همشهری آنلاین- زهرا بلندی: طرح کشاورزی شهری توسط دفتر توسعه محله‌ای نعمت‌آباد مطرح شده تا علاوه بر ایجاد فضای سبز طبیعی در مدرسه‌ای که فضای سبز ندارد، حس مشارکت و توانمندی دانش‌آموزان را هم ارتقا دهد. در این طرح ابتدا برای گروهی از دانش‌آموزان علاقه‌مند به گل و گیاه در دبیرستان عدالت دوره‌های آموزشی نحوه کاشت گل و گیاه برگزار و سپس با مشارکت بچه‌ها لاستیک‌های بازیافتی رنگ‌آمیزی و به‌عنوان گلدان برای کاشت گیاهان آماده شد. در حالی‌که تیم کارشناسی و دانش‌آموزان برای کاشت بذر سبزی‌های فصل سرد و گل‌های داودی دور هم جمع شده‌اند ما هم برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این طرح با آنها همراه شده‌ایم.
لاستیک‌های رنگارنگ گوشه‌ای از حیاط مدرسه قرار گرفته و گل‌های زرد و قرمز داودی کنار آنها چیده شده است. بچه‌های گروه، آستین‌هایشان را بالا زده‌اند و برای کمک کردن آماده می‌شوند. کارشناس گل و گیاه جلوتر از همه ایستاده و درحالی‌که بذرهای اسفناج و شاهی را در دست بچه‌ها می‌ریزد از شرایط نگهداری بذرها و مقاومت گل‌های داودی در برابر سرما می‌گوید.
«صبا صادقی» یکی از بچه‌های فعال گروه است که با خوشحالی بذرها را داخل گلدان‌های لاستیکی می‌ریزد. او با بیان اینکه برای نخستین بار از طریق آموزش‌های کارشناس طرح کشاورزی شهری با روش کاشت و نگه داری از گیاهان آشنا شده، می‌گوید: «مادرم گل‌های زیادی در خانه پرورش می‌دهد، ولی من هیچ‌وقت در کاشت یا رسیدگی به آنها مشارکتی نکرده‌ام. اجرای این طرح در مدرسه مرا به این کار علاقه‌مند کرد.»
«فاطمه یگانه» یکی دیگر از دانش‌آموزان مدرسه است که در ادامه گفته‌های همکلاسی‌اش می‌گوید: «از ابتدا در جریان این طرح بودم و چون خودم همیشه با مواد بازیافتی کاردستی درست می‌کردم، از عضویت فعال در این گروه استقبال کردم. در رنگ‌آمیزی لاستیک‌ها مشارکت داشتم و امروز هم در مراحل پایانی کار همراه گروه شده‌ام.»
تعدادی از لاستیک‌ها هنوز رنگ‌آمیزی نشده است. «مبینا هاشمی» حین نقاشی یکی از آنها می‌گوید: «از زمانی که کارشناس گل و گیاه به کلاس ما آمد و دراین‌باره صحبت کرد، به این کار علاقه‌مند شدم. طراحی و رنگ‌آمیزی لاستیک‌ها برایم جذابیت دارد و از اینکه بتوانم با استفاده از مواد بازیافتی فضایی برای رشد گیاهان ایجاد کنم بسیار خوشحالم.»
سبز شدن مدرسه تا مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان
یکی از بچه‌ها که سرتا پایش خاکی شده بدون توجه به اینکه باید چند دقیقه بعد سر کلاس درس بنشیند، بیل به دست گرفته و با مهارت خاصی خاک را روی بذرها می‌ریزد و با الک بزرگی روی آنها کود می‌پاشد. «هانیه نوری» از بچه‌های پایه نهم است که خیلی اتفاقی از اجرای این طرح باخبر شده است. او با اشاره به اینکه به دلیل علاقه‌اش به این کار با اعضای گروه همراه شده، می‌گوید: «سال گذشته در درس کار و فن‌آوری، نحوه کاشت گل و گیاه را یاد گرفتم. در خانه هم به دلیل علاقه مادرم گل و گیاه زیاد داریم.»
نوری همانطور که لباسش را می‌تکاند، می‌گوید: «مهم نیست که لباسم خاکی شده. سبز شدن مدرسه‌ای که پیش از این گل و گیاهی نداشت اهمیت بیشتری دارد.» بعد از کاشت بذرها چند نفر از بچه‌ها روی کاغذهای یادداشتی که آماده کرده‌اند، نام آنها و تاریخ کاشت بذرها را یادداشت می‌کنند و روی لاستیک‌ها می‌چسبانند. یکی از کارشناسان می‌گوید: «این کار برای این است تا بچه‌ها بدانند چه زمانی باید به گلدان‌ها آب دهند و منتظر جوانه زدن سبزی‌ها باشند. این بذرها حدود ۲ـ ۳روز طول می‌کشد تا جوانه بزنند و بچه‌ها ۷ تا ۱۰روز دیگر می‌توانند سبزی‌ها را برداشت کنند.»
«سونیا اسماعیل‌زاده» یکی از دانش‌آموزان گروه است که دوست دارد راجع به احساساتش حرف بزند. او با اشاره به اینکه مشارکت در فعالیت‌های مدرسه را دوست دارد، می‌گوید: «وقتی فهمیدم قرار است در مدرسه‌ای که هیچ گل و گیاهـــی ندارد سبــــزیکاری کنیم خیلی خوشحال شدم. با این کار، هم مدرسه زیباتر می‌شود و هم بچه‌ها کارهای گروهی را آموزش می‌بینند.»
«مینا فتحی» دانش‌آموز دیگری است که مهم‌ترین نتیجه این طرح را ایجاد حس مســـئولیت‌پـــذیری بیـن دانش‌آموزان می‌دانـــد و می‌گوید: «با این کار حس مسئولیت بچه‌ها نسبت به گیاهان بیشتر می‌شود و چون خودشان در تمام مراحل پرورش آنها نقش داشته‌اند بیشتر مراقب‌شان خواهند بود.»
صبحانه سلامت با سبزی‌های تازه مدرسه
مجری اصلی طرح کشاورزی شهری، دفتر توسعه محله‌ای محله نعمت‌آباد بوده است. مدیر دفتر توسعه محله‌ای می‌گوید: «دنبال مدرسه‌ای بودیم که بدون گل و گیاه باشد. با مدیر مدرسه عدالت که هیچ فضای سبزی نداشت هماهنگی‌های لازم را انجام دادیم و این طرح را با مشارکت گروهی از بچه‌های مدرسه و اداره فضای سبز و بازیافت شهرداری منطقه۱۹ اجرا کردیم.»
«نوشین فزونی» با بیان آغاز این طرح از مهرماه و مشارکت۴۰نفر از دانش‌آموزان در آن می‌گوید: «با حضور کارشـــناس اجتماعی دفتر توسعه محله‌ای و کارشناسان مرکز تحقیقات آموزش و مشاوره گل و گیاه، دانش‌آموزان با مراحل کار آشنا و افراد علاقه‌مند برای انجام کار انتخاب شدند.» او ادامه می‌دهد: «برای تهیه لاستیک‌های بازیافتی از اداره بازیافت منطقه۱۹ کمک گرفتیم. گروهی از دانش‌آموزان شست‌وشو و رنگ‌آمیزی لاستیک‌ها را به عهده گرفتند. تهیه بذر و گل‌های فصلی هم توسط مرکز تحقیقات آموزش و مشاوره گل و گیاه فراهم شد.» فزونی ادامه می‌دهد: «داخل ۱۰لاستیک آماده شده، بذر شاهی و اسفناج و گل‌های داودی کاشته شد و از این پس هر گروه از دانش‌آموزان مسئول رسیدگی به بخشی از باغچه‌های کوچک دست‌ساز خود هستند. بعد از رشد گیاهان بچه‌های مدرسه علاوه بر بهره‌مندی از زیبایی گل‌ها می‌توانند از سبزی‌ها هم در صبحانه‌های سلامت خود استفاده کنند.»
طرح کشاورزی شهری ادامه‌دار است
مسئول مرکز آموزش و تحقیقات گل و گیاه که بیش از همه در جریان مراحل کاشت گیاهان است ضمن راهنمایی بچه‌ها می‌گوید: «در ۵لاستیک سبزی‌های فصل سرد کاشته شده و ۵ مورد دیگر مربوط به گل‌های فصلی است که در گوشه‌ای از حیاط قرار گرفته و بچه‌های گروه وظیفه رسیدگی به آنها را برعهده دارند.»
«سوسن پاکراه» با اشاره به اینکه هدف از اجرای طرح کشاورزی شهری، ترویج فرهنگ دوستی با فضای سبز و گسترش آن است، می‌گوید: «در آپارتمان‌های کوچک و نقلی که شرایط پرورش گل و گیاه وجود ندارد، استفاده از مواد بازیافتی همچون شیشه و پلاستیک‌های بازیافتی برای ساخت باغچه‌های کوچک خانگی حرکت جالبی است تا بچه‌ها مراحل رشد گیاهان را از نزدیک ببینند.» وی ادامه می‌دهد: «این طرح ادامه‌دار است و به نوبت در مدارس دیگر منطقه۱۹ اجرا می‌شود.»