همشهری آنلاین_ ثریا روزبهانی: تاکنون، آب شرب و کشاورزی اغلب این روستاها از طریق چشمه‌ها و با نظارت شورای اسلامی روستاها تأمین و توزیع می‌شد و کم‌آبی‌ها موجب شده بود تا برخی از روستاها مانند روستای «وردیج»، یک روز در میان فقط ۲ ساعت سهم آب داشته باشند. اکنون در طرح یکپارچه‌سازی شرکت‌های آبفای روستایی و شهری، شبکه آبرسانی برخی از این روستاها به شرکت آبفا منطقه واگذار و برخی از آنها به دلایل مختلف از جمله فراهم نبودن زیرساخت‌های شبکه آبرسانی و فرسوده بودن آن یا مخالفت اهالی، هنوز واگذار نشده است. در این گزارش، به سراغ دهیاران برخی از روستاها رفتیم و درباره چگونگی تأمین آب شرب روستاییان با آنها گفت‌وگو کردیم.
«این‌گونه بنویسید که روستای وردیج با توجه به اینکه کمتر از ۱۰ کیلومتر از پایتخت کشور فاصله دارد، هنوز آب شرب ندارد.» «علی سلطانی»، دهیار سابق و از اهالی قدیمی روستای وردیج، با بیان این مطلب به یکی از مهم‌ترین مشکل اهالی روستای وردیج اشاره می‌کند. به گفته او ساکنان این روستا برخلاف شهرنشینان، هر لحظه که بخواهند نمی‌توانند شیر آب را باز کرده و از آب شرب برای مصارف ضروری زندگی استفاده کنند. سهم آنها از این نعمت الهی تنها ۲ ساعت در ۴۸ ساعت است. سلطانی دراین‌باره می‌گوید: «بر اساس سرشماری ملی در سال ۱۳۹۵، در روستای وردیج ۸۰۰ نفر سکونت دارند، اما این رقم بر اساس اطلاعات و آمارهای دهیاری این روستا در سال‌های اخیر به بیش از ۱۲۰۰ نفر می‌رسد و هنوز آب شرب اهالی جیره‌بندی می‌شود. در گذشته، آب شرب مصرفی روستاییان از طریق چشمه تأمین می‌شد که به سبب کم‌آبی، شرکت آبفای روستایی در سال ۱۳۸۵، چاهی را حفر کرد و عملیات گل‌گیری و کنتورگذاری را هم انجام دادیم. اما مشکل کم‌آبی با حفر این چاه هم حل نشد. چراکه از این چاه ۲ ساعت در ۲۴ ساعت آب برداشت می‌کردیم. حتی به سبب بی‌آبی، ۱۰ روز نتوانستیم مخزن را بازکنیم تا اهالی آب بردارند و با تانکر برای آنها آب می‌آوردیم.»
- یک روز در میان، ۲ ساعت آب داریم!
آن طور که دهیار سابق روستا تعریف می‌کند سال ۱۳۹۳، مخزن ۳ هزار و ۲۰۰ مترمکعبی برای ذخیره و مدیریت صحیح آب در روستا نصب و وضع اهالی کمی بهتر می‌شود. سلطانی می‌گوید: «تا پیش از نصب مخزن، هفته‌ای ۲ ساعت آب باز می‌شد و اکنون یک روز در میان، ۲ ساعت آب باز می‌شود و اهالی آب موردنیازشان را برمی‌دارند. البته با توجه به اینکه شبکه آب شرب این روستا، در سال ۱۳۵۷ ساخته شده، اکنون فرسوده شده است. این شبکه در سال‌های بعد، فقط تعمیر شده و اکنون وضع مطلوبی ندارد و خراب است. برای همین، آب زیادی به هدر می‌رود از طرفی عملیات بازسازی آن کار دشواری خواهد بود. در ماه‌های اخیر، شرکت آبفای منطقه برای بررسی موقعیت و امکانات موجود آبرسانی به دفعات به روستا مراجعه و اطلاعاتی را در این زمینه جمع‌آوری کردند. مسئولان مربوطه از دهیاری خواستند تا اقدامات اولیه را برای اجرای این طرح در روستای وردیج فراهم کنند، اما برای انجام این کار، دوباره به مشکل اصلی که همان روستاهای تحویلی و غیرتحویلی است، مواجه می‌شویم.»
- توزیع صحیح آب شرب
سلطانی از کمبود و قطعی پی‌درپی آب شرب روستا ابراز نگرانی می‌کند و اجرای طرح الحاق آب روستایی به آب شهری را نقطه قوتی برای رفع مشکلات اهالی می‌داند. او در لا به لای حرف‌هایش روستاهای تحویلی ـ غیرتحویلی را هم توضیح می‌دهد و می‌گوید: «در بخش «کن»، روستاهای بسیاری وجود دارد و تا مدتی پیش شبکه آبرسانی برخی از این روستاها تحت پوشش شرکت آبفای روستایی قرار داشت، اما تعدادی از روستاها شبکه آب‌رسانی‌شان را به‌طور مستقل اداره کرده و به این شرکت تحویل نداده بودند و برای اطمینان از بهداشت و سلامت آب، از آبفا «کلر» می‌گرفتند. برای همین، به آنها روستاهای غیرتحویلی می‌گویند. اکنون با اجرا شدن طرح الحاق آب روستایی به آب شهری، روستاهایی که تاکنون از شرکت آبفای روستایی خدمات دریافت می‌کردند به شرکت آبفای منطقه ۳ واگذار شدند و روستاهای غیرتحویلی هم مانند سابق، آب شرب و مصرفی خود را تأمین می‌کنند. در همین راستا، از طریق دهیاری روستای وردیج، بارها مکاتبه‌هایی برای اعلام آمادگی واگذاری شبکه آبرسانی به آبفا ارسال شد، اماکاری در این زمینه صورت نگرفت. چراکه مسئولان این شرکت برای تحویل‌گیری این شبکه درخواست و شرایطی داشتند که هرگز قابل اجرا نبود. برای مثال، کنتورگذاری برای همه انشعابات روستا یا رفع نواقص و مشکلات شبکه را مطالبه کردند و دهیاری هم از انجام آن عاجز بود. در روستای «واریش» که در فاصله اندکی از روستای وردیج قرار دارد، این اقدامات انجام‌شده و اکنون شبکه آبرسانی روستا به شرکت آبفای منطقه ۳ واگذارشده است، اما روستای وردیج همچنان برای تأمین آب شرب و مصرفی اهالی‌اش با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کنند، اما با اجرای درست طرح الحاق آب روستایی به آب شهری استان تهران می‌توان شبکه فرسوده آبرسانی را احیاء و توزیع صحیح آب شرب را مدیریت کرد. از سوی دیگر، اهالی همیشه به آب شرب سالم دسترسی خواهند داشت و چه چیزی از این ارزشمندتر است.»
- نگران بی‌آبی باغ‌ها هستیم
روستای «رندان» نیز یکی دیگر از روستاهای بخش کن است که در ۲۰ کیلومتری تهران واقع شده و بر اساس آمار دهیاری، بیش از ۵۰۰ نفر در این روستا سکونت دارند. این روستا هم در طرح الحاق آب روستایی به آب شهری است و شبکه آبرسانی آن هم باید به شرکت آبفای منطقه ۳ واگذار شود. «مهدی احمدی» عضو شورای اسلامی روستای رندان در این‌باره می‌گوید: «بحث آب شرب روستای رندان کاملاً پیچیده است. چراکه مردم روستا به دلایل مختلف با واگذاری شبکه آبرسانی به آبرسان شهری مخالف هستند. آب روستا رندان از ۳ چشمه تأمین می‌شود و منبع اصلی تغذیه آب شرب روستاست. از این ۳ چشمه ۲ چشمه آن به‌صورت مشترک برای آبیاری باغ‌ها و شرب اهالی استفاده می‌شود. از اذان صبح تا اذان مغرب آب برای آبیاری کشاورزی و از اذان مغرب تا اذان صبح برای شرب مورد مصرف قرار می‌گیرد. اهالی نگران این موضوع هستند که اگر شبکه واگذار شود، آب مورد نیاز برای آبیاری باغ‌ها را باید از چه طریق تأمین کنند. با واگذاری، این آب باید دائم در شبکه آبرسانی روستا جریان داشته باشد و روستا هم در حال توسعه است، همین موضوع باعث خشک شدن درختان می‌شود. همچنین برای کاهش فاصله بین مخازن و خانه‌های روستاییان لوله‌های از داخل باغ‌ها گذشته است. باید توجه داشت که این باغ‌ها شخصی است و باید بیش از ۳ هزارمتر دوباره عملیات لوله‌گذاری انجام دهند. اکنون آبرسانی از طریق کدخدامنشی و شورا انجام و مشکلات به راحتی برطرف می‌شود.» او در ادامه می‌گوید: «حتی در جلسه‌ای که با معاونت آبفا منطقه ۳ داشتیم، از آنها خواستیم گندزدایی و کلرزنی آب را به ما آموزش بدهند تا حتی علاوه بر دستگاه کلرزن موجود، دستگاه دیگری به هزینه خود روستا تهیه شود و آب باکیفیت به دست اهالی برسد. از آبانماه هوا به زیر صفر درجه می‌رسد و همین سرد شدن هوا و خالی ماندن لوله‌ها از آب باعث شکستگی و ترکیدگی می‌شود. سال گذشته روستای امامزاده داود که شبکه آبرسانی‌اش به آب شهری واگذار شده دچار شکستگی شد، اما باز خود شورا و دهیاری برای تأمین آب اهالی مجبور شدند دوباره لوله‌گذاری و آب را خودشان برای ساکنان تأمین کنند. در این محدوده خود اهالی، شورا و دهیاری می‌توانند به هم کمک کنند.»
- آب شرب و غیرشرب از هم جداست
احمدی باور دارد اگر طرح سالم‌سازی اجرا و به خوبی مدیریت شود، این طرح می‌تواند تأثیر بسیار خوبی در آبادانی روستا داشته باشد. او همچنین در ادامه به اصلاح زیرساخت‌های شبکه آبرسانی روستای رندان اشاره می‌کند و می‌گوید: «برخی ساکنان از چندین انشعاب برای مصرف آب استفاده می‌کردند و این موضوع موجب شده بود تا با کمبود آب مواجه شویم، اما با اصلاح شبکه آبرسانی، اکنون به هر خانه یک انشعاب واگذار و مشکل کمی آبی نیز برطرف شده است. در تلاش هستیم تا طرح نصب کنتور را در کل روستا اجرا کنیم. همچنین در اقدامی در روستای رندان آب شرب را از آب غیرشرب جدا کردیم و اهالی برای آبیاری درختان خانه و باغ‌ها از آب غیرشرب استفاده می‌کنند. اکنون ۸۰درصد این طرح اجرا شده است. از سوی دیگر، حدود ۸ هزار و ۶۰۰مترمربع عملیات لوله‌گذاری و بهسازی شبکه انجام شده است و مسئولان آبفا از این پروژه بازدید کردند.»
- اهالی مخالفند
روستای «باغدره» هم از دیگر روستاهای این بخش از پایتخت است، اما هنوز شبکه آبرسانی آن به شرکت آب و فاضلاب منطقه واگذار نشده است و اغلب ساکنان این روستا به همین شرایط راضی هستند. «حسین یاسری»، دهیار روستای باغدره، می‌گوید: «تاکنون آب شرب اهالی از طریق چشمه شخصی و زیر نظر شورا تأمین و توزیع می‌شود. چند سال است که اهالی روستا با این وضع به توافق رسیده‌اند و از آب این چشمه استفاده می‌کنند، ولی اگر شرکت آبفا بخواهد این کار را انجام بدهد با توجه به شرایط موجود و فراهم نبودن زیرساخت‌ها برای تأمین آب، این اقدام بعید و دور از ذهن است. در این روستا، بیش از ۱۵۰ نفر سکونت دارند که شغل اغلب آنها کشاورزی و دامپروری است.» برخلاف اغلب روستاها، باغدره بسیار آب دارد. به گفته او با ساخت استخر و لوله‌کشی‌های انجام‌شده، آب برای شستن فرش، ماشین و کوچه‌ها از آب شرب جدا شده است. یاسری در ادامه می‌گوید: «وقتی با برخی از اهالی دراین‌باره صحبت می‌کنیم، آنها موافق اجرای این طرح نیستند. چراکه چند نسل است از آب این چشمه استفاده می‌کنند و از کیفیت و سالم بودن آن اطمینان دارند. تاکنون نشنیده‌ایم که به سبب آلوده بودن آب، برای روستاییان اتفاقی افتاده باشد.»
- حواستان به درآمد روستاییان باشد
«مرضیه احمدی»، دهیار روستای رندان، می‌گوید: «بر اساس آمار دهیاری، بین 500 تا 700 نفر در این روستا سکونت دارند که با احتساب افرادی که ییلاق و قشلاق می‌کنند، جمعیت این روستا به بیش از هزار نفر می‌رسد. آب مصرفی این روستا از طریق چشمه و منبع آبی که به‌طور مستمر کلرزنی شده، تأمین و از سوی آبیار، بین ساکنان توزیع می‌شود. همچنین نباید از روش محاسبه آب‌بها و صدور قبض برای اقشار کشاورز و کم‌درآمد روستا غافل ماند. شغل اهالی روستا کشاورزی و منبع درآمد اغلب روستاییان ناچیز و اندک است. اکنون برای پرداخت قبض‌های برق با اداره برق، هماهنگی و تعاملاتی انجام شد تا روستاییان به‌صورت قسطی قبوضشان را پرداخت کنند. حتی برخی از ساکنان با یارانه یا کمک‌های سازمان‌های خیریه امورات زندگی‌شان را می‌گذرانند. اکنون چگونه می‌توانند پول آب بدهند.»
- معاون بهره‌برداری آبفای منطقه ۳ طرح الحاق آب روستایی را به نفع شهروندان می‌داند/ هدف؛ تأمین آب با کیفیت برای روستاییان
«سید علی موسوی زاویه» معاون بهره‌برداری آبفای منطقه ۳ طی نشستی ازارائه خدمات به موقع ومستمر در زمینه توزیع آب آشامیدنی سالم، جمع‌آوری ودفع فاضلاب خانگی به‌عنوان مسئولیت ورسالت اصلی این حوزه نام می‌برد و درباره شاخص عملکرد آبفای منطقه ۳ می‌گوید: «فعالیت‌های این شرکت در چند حوزه مانند رصد کیفی آب، مدیریت مصرف، آب وانرژی بهره‌برداری بهینه از تأسیسات و شبکه فاضلاب به‌صورت ویژه دنبال می‌شود. برخی از این اقدامات برای اجرا، بهبود کیفیت و بهبود فرایندهای‌کاری واثرات بلندمدتش به برنامه‌ریزی وبررسی نیازدارد.»
او با اشاره به اینکه برای ما کیفیت آب از اولویت و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است وخط قرمز ما، سلامت مردم است. می‌افزاید: روزانه با اجرای نمونه‌برداری درمناطق تحت پوشش شرکت، کیفیت آب شرب مصرفی شهروندان رصد می‌شود.
موسوی همچنین با اشاره به اجرای طرح الحاق شرکت‌های آب وفاضلاب روستایی معتقد است این اقدام می‌تواند چشم‌اندازهای روشنی برای ساکنان روستاها داشته باشد. او درتشریح این طرح می‌گوید: «در واقع آب باید برای همه ساکنان روستا و شهر باکیفیت عالی و به‌صورت مستمر تأمین وتوزیع شود. همه شهروندان حقوق برابر دارند و فرقی بین یک شهروند روستایی و شهری وجود ندارد. شرکت آبفا منطقه ۳ موظف است تا آب شرب مصرفی را با بهترین کیفیت برای همه مشترکانش فراهم کند و این سیاست اصلی شرکت آب و فاضلاب است. مطمئناً با تحت پوشش قرار گرفتن روستاهای غرب پایتخت مسئولیت‌های این شرکت بیشترخواهد شد، اما هدف ما همچنان ارائه خدمات‌دهی مطلوب به این روستاهاست، به همین دلیل فراهم‌سازی زیرساخت‌ها برای انجام این طرح دراولویت است.»
۱۳ روستای بخش کن در غرب پایتخت واقع شده که در طرح الحاق آب روستایی به آب وفاضلاب شهرتهران اکنون ۷ روستا تحت پوشش خدمات شرکت آبفای منطقه ۳ قرارگرفته‌اند که عباتند از؛ روستاهای سولقان، امامزاده داود، سنگان بالا، سنگان پایین، کشار بالا، کشار پایین و روستای واریش و این شرکت آمادگی تحویل‌گیری وخدمات‌رسانی به ۶ روستای دیگر رادارد ولی به‌رغم مذاکرات انجام گرفته با مسئولان شورایاری این روستاها، تمایلی به انجام این اقدام از سوی ساکنان آن مناطق وجود ندارد. معاون بهره‌برداری آبفای منطقه ۳ تهران می‌گوید: «اکنون خدماتی که در این ۷ روستا ارائه می‌شود، مانند سطح شهر تهران است. در همین رابطه هم جلسات متعددی با دهیاران و اعضا برگزار شده تا مشکلات و خواسته‌های آنها شناسایی و برای رفع آنها اقداماتی انجام شود. البته با اجرای کامل طرح‌ها به‌زودی روستاییان شاهد اقدامات مؤثر و دریافت خدمات مطلوب و آب باکیفیت خواهند بود.»
نظر شما