصصی صعود به تصور اینکه در ارتفاعات نزدیک تهران حادثهای برایشان رخ نمیدهد تصمیم به صعود گرفتند. زمستان بود و بارش برف و دید ناکافی باعث شده بود مسیر بازگشت از ارتفاعات را گم کنند. از آنجایی که غذا و لباس مناسب هم نداشتند دچار سرمازدگی شدید شدند. وقتی خبر گم شدن آنها به پایگاه رسید، همراه گروهی از امدادگران به منطقه اعزام شدم و با پیمایش مسیر صعود، آنها را درحالی که سرمازدگی و افت فشار تمام توانشان را گرفته بود پیدا کردم. پس از انجام اقدامات اولیه آنها را به پایین قله منتقل کردیم. اگر کمی دیرتر رسیده بودیم، شاید دیگر آنها زنده نبودند.»
- کمکهای اولیه در ارتفاع ۳ هزار متر
بیشترین آسیبهایی که در کوهستانهای شمال شهر، گریبان گردشگران و کوهنوردان تازهکار را میگیرد ناشی از ناآشنایی با مقدمات امداد و روشهای کمکهای اولیه است. اما مهریزی برای آموزش گردشگران ارتفاعات شمیران هم دغدغه دارد و هرگاه برای عملیات امداد و نجات یا آموزش گروهی از کوهنوردان علاقهمند به ارتفاعات شمیرانات اعزام میشود، زمانی را هم به آموزش شهروندان اختصاص میدهد.
خودش دراینباره میگوید: «بسیاری از حوادثی که در ارتفاعات گلابدره، توچال و... برای گردشگران رخ میدهد، قابل پیشگیری است و با افزایش آگاهی و دانش کوهنوردان از کمکهای اولیه آسیبهای کمتری برایشان ایجاد میشود. خوشبختانه هر بار که با این هدف به کوهستان رفتم با استقبال خوب گردشگران روبهرو شدم و خیلیها با انگیزه انتقال این آموزهها به اعضای خانواده و همنوردانشان و نیز امدادرسانی در مواقع لزوم به دیگر کوهنوردان و گردشگران پای درسها و آموزشها مینشینند.»
- اکتشاف در عمیقترین غارها
مهریزی، غارنوردی را علاقه اصلی و رشته ورزشی تخصصیاش میداند و در عملیاتهای اکتشاف برخی از غارهای کشور و جهان حضور داشته است. او نخستین بانوی ایرانی است که به عمیقترین غار کشف شده جهان قدم گذاشته و در حقیقت عضوی از تیم اکتشاف عمیقترین غار شناخته شده جهان بوده است. خودش در اینباره میگوید: «نخستین و تنها بانوی ایرانی هستم که تا امروز به غار کروبرا در جمهوری آبخاز که عمیقترین غار کشف شده جهان است قدم گذاشتهام. در واقع عضوی از تیم اکتشاف این غار بودم و توانستم تا عمق ۲هزار و ۸۰ متری این غار را کشف و معرفی کنم.» مهریزی عضو تیم اکتشاف غار جوجار کرمانشاه، عمیقترین غار ایران نیز بوده است.
او همانطور که توانایی کوهنوردیاش را برای امدادرسانی به گردشگران به کار گرفته، استعداد و دانش غارنوردیاش را هم به خدمت هموار کردن مسیر برای گروههای علاقهمند به غارنوردی و کاهش احتمال خطر برای غارنوردان درآورده است: «غارنوردی، علاقهمندان زیادی دارد و گروههای بسیاری برای پیمایش غارهای کوچک و بزرگ به نقاط مختلف ایران و جهان سفر میکنند. در نتیجه همواره احتمال بروز حادثه در غارها وجود دارد. بهویژه غارهایی که تا به حال کشف نشده و خطرات بسیاری برای غارنوردان خواهد داشت. مسیرهای غار توسط تیم اکتشاف بازگشایی میشود تا اگر در آینده حادثهای در آن غار رخ داد تیمهای امداد و نجات برای انجام عملیات، کار آسانتری پیش رو داشته باشند. برای همین هر سال در مانورهای غارنوردی که برای آموزش و حفظ توان بدنی برای امدادرسانی در مواقع لزوم برگزار میشود شرکت میکنم تا برای امدادرسانی نیز آمادگی کامل داشته باشم.»