یکی از اصلیترین فعالیتهای دفتر شعر جوان برگزاری دورههای آموزشی بوده است و در طول این سالها شاعران جوان بسیاری از اقصی نقاط ایران از دورههای دفتر شعر جوان آغاز کردهاند و پا به شعر حرفهای امروز ایران گذاشتهاند. اعضای دورههای دفتر شعر جوان هر سال در کنگرهای در تهران گردهممیآیند؛ کنگرهای که پس از چند سال وقفه، ۳، ۲ سالی است که دوباره برقرار شده است.
امسال دفتر شعر جوان به سیامین سال فعالیت خود رسیده و فردا و پسفردا (۲۷و ۲۸شهریور) کنگره سالانه خود را با نام «پلاک ۳۰» (کنگره کنگرهها) برگزار میکند تا مروری باشد بر ۳۰سال فعالیت دفتر شعر جوان. با فاطمه سالاروند که خودش زمانی نیز یکی از اعضای دورههای آموزشی دفتر شعر جوان بوده و اکنون قائممقام دفتر و دبیر کنگره شعر جوان است، درباره کارنامه ۳۰ساله دفتر شعر جوان گفتوگو کردهایم.
- روال کنگرهها و دورههای دفتر شعر جوان اینگونه بوده است که معمولا برنامه به شعرخوانی و نقد شعر شاعران جوان اختصاص داشته است. امسال که قرار است ۳۰سال فعالیت دفتر شعر جوان مرور شود، برنامه کنگره چه تغییری میکند؟
امسال علاوه بر شعرخوانی شاعران جوان که روال طبیعی برنامه است، تعدادی از شاعران شاخص دورههای گذشته نیز برای شعرخوانی دعوت شدهاند. همچنین فیلم مستندی از ۳۰سال فعالیت دفتر شعر جوان و کنگرههای گذشته، تهیه شده است که پخش میشود و نیز ۲مستند یکی درباره دیگر فعالیتهای دفتر شعر جوان مثل برنامههای «مهمان ماه» که شاعران بزرگ ایران مثل منوچهر آتشی، م. آزاد، محمدعلی سپانلو و احمدرضا احمدی و شاعران بزرگ دنیا مثل آدونیس در دفتر شعر جوان حاضر شدند و نیز مستندی به نام یاد بعضی نفرات که یادی است از اعضای فقید دفتر شعر جوان مثل قیصر امینپور و سیدحسن حسینی.
- شما خودتان از شاعرانی بودید که از دورههای دفتر شعر جوان فعالیت خود را آغاز کردید. بسیاری از دیگر شاعران نیز در طول این سالها فعالیت خود را در دفتر شعر جوان آغاز کردند و الان از شاعران حرفهای ایران محسوب میشوند. اگر بخواهیم فهرست این شاعران را مرور کنیم، به چه نامهایی برمیخوریم؟
افشین علاء، حمیدرضا شکارسری، قربان ولیئی، محمد رمضانی فرخانی، چیستا یثربی، شهرام شکیبا، منصوره نیکوگفتار و... از اعضای دوره اول دفتر شعر جوان بودهاند. من عضو دوره دوم و سوم بودم. شاعران بسیاری نیز هستند که در دورههای دفتر شعر جوان شرکت کردهاند، مثل آرش شفاعی، راضیه بهرامی خشنود، نیلوفر لاریپور، عبدالحمید انصارینسب، عرفان نظرآهاری، هادی خورشاهیان، گروس عبدالملکیان، علی داوودی و شماری دیگر که الان شاید خیلی بهعنوان شاعر شناخته نشوند مثل کورش ادیم که بیشتر در حوزه هنرهای تجسمی فعالیت میکند یا مسعود علیا که مترجم آثار فلسفی است.
- سالهای زیادی دفتر شعر جوان جزوههای آموزشی و فایلهای صوتی آموزش و نقد شعر منتشر میکرد. الان نحوه آموزش اعضای دوره به چه صورتی است؟ جزوهها و کاستهای قدیمی به چه سرنوشتی دچار شدهاند؟
کارنامه ۳۰ساله دفتر شعر جوان مجموعهای است از جزوههای آموزشی و نامههایی که شاعران جوان شعرهای خود را ارسال میکردند و نقدهایی که پیشکسوتان دفتر شعر جوان مثل زندهیاد قیصر امینپور، سیدحسن حسینی، ساعد باقری، محمدرضا عبدالملکیان و محمدرضا محمدینیکو و در سالهای بعد اسماعیل امینی، عبدالجبار کاکایی و دیگران بر شعر شاعران مینوشتند و البته فایلهای صوتی که زمانی به شکل نوار کاست برای شاعران جوان ارسال میشد. الان نقدها در کانالهای تلگرامی منتشر میشود و بیشتر آقای نیکو و آقای باقری کار نقد شعر دوستان جوان را انجام میدهند.
خیلی از جزوههای قدیمی بهصورت دستنویس بوده و بخش زیادی از نامهها حفظ شده و در جابهجاییها و بازسازی خانه شاعران ایران از بین نرفته است. دستکم کسانی مثل خود من میدانستیم که این نامهها چقدر ارزش تاریخی دارد. امیدوارم که بهزودی جزوهها و گزیدهای از نامهها و فایلهای صوتی را در قالب یک مجموعه منتشر کنیم.
- در آخر اگر نکته دیگری درباره «پلاک ۳۰» مانده است، بفرمایید.
حس خوبی است که بعد از ۳۰سال برمیگردیم و کارنامه مجموعهای را مرور میکنیم؛ مجموعهای که به هر حال با وجود سختیها و دشواریها و فراز و فرودها توانسته به فعالیت خود ادامه بدهد. به قول آقای محمدرضا عبدالملکیان «ما را بر این گیاه ضعیف، این گمان نبود» اما خوشبختانه این فعالیت استمرار پیدا کرده است؛ چه زمانی که آقای عبدالملکیان مدیریت دفتر شعر جوان را عهدهدار بود و چه در سالهای اخیر که آقای بیوک ملکی مدیریت دفتر را بهعهده دارد. درهای دفتر شعر جوان و خانه شاعران ایران همیشه به روی همه باز بوده و شاعران بسیاری از طیفهای گوناگون به اینجا آمدند. در ساحت کلمه همه اختلافها را فراموش کردند و به اینجا آمدند.