همشهری آنلاین- فتانه احدی- کرج: این داروها از طریق پلاسمایی که افراد سالم اهدا می کنند در فرآیندی به نام «پلاسما فرزیس» تامین می شود.با واژه و عمل اهدای خون همه آشنا هستند اما در مورد اهدای پلاسما کمتر افرادی اطلاعات و آگاهی لازم را دارند در حالی که اگر از ماهیت و اهمیت این کار در زندگی برخی افراد جامعه مطلع شوند بدون شک برای اهدای پلاسما نیز مانند اهدای خون اقدام خواهند کرد.
پلاسمای اهدا شده برای تهیه داروهای خاص به مراکز پالایش کننده پلاسما ارسال شده و از آن داروهای ارزشمندی مانند فاکتورهای انعقادی ۸ و ۹ برای درمان بیماری های هموفیلی «ای و بی»، بیماران سرطانی، کسانی که دچار سوختگی شدید می شوند و همچنین افرادی که در اثر تصادف یا حادثه ای دچار خونریزی شدید می شوند تهیه می شود.
متاسفانه با وجود آمار نسبتا بالای تصادفات و حوادثی که در جامعه و همچنین در البرز داریم نیاز به «اهدای پلاسما» نیز مانند اهدای خون همیشگی است.
- نظر اهداکنندگان
جوانی که برای اهدای پلاسما به مرکز انتقال خون البرز مراجعه کرده می گوید: برای اهدای پلاسما بیشتر از هرچیز بچه های سرطانی در نظرش اهمیت دارند.
«یاشار کاوه ای» که ۲۶ سال دارد می افزاید: از سالها قبل برای اهدای خون مراجعه می کردم اما با آگاهی از این که پلاسما چه کاربری دارد تصمیم به اهدای پلاسما گرفتم. این کار انجام وظیفه در قبال انسان هایی که در شرایط سخت و بیماری به ما نیاز دارند است و البته نتیجه دیگر این کار نیز احساس آرامشی است که برای خود ما دارد.
جوان دیگری که برای اهدای پلاسما در این مرکز انتقال خون حضور دارد می گوید: با اطلاع از این که اهدای پلاسما برای بیماران سرطانی و هموفیلی نیاز است تصمیم به اهدا گرفتم.
«محسن کمال زارع» که کارشناس ارشد شیمی تجزیه است می گوید: در اهدای پلاسما زمان بیشتری نسبت به اهدای خون باید صرف کرد اما با درنظر گرفتن نتیجه این کار و این که زندگی و جان افرادی بسته به این امر دارد، این کار ارزش دارد.
- کاهش واردات
مدیر کل انتقال خون البرز اظهار می کند: در دنیا ماده اولیه داروها یا گیاهی است یا از فعل و انفعالات شیمیایی تهیه می شود و برخی از آنها هم از پلاسما تهیه می شود که در اصطلاح به آنها بیودارو گفته می شود که ریشه حیاتی دارد.
«محمدرضا مهدی زاده» می گوید: پلاسمایی که مردم اهدا می کنند در شرکت های داروسازی به دارو تبدیل می شود و در اختیار بیماران قرار می گیرد. با توجه به این که این داروها خیلی گران و ارزشمند است وچون ماده اصلی آن اهدایی است با قیمت مناسب تر و راحت تر در اختیار بیمار قرار می گیرد که به نفع بیماران است.
وی می افزاید: اگراهدای پلاسما در حد مناسب و کافی استقبال نداشته باشد باید با هزینه گزاف وارد شود. در نتیجه اهدا پلاسما هم دراقتصاد و ارز کشور تاثیر دارد و هم بیمار با هزینه مناسب تر می تواند داروی خود را تهیه کند.
- پلاسما چیست؟
مدیرکل انتقال خون البرز می گوید: خون موجود در رگ هر انسانی از یک سری سلول وهمچنین مایعی که این سلولها در آن شناورند تشکیل شده است که این سلول ها شامل گلبول های سفید، گلبول های قرمزو پلاکت است و بخش مایع خون «پلاسما» نامیده می شود.
مهدی زاده با اشاره به اینکه درسازمان انتقال خون دونوع پلاسما وجود دارد می گوید: یک نوع پلاسمای بازیافتی است که در این روش از خون اهدا شده در فرآیند جداسازی پلاسما، گلبول قرمز و پلاکت از خون جدا می شود و روش دیگر که تاکید انتقال خون روی «پلاسما فرزیس» است.
وی با بیان اینکه در کشورهای پیشرفته دنیا بیش از ۵۰ درصد اهداکنندگان «پلاسمافرزیس» بانوان هستند اظهار می کند: انجام پلاسما فرزیس برای خانم ها هیچ عوارضی ندارد ونسبت به اهدای خون بیشتر مورد استقبال قرار می گیرد. برخی از خانم ها که دچار کم خونی هستند میزان گلبول های قرمز آنها کمتر از آقایان است درحالیکه اهدای پلاسما باعث کاهش گلبول های قرمز نمی شود.
- کاربرد پلاسما
مدیرکل انتقال خون البرز در بیان کاربرد «پلاسما» می گوید: پلاسمای بازیافتی که از خون اهدایی جدا می شود، در بیمارستان ها به بیماران هموفیلی یا بیمارانی که دچار سوختگی شدید یا کسانی که دچار خونریزی های شدید شده اند تزریق می شود چرا که فقط گلبول قرمز نمی توان تزریق کرد و باید پلاسمای هم گروه خون هم به آنها تزریق شود.
مهدی زاده می افزاید: پلاسمایی که از پلاسما فرزیس جدا می شود برای تهیه داروها مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال بیماران هموفیلی نوع «آ» باید فاکتور ۸ و هموفیلی نوع «بی» باید فاکتور ۹ را دریافت کنند.
- نبود شناخت کافی از اهدای پلاسما
وی اظهار می کند: فرآیند پلاسما فرزیس در استان مدت کوتاهی است راه اندازی شده و هنوزاهدای پلاسما و پلاسمافرزیس برای مردم فرهنگ سازی نشده ومردم شناخت و استقبال چندانی از این موضوع ندارند. البته اهداکنندگان مستمرخون که با این فرآیند آشنا شده اند اکنون در زمینه اهدای پلاسما هم فعال هستند.
مدیرکل انتقال خون استان با تاکید بر نقش حیاتی پلاسما در روند درمان بیماران وتولید دارو در کشورمی گوید: نیاز است که با آگاهی مردم و حمایت آنها در این زمینه مانند بحث اهدای خون به حد مطلوب برسیم.
- نیاز در فصل سرد
مدیر روابط عمومی اداره کل انتقال خون البرز اظهار می کند: در ماه های سرد سال یا در شرایطی خاص به دلیل مشغله مردم با اُفت مراجعه اهداکنندگان خون، ذخایر خونی و یا پلاسما کاهش پیدا می کند. به دلیل اینکه البرز علاوه بر تامین خون مورد نیاز استان معین تهران هم است، همیشه باید ذخایر خونی داشته باشیم تا در صورت بروز حوادث غیر مترقبه کمبودی نداشته باشیم.
«افسانه مهینی» می گوید: با توجه به این که همیشه جراحی ها، زایمان، حوادث و در نتیجه نیاز به خون و پلاسما وجود دارد و علاوه بر آن برخی بیماری ها مانند سرطان، تالاسمی و هموفیلی همه روزه به خون و فرآورده های آن نیاز دارند در نتیجه خلا اهدای خون توسط اهداکنندگان تاثیر مستقیمی بر شرایط بیماران دارد.
وی با بیان این که همه مراکز انتقال خون استان همه روزه آماده پذیرش اهداکنندگان برای اهدای خون هستند می افزاید: اهدای پلاسما در ۲ مرکز (اداره کل انتقال خون استان و همچنین مرکز خون «مهربانو» در خیابان رجایی، خیابان داریوش نبش کوچه آریا) انجام می شود.