به گزارش هلثدی این بررسی بزرگ اروپایی نشان داد که افرادی که دو قوطی نوشابه گازدار در روز- با یا بدون قند- مصرف میکنند، نسبت به افرادی که مصرف این نوشابهها را به کمتر از یک بار در ماه محدود میکنند، در طول یک دوره ۱۶ ساله بیشتر در معرض خطر مرگ زودرس قرار دارند.
نیل مورفی، دانشمند سازمان بینالمللی پژوهش سرطان در لیون فرانسه و سرپرست این پژوهش گفت: «یافتههای ما نشان میدهد که مصرف بیشتر نوشابههای گازدار چه نوشابههای شیرین شده با قند طبیعی و چه نوشابههای دارای شیرینکننده مصنوعی با افزایش خطر مرگ همراهی دارد.»
مورفی افزود: «نتایج بررسی ما درباره نوشابههای گازدار شیرین شده با قند شواهد بیشتری در حمایت از این نظر را فراهم میآورد که باید مصرف این نوشابهها را محدود کرد و آنها را با نوشیدنیهای سالمتر ترجیحاً آب جایگزین کرد.»
اما نوشابههای گازدار چگونه خطر مرگ زودرس را افزایش میدهند؟
این پژوهشگران میگویند نوشابههای شیرین شده با قند ممکن است به افزایش وزن و چاقی منجر شوند. همچنین این نوشابهها ممکن است بر شیوه عمل هورمون انسولین در بدن اثر بگذارند که میتواند به التهاب بینجامد. همه این عوامل میتوانند بیماریهایی ایجاد کنند که ممکن است عمر را کوتاه کنند.
این بررسی گرچه رابطهای میان مصرف نوشابههای گازدار و مرگ زودرس نشان میدهد، اما رابطه علت و معلولی میان این دو را ثابت نمیکند. ممکن است افرادی که نوشابههای گازدار مینوشند، عادات ناسالم دیگری مانند سیگار کشیدن و رژیم غذایی ناسالمتر هم داشته باشند، که بر طول عمرشان اثر بگذارد.
همچنین این بررسی اولین موردی نیست که رابطهای میان مصرف نوشابههای گازدار و پیامدهای نامطلوب سلامتی نشان میدهد. دو بررسی اخیر- یکی در ژورنال پزشکی بریتانیا (BMJ) و دیگری در ژورنال «گردش خون» (Circulation)، نوشیدن نوشابههای گازدار را با سرطان و مرگهای ناشی از بیماری قلبی ارتباط دادند.
این پژوهش شامل بیش از ۴۵۱۰۰۰ نفر از ۱۰ کشور اروپایی میشد که میانگین سنیشان ۵۱ سال بود. پژوهشگران سلامت شرکتکنندگان برای مدت میانگین ۱۶ سال پیگیری شد.
افرادی که بیش از دو بار در روز نوشابه گازدار مینوشیدند، علاوه بر اینکه در معرض خطر بالاتر مرگ زودرس به همه علل بودند، در معرض خطر بیشتر مرگ به علل اختصاصیتری هم بودند، ازجمله:
- افرادی که بیش از یک بار نوشابه گازدار چه شیرین شده با قند و چه حاوی شیرینکننده مصنوعی مینوشیدند، در مقایسه با افرادی که کمتر از یک بار در ماه نوشابه مصرف میکردند، در معرض خطر بیشتر مرگ به علت سرطان روده بزرگ و بیماری پارکینسون بودند.
- افرادی که بیش از یک بار در روز نوشابه گازدار شیرین شده با قند مصرف میکردند، در مقایسه با افرادی که کمتر از یک بار در ماه نوشابه مینوشیدند، در معرض خطر بیشتر مرگ ناشی از بیماریهای گوارشی بودند.
- افرادی که بیش از یک بار در روز نوشابههای گازدار حاوی شیرینکننده مصنوعی مصرف میکردند، نسبت به افرادی که کمتر از یک بار در ماه این نوشابهها را مینوشیدند، در معرض خطر بالاتر مرگ ناشی از بیماریهای گردش خون مانند بیماری قلبی بودند.
به گفته مورفی این پژوهشگران در این بررسی تلاش کردند عوامل دیگر مؤثر بر سلامت افراد ازجمله شاخص توده بدنی و سیگار کشیدن را در نظر بگیرند، اما حتی با در نظر گرفتن اثر این عوامل رابطهای میان نوشیدن بیشتر نوشابههای گازدار و خطر بیشتر مرگ زودرس به قوت خود باقی بود.
کارشناسان میگویند گرچه عوامل بسیاری ممکن است در رابطه میان مصرف نوشابههای گازدار و خطر مرگ دخیل باشند، پیام کلی که میتوان گرفت این است که افراد باید مصرف این نوشابهها را کنار بگذارند.
این کارشناسان میگویند هیچ نیازی به مصرف نوشابههای با مزه شیرین که بازاریابی و تبلیغات شرکتهای نوشابهسازی آن را تشویق میکند، وجود ندارد.