این گفته «محمد امید» معاون توسعه روستایی و مناطق محروم کشور در همایش روز ملی روستا و عشایر در حالی گفته شد که گیلان طبق آمارها در شاخصهای توسعه روستایی در مقام پنجم کشور قرار دارد. گیلان، استانی کشاورزی است که ۳۶ درصد جمعیت آن روستایی هستند؛ روستاییانی که نیمی از سال به کشاورزی اشتغال دارند و در نیمی دیگر از سال با کمترین درآمد روزگار خود را سپری میکنند.
نبود درآمد مکفی و اشتغالزایی ثابت برای روستاییان در حالی است که بسیاری از روستاهای گیلان با توجه به پیشینه تاریخی و فرهنگ بومی خاستگاه برخی از صنایعدستی و تولیدات بومی هستند، اما نبود برنامهریزی و آموزش و ناکافی بودن حمایتهای بانکی در ارائه تسهیلات اشتغالزایی در کنار کمبود زیرساختهای خدماتی موجب مهاجرت روستاییان فاقد شغل به شهرها شده است. همواره از کمبود آب شرب و راه ارتباطی مناسب، ضعف در برقرسانی و حضور نداشتن بخش خصوصی در ایجاد کسب وکار و تولید صنایعدستی به عنوان عمدهترین مشکلات روستاهای گیلان نام برده شده است.
- روستاییان و رنج همیشگی
اهالی روستای کشایه اشکور از توابع بخش رحیمآباد رودسر سالهاست که به علت بیتوجهی مسئولان به مطالباتشان حتی از امکانات اولیه زندگی بیبهرهاند. «محمد علیپور» یکی از اهالی روستای کشایه گفت: در این روستا با مشکل ضعف ولتاژ برق مواجهیم. بارها به علت ضعف ولتاژ برق با اداره برق تماس گرفتیم. آنها در پاسخ به ما گفتند که چون شما در آخرین روستای منطقه زندگی میکنید بنابراین برق به شما نمیرسد. به همین دلیل دائما با ضعف ولتاژ و قطع مکرر برق آن هم در میانههای روز و اوایل شب به خصوص در تابستان مواجهیم.
وی ادامه داد: بسیاری از اهالی، کارگر فصلی و کشاورز هستند و با مشکلات فراوان وسایل سرمایشی برای خانههای خود خریداری کردهاند بنابراین دیگر قادر نیستند ضرر و زیان ناشی از ضعف ولتاژ برق را پرداخت کنند. این روستایی بیان کرد: اهالی روستا خیلی صبور هستند و سالهاست در مقابل سختیها و مشکلات سر خم نکردهاند و همه کمبودها را تحمل کردهاند، اما انتظار دارند دولت و مسئولان استانی نسبت به رفع کمبودها توجه بیشتری داشته باشند تا حداقل در این روستا خدمات پایه و اولیه زندگی فراهم شود. بسیاری از جوانان، روستا را به قصد زندگی در شهر و استفاده از امکانات ترک کردهاند. میانسالان و سالخوردگان در روستا باقی ماندهاند.
- نبود راه آسفالت مناسب در روستا
«حسن محبی» نیز یکی از روستاییان شفت است که از انباشت زباله، نبود آسفالت مناسب و شنریزی کوچههای روستای شالده شفت گلهمند است. وی گفت: با اینکه فاصله کمی از شهر شفت داریم، اما نبود راه آسفالت مناسب در فصل زمستان و بارندگی، تردد در کوچههای روستا را با مشکل همراه میکند و این برای دانشآموزان آزاردهندهتر است.
کمبود آب شرب هم مشکل عمده در روستای امامزاده اسحاق(ع) شفت است. «ولی زاده» یکی از ساکنان این روستا بیان کرد: این روستای توریستی و مذهبی ۱۰۰ خانوار دارد که در فصول بهار و تابستان به دلیل ورود تعداد زیادی از گردشگران، آب آشامیدنی دچار نوسان و افت فشار میشود. برخی از روستاییان از آب چشمه استفاده میکنند که در زمستان استفاده از آن به سختی صورت میگیرد. این در حالی است که هنوز روستا گازرسانی نشده است و به دلیل کوهستانی بودن از آن بیبهرهایم.
- آمارهای مدیریت برنامه و بودجه
براساس آمارهای مدیریت برنامه و بودجه، گیلان بیش از ۲۵۰۰ روستا دارد که ۱۰۰ درصد روستاهای بالای ۲۰ خانوار آن از برق برخوردارند. ۲۰۱۵ روستا با ۲۹۸ خانوار هم از گاز بهرهمند هستند و هنوز ۹۳ روستا بدون گاز هستند. روستاهای آبرسانی شده گیلان نیز ۱۶۷۸ روستا با جمعیت ۷۶۳ هزار نفری است. ۲۴۷۹ روستا نیز تلفن ثابت و ۲۶۶۸ روستا دارای شبکه اینترنت پرسرعت هستند. نبود گاز و راه آسفالت مناسب، کمبود آب شرب، آنتندهی ضعیف تلفن همراه و کمبود اشتغال سالهاست روستاییان گیلان را با سختی مواجه کرده است. این در حالی است که با توجه به تراکم بالای جمعیت در روستاهای گیلان، این مناطق بستری مناسب برای سرمایهگذاری و اشتغالزایی در صنایع بستهبندی و فراوری محصولات کشاورزی هستند.
- دغدغهای به نام اشتغال روستاییان
طی روزهای گذشته معاون توسعه روستایی و مناطق محروم رئیسجمهوری به گیلان سفر کرد و از ایجاد ظرفیتهای جدید برای توسعه روستاهای گیلان خبر داد و گفت: اشتغال روستاییان دغدغه مسئولان استان است و مشکلات مربوطه با جدیت از سوی استاندار گیلان پیگیری میشود.
«محمد امید» با اشاره به ارائه تسهیلات لازم برای ایجاد اشتغال روستاییان بیان کرد: هفته آینده جلسهای به همین منظور در تهران تشکیل میشود تا اعتبارات لازم برای توسعه روستاهای گیلان مصوب شود. معتقدیم خودکفایی روستاییان در سرمایهگذاری و اشتغال به واسطه کسب درآمد مکفی محقق میشود. وی به ظرفیتهای خوب گیلان در حوزه اشتغالزایی روستایی اشاره کرد و افزود: از ۴۰۰ میلیارد تومان سهم مربوط به روستاهای استان، ۳۵۰ میلیارد تومان آن وصول شده است. با توجه به ظرفیت خوب استان باید ظرفیتهای جدیدی برای توسعه روستاهای گیلان ایجاد کنیم.
- فاصله شاخصهای حوزه آب و فاضلاب گیلان با دیگر استانها
استاندار هم با اشاره به اینکه روستاییان گیلان به مشاغلی همچون دامپروری، کشاورزی، زنبورداری، پرورش کرم ابریشم و صنایع دستی مشغول هستند، اظهار کرد: حمایت از مشاغل روستایی و حفظ پایداری جوامع روستایی ضروری است. اعطای تسهیلات کمبهره براساس برنامههای توسعه اشتغال روستایی با هدف تقویت و پایداری اشتغال در روستاها میتواند در کاهش مهاجرت روستاییان به شهرها موثر باشد.
«ارسلان زارع» گفت: اکنون بیش از ۲۴ هزار نفر از ساکنان روستاهای گیلان به صنایع دستی اشتغال دارند. سال گذشته بیش از ۷ میلیارد تومان تسهیلات بانکی در حوزه صنایع دستی به روستاییان اعطا شد و از سال گذشته تاکنون در راستای اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی بیش از ۲ میلیون دلار صادرات صنایع دستی به خارج از کشور انجام شده است.
وی مهمترین نگرانی و مطالبات روستاییان مناطق مختلف گیلان را تامین آب شرب عنوان کرد و افزود: شاخصهای حوزه آب و فاضلاب گیلان به ویژه در مناطق روستایی نسبت به میانگین کشوری و در مقایسه با دیگر استانها فاصله زیادی دارد. امیدواریم با تلاشی مضاعف در زمان باقیمانده تا پایان دولت دوازدهم به میانگین کشوری دست پیدا کنیم و انتظار مردم برآورده شود. زارع درباره راههای روستایی گفت: در راستای تحول اقتصادی و نیز جذب سرمایهگذاری، تقویت و مناسبسازی راههای روستایی بسیار اهمیت دارد. گیلان جزو استانهای بحرانخیز کشور است به همین دلیل نیاز است راههای روستایی آن تقویت شوند. همیشه گیلان جزو استانهای برخوردار کشور بوده، این در حالی است که هنوز در بخشهای مختلف به ویژه راههای روستایی توسعه پیدا نکرده است.
- توسعه روستاها با شناسایی کارآفرینان
مدیر کل دفتر امور روستایی گیلان با اشاره به اینکه جمعیت روستایی گیلان ۹۲۷ هزار نفر معادل ۳۶/۷ درصد جمعیت استان است، بیان کرد: درآمد پایین یکی از مهمترین عوامل مهاجرت از روستا به شهر بوده است. «یاور پیرعلایی» از ایجاد اشتغال و بهبود فضای کسب و کار در روستاها از طریق دهیاریها خبر داد و گفت: از طریق کشاورزی، میراث فرهنگی، صنایع خرد مرتبط با مشاغل خانگی، واحدهای بومگردی و پیشبینی طرحهای درآمدزا با تسهیلات کمبهره میتوانیم اشتغالزایی و درآمدزایی را به روستاها بازگردانیم.
وی ادامه داد: اکنون به دنبال توسعه روستاها از طریق شناسایی کارآفرینان روستایی به خصوص بانوان هستیم. با توجه به اینکه شوراها و دهیاران جزو ارکان مدیریت روستایی محسوب میشوند، از آنها خواسته شده اقدام به شناسایی کارآفرینان روستایی به ویژه بانوان کارآفرین کنند و بانک اطلاعاتی کارآفرینان روستایی گیلان را تشکیل بدهند. این مسئول بیان کرد: ۳ شاخص امید به زندگی، آموزش و معیشت شاخصهای توسعه انسانی هستند که گیلان در شاخص توسعه انسانی روستایی رتبه پنجم کشور را دارد.
- ارائه تسهیلات اشتغالزایی
«یاور پیرعلایی» مدیر کل دفتر امور روستایی گیلان از ابلاغ ۵۲۸ میلیارد تومان تسهیلات اشتغالزایی روستایی و عشایری برای کارآفرینی و اشتغالزایی در سال جاری به روستاها خبر داد و گفت: تاکنون ۳۳۳ میلیارد تومان از این اعتبار به روستاییان متقاضی تخصیص یافته است.