سال تحصیلی جاری بنا بر اعلام سازمان مدیریت حمل‌ونقل بار و مسافر شهرداری بندرعباس، سامانه‌ای به نام «سپند» راه‌اندازی شد تا با ثبت‌نام شرکت‌های حمل‌ونقل مدارس، رانندگان، والدین دانش‌آموزان و مدیران مدارس در این سامانه، رفت‌وآمد دانش‌آموزان توسط سرویس‌ها با نظارت و برنامه‌ریزی بهتری انجام شود اما به نظر می‌رسد مشکلات و گلایه‌هایی را به دنبال داشته است. بنا به گفته مسئولان، سپند، سامانه جامعی است که با همکاری آموزش و پرورش و پلیس راهور و با تفاهم‌نامه‌ای بین وزارتخانه آموزش و پرورش و وزارت کشور طراحی شده است.
«سعید حسینی‌پور»، رئیس سازمان مدیریت حمل‌ونقل بار و مسافر شهرداری بندرعباس، پیش از این گفته بود: همه شرکت‌های حمل‌ونقل مدارس، رانندگان، والدین دانش‌آموزان و حتی مدیران مدارس موظف هستند در سامانه سپند ثبت‌نام کنند. در سال‌های گذشته حوالی مرداد و شهریور والدین با شرکت‌های مدارس برای رفت و آمد فرزندان خود قرارداد می‌بستند اما امسال با ورود به مهر نیز والدین نتوانستند برای بستن قرارداد با این شرکت‌ها اقدام کنند. در ساعت تعطیلی مدارس به سراغ یکی از مدارس دولتی در مرکز شهر بندرعباس رفتیم. مدرسه تعطیل شده است اما خبری از سرویس‌های رسمی مدارس نیست و انبوه زنان و مردان با خودروهای شخصی یا هر وسیله‌ای منتظر خروج فرزندانشان هستند تا آن‌ها را به خانه ببرند.
- قرارداد غیررسمی
«سیامک کهوری»، یکی از والدین، به همشهری گفت: برخی والدین از سامانه ثبت‌نام سرویس مدارس (سپند) استقبال نکردند. در بسیاری از مدارس این سامانه فعال نشده و والدین مجبورند هنگام تعطیلی مدارس از کار خود بزنند و بچه‌هایشان را به خانه ببرند یا با خودروهای شخصی قرارداد ببندند که البته چون غیررسمی است آموزش و پرورش مسئولیتی در برابر آن‌ها ندارد. مدیر این مدرسه که نخواست نامش فاش شود با اشاره به کاهش آمار ثبت‌نام شرکت‌های حمل‌ونقل متقاضی، بیان کرد: در مقایسه با سال‌های قبل، استفاده از سرویس‌های شرکتی به‌طور محسوس و واضحی کاهش داشته است.
وی افزود: با وجود مزایای این سامانه در عمل به نظر می‌رسد باعث شکست طرح سرویس مدارس رسمی شده و والدین ناچار به بستن قرارداد به صورت غیررسمی با سواری‌های شخصی شده‌اند که این شرایط به هیچ وجه امن و مناسب نیست. به گفته وی در شرایطی که هیچ‌گونه نظارتی بر سرویس‌های شخصی وجود ندارد و امنیت و ایمنی آن تضمین نشده است، والدین نمی‌توانند در صورت بروز مشکل شکایت کنند.
- هزینه‌های ثبت‌نام در سامانه
در همین ارتباط مدیر یکی از شرکت‌های سرویس مدارس اظهار کرد: با رویه جدید آموزش و پروش و ثبت‌نام در سامانه سپند، شرکت‌ها و والدین چندان تمایلی به همکاری از این طریق ندارند. وی درباره دلایل این بی‌رغبتی گفت: با توجه به این‌که شورای اسلامی شهر ۱۵ درصد هزینه سرویس مدارس را افزایش داده در مقابل شرکت سرویس مدارس موظف است از طریق سامانه سپند ۲۵ درصد درآمد قرارداد خود را که شامل مالیات، بیمه و... است به حساب مدرسه واریز کند. با این شرایط، سودی باقی نمی‌ماند که بخواهیم به رانندگان خود حقوق و مزایا بدهیم.
وی افزود: مشکل اصلی سامانه سپند که هم‌اکنون شرکت‌ها و والدین با آن درگیر هستند، هزینه‌های آن است. والدین برای ثبت‌نام باید ابتدا ۲۰ هزار تومان واریز کنند و برای سرویس مدرسه یک دانش‌آموز در یک فصل تحصیلی در بندرعباس حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان هزینه دوباره بپردازند که در واقع بخش زیادی از سود حاصله متعلق به سامانه سپند و مدارس است. او که نخواست نامش فاش شود، ادامه داد: به همین دلیل بسیاری از والدین از طرح سامانه سپند استقبال نکرده‌اند و حاضر شده‌اند به صورت غیررسمی در خارج مدرسه با رانندگان سواری شخصی قرارداد ببندند.
- اجرای آزمایشی طرح سامانه سپند
این مدیر شرکت سرویس مدارس بندرعباس در ادامه افزود: ما مجبوریم به شرکت تاکسیرانی هزینه آرم تردد بدهیم. از آن طرف مجبوریم برخلاف سالیان قبل بخشی از درآمد خود را به سامانه سپند و مدارس بدهیم. والدین هم دچار چنین وضعیتی برای پرداخت هزینه‌های اضافی شده‌اند. وی گفت: به نظر می‌رسد این طرح باید در هرمزگان متوقف شود تا آن را بنا بر موقعیت جغرافیایی بومی‌سازی کنند.
به گفته وی بهتر است اداره کل آموزش و پرورش استان با توجه به عدم استقبال اولیا و شرکت‌ها، همچنین نبود زیرساخت‌های مناسب برای ورود همه مدارس، این طرح را در استان معلق کنند تا فقط به‌صورت آزمایشی در چند مدرسه اجرا شود. برخی والدین در این باره به همشهری گفتند زمان ثبت‌نام در سامانه سپند خیلی دیر از سوی مدرسه به آن‌ها اعلام شد؛ از سوی دیگر، هم سامانه با مشکلاتی مواجه بود و هم شرایط ثبت‌نام در مدارس فراهم نبود و برخی مدیران مدارس اعلام کرده‌اند فرصت انجام امور مربوط به سرویس مدرسه و ثبت‌نام را ندارند.
- دردسرهای اجرای طرح سپند
اواخر شهریور سال جاری شورای اسلامی شهر بندرعباس با افزایش ۱۵ درصدی نرخ سرویس مدارس موافقت کرد اما این مصوبه دیرهنگام، با استقبال شرکت‌ها و سرویس‌های مدارس مواجه نشد و زمزمه‌هایی شنیده شد که رانندگان سرویس مدارس با قیمت پیشنهادی مصوب شورای اسلامی شهر، حاضر به جابه‌جایی دانش‌آموزان نیستند و خواستار افزایش نرخ‌ها هستند. از سوی دیگر اعلام خبر ثبت‌نام در سامانه سپند، هم‌زمان با بازگشایی مدارس، والدین و رانندگان را سردرگم و بلاتکلیف کرد.
برخی رانندگان و والدین در خارج از شرکت‌ها و جلوی مدارس برای رفت و آمد دانش‌آموزان با هم توافق کردند. این روند رو به افزایش اگرچه چتر نظارتی دستگاه‌های متولی سرویس مدارس را از شرکت‌های حمل‌ونقل و رانندگان سرویس مدارس بر می‌دارد و در ظاهر به نظر می‌رسد نیازی به پرداخت کمیسیون به سازمان حمل ونقل نیست، از سوی دیگر امنیت و ایمنی این بخش را هم از بین می‌برد و در صورت بروز مشکل، والدین نمی‌توانند به هیچ جایی شکایت کنند.