انتشار یک پوستر تبلیغاتی درباره آموزش فنون چندهمسری از سوی یک موسسه آموزشی - تبلیغی در حوزه آموزش تعدد زوجات چند روزی است که بحث داغ بسیاری از محافل رسمی و غیررسمی، دورهمی‌ها و شبکه‌های اجتماعی شده و موجی از اعتراض‌ها و مخالفتها و واکنش‌ها را در پی داشته است. این پوستر یک مرد جوان را نشان می‌دهد که ۴ همسر و فرزندانش دورش ایستاده‌اند و همگی بسیار خوشحال و راضی به نظر می‌رسند.
موج اعتراض‌ها به این پوستر و کارگاه آموزشی خیلی زود به مجلس شورای اسلامی، معاونت رئیس‌جمهوری و معاونت وزارت ورزش و جوانان نیز کشیده شد. به طوری که معصومه ابتکار، معاون رئیس‌جمهوری در امور زنان و خانواده گفت: «عمومیت دادن به موضوع چندهمسری اصلا به صلاح خانواده و جامعه نیست و باعث می‌شود که حس ناامیدی، بی‌اعتمادی و تردید گسترش پیدا کند.»
عالیه شکربیگی، رئیس کارگروه خانواده در معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری هم در این زمینه گفت: «افرادی که چندهمسری را تبلیغ می‌کنند، تیشه به ریشه خانواده ایرانی می‌زنند. آنها باید به این موضوع توجه داشته باشند که این مقوله در فرهنگ ما قابل‌قبول نبوده، نیست و نخواهد بود.»
در این میان پایگاه خبری جماران نیز گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام شهاب مرادی که در حوزه ازدواج و جوانان صاحب‌نام است، انجام داده و او در این گفت‌وگو از دیدار جمعی از فعالان حوزه خانواده با رهبر معظم انقلاب در مرداد امسال خبر داد و گفت: در آن دیدار، یکی از حضار در خصوص موضوع تعدد زوجات سوال کرد که حضرت آقا فرمودند «من روی این موضوع ملاحظاتی دارم و با توصیه به آن موافق نیستم».
- موافقان و مخالفان
کارگاه آموزش فنون چندهمسری توسط موسسه «وطن توحیدی حیات حسنی» که ۸ سال پیش تاسیس شد و در شهر قم مستقر است، برگزار می‌شود و تاکنون در شهرهای قم و اصفهان تشکیل شده است و برگزاری آن به تهران که رسید، موجی از توجه‌ها و اعتراض‌ها را به دنبال داشت. این موسسه، هدف خود از برگزاری این کارگاه‌های آموزشی را «گسترش ازدواج‌های چندهمسری اسلامی در سطوح محلی، ملی و بین‌الملل» عنوان کرده و تخصص اساتید آن «مسائل دینی» است.
یکی از مدیران موسسه حیات حسنی هدف از برگزاری این کارگاه‌ها را «احیای چندهمسری» و کمک به ۵ میلیون دختری که امکان ازدواج ندارند یا وارد مرحله تجرد قطعی شده‌اند و ممکن است دیگر نتوانند همسر مجرد بیابند، اعلام کرده است.
موافقان این کارگاه معتقدند که چندهمسری می‌تواند مانع مجرد ماندن دخترانی شود که امکان ازدواج با مرد مجرد را ندارند و برخی از آنها حدود ۵۰ سال سن دارند و همچنان باکره مانده‌اند. نظر این عده این است که چندهمسری می‌تواند دختری را که در آرزوی مادر شدن است اما امکان آن را ندارد، به آرزویش برساند.
مدیران موسسه حیات حسنی نیز می‌گویند روی موضوع چندهمسری حساسیت وجود دارد و نیاز به فرهنگسازی است تا جا بیفتد. طبق گفته یکی از مدیران موسسه، در پایان کارگاه‌های آموزشی، اساتید برای مردان متأهلی که شرایط را داشته باشند، برای اختیار کردن همسر دوم وساطت خواهند کرد. البته همسر اول نیز باید رضایت داشته باشد.
اما مخالفان این طرح سرسختانه معتقدند که این اقدام، کرامت و منزلت دختران و زنان را به شدت زیر سوال می‌برد و ظلم بزرگ و آشکاری در حق آنان محسوب می‌شود. آنها می‌گویند چندهمسری باعث به خطر افتادن امنیت روانی زنان جامعه به خصوص زنان خانه‌دار می‌شود. زنانی که استقلال مالی ندارند و چاره‌ای جز این که با همسر دوم و سوم و چهارم کنار بیایند، ندارند. آنها می‌گویند لزومی ندارد که حساسیت روی برخی موضوعات که می‌تواند امنیت روانی جامعه را به هم بزند، از بین برود و قبح‌زدایی شود.
- آماری از مردان چندهمسری
حجت‌الاسلام محمد عسگری یکی از مسئولان موسسه حیات حسنی معتقد است که «مخالفت با چندهمسری، ظلم به آقایان و زنان بدون همسر است.» او می‌گوید: «همین الان حدود ۱۰۰ هزار خانواده تعددی در کشور داریم؛ یعنی آقا چند همسر دارد. شما می‌توانید از مراکز رسمی تایید این آمار را بگیرید.»
عسگری به ایرنا می‌گوید: ما سوپرمیلیاردرهایی را داریم که بندگان خدا دوست دارند زندگی دوم تشکیل بدهند و سفره دیگری را پهن بکنند اما جریان فرهنگی غرب‌زده، فمنیست‌های غرب‌گرا و البته فمنیست‌های مذهبی و حتی مسجدی به همراه قانون ظالمانه‌ای که ایجاد شده، مانع از این واقعیت مهم در جامعه ما شده‌اند.
او می‌گوید: ما در ایران حدود ۵ میلیون زن ۳۰ تا ۴۹ سال اعم از باکره و مطلقه حدود داریم که این‌ها همسر ندارند. آیا این‌ها حق تاهل ندارند؟
- پر و بال دادن به موضوعی مطرود
بسیاری از کارشناسان و کاربران شبکه‌های اجتماعی، تبلیغ چندهمسری در شرایطی که آمار تجرد پسران و دختران به‌دلیل مسائل اقتصادی بالاست را تنها پاک کردن صورت مسأله می‌دانند.
سعید نوری، کارشناس مسائل آموزشی به خبرنگار همشهری آنلاین می‌گوید: وقتی بسیاری از دختران و پسران دهه پنجاهی و دهه شصتی به دلیل مشکلات مالی هنوز نتوانسته‌اند ازدواج کنند و فقط به خاطر شرایط ناگوار اقتصادی مجرد و تنها مانده‌اند، چرا یک موسسه تبلیغاتی باید سنگ میلیاردرها را به سینه بزند و برای آنها به دنبال همسر دوم تا چهارم باشد و یک فرهنگ قبیح را در کشور ترویج کند که سایه آن روی طبقه متوسط و ضعیف هم خواهد افتاد؟
نوری می‌گوید: موافقان و مدیران موسسه‌ای که این روزها جنجالی شده، می‌گویند برای ازدواج دوباره و چندباره مرد، موافقت همسر اول الزامی است اما کدام زن است که در شرایط سالم و عادی باشد، اما با این موضوع موافق باشد؟
این کارشناس ادامه می‌دهد: این موضوع را از این جهت مطرح می‌کنم که زن فطرتاً و روحاً تمایل ندارد که غیر از خودش زن دیگری وارد زندگی‌اش شود. هیچ مردی هم حاضر نیست این اتفاق سهمگین و وحشتناک برایش رخ بدهد. چون روح و عاطفه و احساس انسان سالم به او اجازه نمی‌دهد که شخص دیگری وارد قلمرو زندگی زناشویی او شود.
او اظهار می‌کند: باید دید چه نهاد یا سازمانی مجوز برگزاری چنین کارگاه‌هایی را صادر می‌کند یا به آنها بال و پر می‌دهد. چون معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری نیز مخالف چنین کارگاه‌هایی است و آن را بی‌انصافی و ظلم به زنان می‌داند.
نوری می‌گوید: در بعضی از قبایل و طوایف چندهمسری امری عادی است و مردم آن مناطق این فرهنگ را پذیرفته‌اند و در آنها نهادینه شده اما تاکید ما این است که یک موضوع صدمه‌زننده و آسیب‌رسان نباید تبدیل به فرهنگ و عادی‌سازی شود.
این کارشناس مسائل آموزشی می‌گوید: موضوعی که به سلامت جامعه آسیب بزند، به کرامت زن و امنیت روانی او اهمیت ندهد، بروز آسیب‌های اجتماعی و روانی ناشی از یک موضوع یا پدیده را در نظر نگیرد، مطرود است و نباید به آن پر و بال داد.
- سوپرمیلیاردرها به ازدواج جوانان کمک کنند
هادی معتمدی، آسیب‌شناس اجتماعی نیز در گفت‌وگو با همشهری آنلاین درباره موضوع چندهمسری اظهار می‌کند: باید دید چندهمسری، موضوع روز جامعه محسوب می‌شود و کمکی به بالا بردن سطح امنیت جامعه می‌کند یا نه. آیا طرح این موضوع، امنیت اجتماعی زنان را افزایش می‌دهد؟ اگر افزایش بدهد که خیلی هم خوب است ولی موضوع این است که این کار را نمی‌کند و من به عنوان یک آسیب‌شناس، آن را خیانت در حق زنان و بر هم خوردن امنیت جامعه می‌دانم.
معتمدی می‌گوید: در زمانی که درصد زیادی از پسران جوان ما امکان ازدواج اول را هم ندارند، مطرح کردن ازدواج دوم و چندم آن هم برای میلیاردرها کاری از اساس نادرست است و باز هم تاکید می‌کنم که خیانت و کاری قبیح است.
او ادامه می‌دهد: سوپرمیلیاردرهایی که آقایان سنگ‌شان را به سینه می‌زنند، اگر خیلی حمیت دارند و دلسوز دختران مجرد هستند، بیایند مشکل ازدواج اول جوانان را حل کنند تا آمار تجرد این همه بالا نرود. نه این که با تبعیت از هواهای نفسانی به جامعه زنان و نیز همسران خود بی احترامی کنند و چندهمسری را امری عادی جلوه بدهند.