به گزارش خبرنگار همشهری آنلاین، سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است سالانه بیش از یک میلیون کودک زیر ۵ سال بر اثر ابتلا به بیماری‌های پنوموکوکی جان خود را از دست می‌دهند. پیشگیری و راه‌های مراقبت و درمان از این بیماری برای نوزادان، خردسالان، افراد بالای ۶۵ سال و افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند، حیاتی است.
دکتر اردا کیانی، فوق‌تخصص ریه، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و رئیس بخش برونکوسکوپی بیمارستان مسیح دانشوری به همشهری آنلاین می‌گوید: ذات‌الریه، یک بیماری عفونی، التهابی ریه است که آلوئول‌ها را درگیر می‌کند و منجر به سرفه همراه با چرک یا خلط، تب، لرز، درد قفسه سینه، مشکل در تنفس، سردرگمی یا تغییر در آگاهی ذهنی (در بزرگسالان ۶۵ ساله و بالاتر) می‌شود.
- علائم بیماری در نوزادان
این فوق‌تخصص ریه به علائم این بیماری در نوزادان اشاره می‌کند و می‌گوید: برخی از نوزادان ممکن است هیچ علامتی از عفونت نداشته باشند. برخی نیز ممکن است، استفراغ کنند. تب و سرفه داشته باشند. بی‌قرار یا خسته به نظر برسند و یا در تنفس و خوردن مشکل داشته باشند.
- علل ذات‌الریه
رئیس بخش برونکوسکوپی بیمارستان مسیح دانشوری درباره علل پنومونی چنین توضیح می‌دهد: در بیشتر موارد، ذات‌الریه بر اثر عفونت با ویروس یا باکتری ایجاد می‌شود و کمتر میکروارگانیسم‌های دیگر، بعضی از داروها و نیز بیماری‌های خود ایمنی، سبب این بیماری می‌شوند.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می‌گوید: موارد باکتریایی و ویروسی ذات‌الریه پنومونی معمولاً منجر به علائم مشابه می‌شود. پنومونی ناشی از لژیونلا ممکن است با درد شکم، اسهال یا کاهش سطح هوشیاری ایجاد شود. پنومونی ناشی از کلبسیلا ممکن است خلط خونی و ژلاتینی داشته باشد. هموپتیزی نیز ممکن است با سل، ذات الریه گرم منفی، آبسه ریه و برونشیت حاد شایع‌تر اتفاق بیفتد. پنومونی ناشی از مایکوپلاسما پنومونی ممکن است همراه با علایم خارج ریوی نورولوژیک، پوستی، هماتولوژیک و پانکراتیت حاد باشد.
- عوامل مستعدکننده ذات‌الریه
دکتر کیانی تاکید می‌کند که برخی از عوامل می‌تواند مستعدکننده ذات‌الریه باشد. به گفته این فوق‌تخصص ریه، سیگار کشیدن، نقص ایمنی، مصرف الکل، بیماری انسداد مزمن ریوی، آسم، بیماری مزمن کلیه، بیماری کبد و سالخوردگی می‌تواند فرد را مستعد بیماری کند.
این فوق‌تخصص ریه می‌گوید: ترک سیگار و کاهش آلودگی هوا در محیط داخلی برای پیشگیری از این بیماری توصیه می‌شود چرا که سیگار کشیدن بزرگترین عامل خطر برای ذات الریه در بزرگسالان غیرسالم است.
- شایع‌ترین انواع ذات‌الریه
دکتر کیانی درباره شایع‌ترین انواع پنومونی می‌گوید: شایع‌ترین نوع پنومونی، پنومونی اکتسابی از جامعه (CAP) است. این نوع می‌تواند به‌خودی خود یا بعد از سرماخوردگی یا آنفلوانزا اتفاق بیفتد.
- پنومونی حاصل از مراقبت‌های بهداشتی (HCAP)
رئیس بخش برونکوسکوپی بیمارستان مسیح دانشوری می‌گوید: در افرادی که در مراکز مراقبت طولانی مدت زندگی می‌کنند، دیالیز مزمن دارند، آنتی‌بیوتیک در ۳ ماه گذشته دریافت کرده اند، سابقه بستری در بیمارستان به مدت حداقل ۲ روز در ۳ ماه گذشته داشته اند، این نوع از پنومونی ممکن است، رخ می‌دهد.
- پنومونی مرتبط با ونتیلاتور ( VAP)
دکتر کیانی اضافه می‌کند: پنومونی ناشی از دستگاه تهویه مکانیکی ونتیلاتور به طور خاص به عنوان پنومونی تعریف می‌شود که بیش از ۴۸ تا ۷۲ ساعت پس از لوله گذاری تراشه ایجاد می‌شود.
- واکسینه شوید
دکتر کیانی توصیه می‌کند که واکسن‌ها برای جلوگیری از ابتلا به برخی انواع پنومونی و آنفلوانزا در دسترس هستند. بنابراین بهتر است افرادی که در معرض و مستعد این بیماری هستند، واکسن بزنند.
- تشخیص
این فوق تخصص ریه اضافه می‌کند: اگر مشکوک به ذات الریه باشید. پزشک ممکن است آزمایش‌های زیر را توصیه کند:
* آزمایش خون: از جمله شمارش کامل خون، الکترولیت‌های سرم، سطح پروتئین واکنشی C و احتمالاً آزمایش عملکرد کبد. از آزمایش خون برای تأیید عفونت و تلاش برای شناسایی نوع ارگانیسم ایجاد کننده عفونت استفاده می‌شود. با این حال، شناسایی دقیق همیشه ممکن نیست.
* اشعه ایکس قفسه سینه: پزشک شما کمک می‌کند تا پنومونی را تشخیص دهد و میزان و محل عفونت را تعیین کند.
* پالس اکسیمتری: میزان اکسیژن موجود در خون شما را اندازه گیری می‌کند. پنومونی می‌تواند مانع از حرکت ریه‌های شما به میزان کافی اکسیژن در جریان خون شود.
* آزمایش خلط: نمونه ای از مایعات از ریه‌های شما (خلط) پس از سرفه عمیق گرفته می‌شود و برای مشخص کردن علت عفونت تجزیه و تحلیل می‌شود.
اگر سن شما بیشتر از ۶۵ سال است: ممکن است پزشک آزمایش‌های دیگری هم تجویز کند.