همشهری آنلاین - پروانه بندپی: برخی کارشناسان خلأ عاطفی، آسیب‌های روحی، افسردگی، ناامیدی، ناتوانی در برقراری ارتباطات اجتماعی، تظاهر و خودنمایی و تاثیر مدرنیته و فرهنگ غرب را به عنوان دلایل گرایش ایرانی‌ها به نگهداری از حیوانات خانگی مطرح می‌کنند، اما برخی کارشناسان نیز هستند که علت این کار را بسیار انسانی، از روی خوش‌قلبی فرد و علاقه به حمایت از حیوانات می‌دانند.
- کمبود محبت و خلأ عاطفی
اعظم امامی کارشناس روانشناسی در این باره می‌گوید: یکی از مهم‌ترین دلایل علاقه‌مندی جامعه به حیوانات خانگی، رشد قابل‌توجه برخی از این جانوران (نظیر گربه) در سطح شهر است. حضور این حیوانات در سطح شهر ارتباط آدمی را با آنها تقویت و علاقه‌مندی بدان‌ها را افزایش می دهد. به عبارت دیگر برقراری ارتباط سبب ایجاد پیوند عاطفی می شود و این امر تمایل به نگهداری از حیوانات را افزایش می دهد.
اعظم امامی ادامه می‌دهد: یکی دیگر از مهم ترین دلایل نگهداری از حیوانات خانگی، تقلید از فرهنگ غربی است. نگهداری از این حیوانات در جوامع اروپایی رایج است و امروزه تبعیت از فرهنگ اروپا به عقیده شماری از جوانان به منزله تجدد است.
این روانشناس می‌گوید: امروزه ارتباطات خانوادگی و تعاملات اجتماعی نیز مانند گذشته مستحکم نیست و این امر در درازمدت موجب خلأ عاطفی در انسان می‌شود. بنابراین به منظور رفع نیازهای عاطفی و احساسی، گرایش به حیوانات خانگی زیاد می شود. درواقع یکی از مهم ترین دلایل نگهداری از حیوانات خانگی در جوامع اروپایی هم کاهش ارتباطات اجتماعی و رفع نیازهای عاطفی و احساسی است.
امامی با بیان این که تظاهر و خودنمایی از دیگر عوامل موثر در نگهداری از حیوانات خانگی محسوب می شود، می‌افزاید: نگهداری از سگ و گربه و برخی دیگر از حیوان ها نظیر روباه که در سال‌های اخیر رشد قابل‌توجهی پیدا کرده، در بین برخی از افراد نوعی فرهیختگی تلقی می‌شود.
وی در پاسخ به این سوال که آیا نگهداری حیوانات خانگی به رفع نیازهای عاطفی کمک خواهد کرد، می‌گوید: نگهداری از این حیوانات به منظور رفع نیازهای عاطفی و احساسی در بسیاری از مواقع، ارتباطات اجتماعی را کاهش می‌دهد و این امر در درازمدت آسیب‌زا می شود. خلأ عاطفی باید از طریق توسعه روابط اجتماعی بین انسان‌ها برطرف شود. نه با نگهداری حیوانات خانگی.
- حمایت از حیوانات خانگی
ستاره درخشانی نیز که یک روانشناس است به خبرنگار همشهری آنلاین می‌گوید: نمی‌شود گفت همه افرادی که اقدام به نگهداری از حیوانات خانگی می‌کنند، دوستدار حیوانات هستند. قطعا تعدادی از آنها برای شوآف و نمایش دادن این کار را می‌کنند. بعضی‌ها هم میل دارند به بقیه نشان بدهند که بسیار متجدد و به قول امروزی‌ها باکلاس هستند. تعدادی هم به دلیل خلأهای درونی و ناتوانی در برقراری ارتباط با انسان‌های پیرامون، به حیوانات رو می‌آورند.
درخشانی ادامه می‌دهد: اما نمی‌توان گفت همه افرادی که سگ و گربه و حیوانات دیگر را نگهداری می‌کنند، اهل نمایش هستند یا خلأ عاطفی دارند. واقعیت این است که بخشی از جامعه به نگهداری حیوانات علاقه قلبی دارند و دوست دارند که به نوعی از حیوانات حمایت کنند. و این ربطی هم به تاثیرپذیری از فرهنگ غرب ندارد.
این روانشناس توضیح می‌دهد: اگر شما به گذشته ما ایرانی‌ها نگاه کنید، می‌بینید که در قدیم بسیاری از افراد که در روستاها زندگی می‌کردند، سگ و گربه و مرغ و خروس و ... داشتند و صرف نظر از این که داشتن این حیوانات برای آنها انتفاع مادی داشت، منافع معنوی هم داشت. یعنی خیلی از مردم به سگ‌های خود علاقه داشتند.
درخشانی می‌گوید: اکنون بسیاری از مردم به جای زندگی در روستا، در شهرها زندگی می‌کنند و هنوز میل به حیوانات در آنها باقی مانده است. اما چون در شهر زندگی می‌کنند، نگهداری حیوانات در خانه برای خیلی‌ها عجیب به نظر می‌رسد.
این روانشناس اظهار می‌کند: بعضی از شهروندان تاکید شدیدی روی حمایت از حیوانات دارند و حتی در انجمن‌های حمایت از حیوانات عضو هستند، وقتی حیوان‌شان بیمار می‌شود، فوری آن را به دامپزشک می‌رسانند، وقتی حیوانی را در خیابان می‌بینند که می‌لنگد، برای درمانش می شتابند و هزینه آن را تقبل می‌کنند.
درخشانی می‌گوید: این افراد خلأ عاطفی ندارند، از نظر روحی سالم هستند و تنها قصدشان هم حمایت از حیواناتی است که زبان ندارند تا نیازهای خود را بیان کنند. بنابراین این که همه را با یک چوب برانیم و بگوییم همه کسانی که حیوان در خانه نگه می‌دارند، تنها هستند و مشکل روحی دارند، از اساس غلط است.