زیر تیغ آفتاب یکی طالبی میفروشد و دیگری خربزه و دیگری انواع و اقسام میوهها را در بساط دارد. شمار مشتریهایشان هم کم نیست. اما نخستین مشکلی که در محله ایجاد میکنند بند آوردن راه است. با دیدن تصاویر وانتیها میتوان ادعا کرد که شباهتهایی به بازار روز دارند اما با این تفاوت که کارشان غیرقانونی است و به هیچ دستگاهی هم پاسخگو نیستند. آنها قدر مسلم باید ساماندهی شوند و وعده ساماندهی این مشاغل را نیز اداره ساماندهی منطقه ۱۵ داده است. گزارش ما را درباره سدمعبر وانتبارهای محله طیب بخوانید. خیابان عنبرزاده یا همان خواجوکرمانی سابق مملو از وانتبار است. این وانتبارها علاوه بر ایجاد مشکل ترافیک پس از ساعت ۷ عصر باعث بند آمدن خیابان میشوند.
«حسن جمشیدیها» شورایار محله طیب میگوید: «شهرداری به تنهایی نمیتواند آنها را جمع کند. لابهلای این وانتبارها کسانی هستند که فقط شبها برای فروش میوه و اجناس خود پا به خیابان خاوران میگذارند. اینجا به قول معروف از شیر مرغ تا جان آدمیزاد پیدا میشود. تعدادی از آنها هم به دلیل اینکه درگیر طرح آلودگی هوا نشوند و اینکه مشکل کمتری برای فروش میوه قاچاقی داشته باشند، شب را برای کاسبی انتخاب میکنند. شلوغی، سدمعبر و مزاحمت برای اهالی به حدی است که پلیس راهنمایی و رانندگی نمیتواند به تنهایی کارساز باشد. به قول قدیمیها یک دست صدا ندارد و البته همین امروز که آنها را جمع میکنند، فردا دوباره بساطشان را در محله پهن میکنند. برخی خودروها و وانتبارها هم که اصلاً دیگر نباید در شهر تردد کنند، بار میوه میزنند و شبها میوه خود را در محله طیب میفروشند.»
- ضرورت ساماندهی وانتیها
شورایار محله طیب را در دفتر شورایاری ناحیه یک منطقه ۱۵ ملاقات میکنیم و پیش از اینکه از اتاق بیرون بزنیم و خیابانها و وانت باها را رصد کنیم، میگوید: «شاید تنها راه چاره این باشد که وانتبارها ساماندهی شوند. یکی از این وانتها خرما میفروشد، دیگری کلوچه، دیگری تخممرغ و خلاصه هر جنسی در اینجا و در این بازار نصفه و نیمه مشتری خاص خودش را دارد. میتوان روبهروی مسجد اباذر جایی را در نظر گرفت که وانتبارها کاسبی کنند زیرا برخی از آنها از همین راه خانوادهشان را تأمین میکنند. کنار خیابان و البته بدون مزاحمت برای اهالی محل و شهروندان محله طیب. اما مشکل عمده شبها و دمدمای غروب خودش را نشان میدهد. برخی از این آدمها نان زن و بچه خودشان را از این راه درمیآورند و عده دیگر خلافکارند. در این زمینه البته نیروی انتظامی باید قانونی با آنها برخورد کند و خودروهایشان را ببرد. در درگیری شهرداری بارها به چشم خودم دیدهام که زد و خورد شده و مأموران شهرداری مضروب شدهاند.»
مشکل ریشه اقتصادی دارد
ریشه مشکل سدمعبر در محله طیب را باید در ساز و کار بد و ناقص اقتصادی جستوجو کرد. وقتی تولید رونق ندارد اغلب تولیدکنندگان به گوشه خیابان پناه میآورند تا با یک دستگاه وانت به کسب روزی بپردازند. جمشیدیها با اشاره به این موضوع اضافه میکند: «لابهلای وانتیها دیدهام کسی که تولیدی پوشاک داشته و کارش خوابیده و به همین دلیل شغلش را تغییر داده است. طرف در کارخانه کار میکرده و در حال حاضر گوشه خیابان و زیر تیغ آفتاب دنبال کسب روزی است. صورتش را آفتاب سیاه کرده و باز به کارش ادامه میدهد. اگر بخواهیم درستتر به موضوع بنگریم باید بگوییم که تا اقتصاد بیمار ما جان نگیرد، وضع وانتبارها در محله ما سامان نخواهد یافت.»
خیابانهای دیگر هم اشغال شدهاند
جمشیدیها میگوید: «این وانتبارها البته در خیابانهای عارف، ۱۷شهریور و دیگر خیابانهای همجوار حضور دارند. مواقعی هم آنها دوبله پارک میکنند. تازه اگر فشار شهرداری و پلیس در هفتههای اخیر نبود، راه محله ما کاملاً مسدود میشد و حتی یک موتورسیکلت هم به سختی توانست راه باز کند و پیش برود. بلندگوهای وانتیها هم همانطور که اشاره کردم، باعث آزار و اذیت و مزاحمت مردم هستند. اگر بتوانیم وانتیهای بلندگودار را جمع کنیم یک گام عمده روبه جلو برداشتهایم و در جهت ساماندهی آنها کار مثمرثمری انجام دادهایم. البته بازار میوه و ترهبار ما هم کفاف این همه جمعیت را نمیدهد. روغنی که در فروشگاههای زنجیرهای مثلاً ۱۲ هزار تومان است، روی وانت به قیمت ۱۰ هزار تومان به فروش میرسد. دیگر میوهها و کالاهای خوراکی نیز همین وضع را دارد و استقبال مردم از وانتیها به همین دلیل است. در میان وانتبارها البته هستند وانتبارهایی که مزاحمتی برای مردم ایجاد نمیکنند و شهرداری باید این موضوع را ببیند و وانتبارهای مزاحم را در اولویت ساماندهی قرار دهد.»
- ساماندهی میکنیم
«سیدرضا باقری» رئیس اداره ساماندهی مشاغل در شهرداری منطقه در پاسخ به مشکل سدمعبر خیابانهای محله طیب میگوید: «شهرداری تصمیم جدی و قاطع دارد که با وانتبارهایی که برای شهروندان مزاحمت ایجاد میکنند، مقابله کند. اما در این بین همکاری پلیس راهور و نیروی انتظامی هم اهمیت بسزایی دارد. من در تعجبم که وقتی بازار میوه و ترهبار داریم، چرا مردم در گوشه خیابان میوه و ارزاق خود را تهیه میکنند. این وانتبارها تا جایی که اطلاع دارم میوه ارزانتر از بازار ترهبار نمیفرشند. در عین حال البته باید آنها را ساماندهی کرد و شهرداری تدابیری نیز برای این کار اندیشیده است. تصمیم گرفتهایم که بهزودی آنها را از کنار خیابان جمع کنیم و در محوطه سرباز و زمینی که صحبتش شده گرد هم آوریم تا به کسب درآمد آنها نیز لطمهای وارد نشود. در حقیقت ساماندهی محله طیب چهره محله را نیز از آن حالت زشت و شلوغی به درخواهد آورد.»