وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در نخستین روز از سال نو خورشیدی، در گزارش عملکرد سال ۸۶خود، رونمایی از کاوشگر سفیر و ماهواره امید و افزایش مشترکان تلفن به بیش از ۵۸میلیون را از دستاوردهای این وزارتخانه اعلام کرد.
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات سال ۸۶را یکی از سالهای پردستاورد در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور دانست. این وزارتخانه در گزارش پایانی سال ۱۳۸۶خود ، تصویب سند راهبردی جامع فناوری اطلاعات، رونمایی از کاوشگر سفیر و ماهواره امید، تلاش برای خصوصی سازی و رسیدن تعداد مشترکان تلفن به بیش از ۵۸میلیون مشترک را بخشی از این دستاوردها برشمرده است.
خصوصیسازی مخابرات
تلاشها برای واگذاری شرکت مخابرات ایران، در سال ۸۶نیز همانند سال ۸۵ ادامه یافت و این موضوع توسط شورای سیاست‌گذاری اصل ۴۴به شدت مورد پیگیری قرار گرفت.
نخستین جلسه کمیته مشترک سازمان خصوصی سازی، سازمان بورس، دبیرخانه شورای سیاست‌گذاری اصل ۴۴وزارت ارتباطات، اردیبهشت ماه سال ۸۶برای بررسی اساسنامه شرکت مخابرات ایران، تشکیل شد. از سوی دیگر، در همین ماه، کمیسیون شش گانهای جهت انجام فعالیتهای مختلف از جمله، تهیه و تنظیم پروانه، اساسنامه و ساختار، آییننامه معاملات، آیین استخدام و پرداخت، اطلاعات مالی و فنی و همچنین اطلاع رسانی در شرکت مخابرات ایران تشکیل شد.
این اساسنامه پس از گذراندن چند مرحله بررسی و تصویب مراجع مربوطه، در هیات دولت مطرح شد، که دولتمردان آن را در ۲۴مرداد ماه تصویب و به منظور بررسی بیشتر به معاونت حقوقی ریاست جمهوری ارایه کردند. شاید بتوان مخابرات را یکی از اصلیترین موضوعات مطروحه در جلسه‌های نیمه دوم مرداد ماه سال ۸۶دولت دانست چرا که به فاصله چهار روز پس از تصویب اساسنامه شرکت مخابرات، دولتمردان طی مصوبهای دیگر، شرکت فناوری اطلاعات را همانند شرکت ارتباطات زیرساخت، از مخابرات ایران منفک و به وزارت ارتباطات منتقل کرد.
کارشناسان در بدو امر تصور کردند که دولت قصد کوچک کردن بخشهای قابل واگذاری مخابرات را دارد، در حالی که پس از گذشت چند روز و با اظهار نظر مسوولان مخابراتی این ابهام مرتفع و مشخص شد، تنها بخش حاکمیتی شرکت ITبه مجموعه وزارت ارتباطات منتقل میشود.
تحویل حسابرسی سالهای ۸۴ ،۸۵و میاندوره‌ای ،۸۶همچنین تعیین و معرفی شرکت کارگزاری بانک صنعت ومعدن به عنوان کارگزار شرکت مخابرات نیز از دیگر اقدامات اساسی بود که طی سال جاری و در راستای درخواستهای سازمان بورس، انجام شد.
تصویب کلیات پروانه فعالیت اپراتور اول نیز از جمله آخرین تلاشهایی بود که در سال جاری و برای هموار کردن مسیر ورود سهام مخابرات به بورس از سوی مسوولان مجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات صورت گرفت. از سوی دیگر، طی سال ۸۶چندین هزار نفر ساعت بحث در زمینه خصوصیسازی در وزارت ارتباطات، سازمان تنظیم مقررات و شرکت مخابرات صورت گرفت که تفکیک وظایف، فعالیت ها، تجهیزات،ماموریت‌ها و جابجایی کارمندان از جمله دستاوردهای آن محسوب میشود.
براین اساس و با توجه به گفته کارشناسان، مسئله خصوصیسازی مخابرات به طور کامل در مجموعه وزارت ICTانجام شده و سهام این شرکت هم اکنون منتظر انجام اقدامات لازم از سوی سازمان خصوصیسازی و سازمان بورس برای عرضه شدن به متقاضیان است.
بهره‌مندی ۵۲هزار و ۶۸۶روستا از فناوری ارتباطات
یکی دیگر از برنامه‌هایی که در ابتدای سال ۸۶از سوی مسوولان به شدت مورد تاکید قرار گرفت، ارتباط رسانی و ارایه خدمات ICTبه روستائیان بود.
در همین راستا نیز تلاشهای بسیار گستردهای انجام شد و به واسطه استفاده از فنآوریهای نوین که برای ارتباط رسانی به روستاهای دور افتاده صورت گرفت، هم اکنون ۵۲هزار و ۶۸۶روستا از نعمت ارتباطات بهرهمند شدهاند.
GSMروستایی یا همان تلفن همراه روستایی، یکی از فنآوریهای بکار گرفته شده برای تحقق این هدف است به گونهای که هم اکنون ۲۰هزار روستا را تحت پوشش خود قرار داده و حدود یک و نیم میلیون شماره نصب که یک میلیون شماره به متقاضیان واگذار شده است.
از سوی دیگر و برای ارایه تمامی خدمات ارتباطی از قبیل پست، پست بانک و مخابرات در سال ،۸۶بهرهبرداری از دفاتر ICTروستایی به شدت مورد توجه مسوولان قرار گرفت به گونهای که تاکنون،شش هزار و ۱۵۰دفتر تجهیز و پنج هزار و ۷۶۰دفتر مورد بهرهبرداری قرار گرفته که در بیش از چهار هزار و ۲۰۰عدد از آنها خدمات بانکی مورد نیاز روستاییان به آنها ارایه میشود. ورود بانک برای اولین بار به روستاها موجب شد تا رضایتمندی هر چه بیشتر روستاییان فراهم شود و از سوی دیگر، پست بانک هم به منابع جدید مالی دست پیدا کند.
با توجه به آمارهای موجود، به نظر میرسد که این دفاتر تا حدود زیادی توانستهاند به اهداف از پیش تعیین شده خود دست پیدا کنند چرا که تنها دفاتر خدمات ارتباطی در استان اصفهان، توانسته است در مدت هشت ماه حدود یک میلیون و ۱۴۰هزار سفر روستاییان به شهرها را کاهش دهد.
ضریب نفوذ تلفن همراه از مرز ۴۸درصد عبور کرد
پس ازروزآمد شدن واگذاری تلفن ثابت در شهرهای کشور در سال ، ۸۵انجام این ماموریت برای روستاهای بالای ۲۵۰نفر در اولویت برنامههای مسوولان بخش مخابرات قرار گرفت.
برای تحقق این هدف، یک مدت زمان دو ساله در نظر گرفته شد که با توجه به آمارهای موجود به نظر میرسد واگذاری به روز تلفن ثابت در این روستاها زودتر از زمان پیش بینی شده اجرایی شود چرا که حدود هفت استان مانند مازندران و فارس توانستهاند این هدف را پیش از پایان سال جاری محقق کنند.
اما در حوزه تلفن همراه، تلاشهای بسیاری انجام شد که از آن جمله میتوان به راهاندازی سه هزار ۵۳۵سایت تلفن همراه ( )BTSدر قالب فاز +۳و واگذاری بیش از ۹میلیون و ۴۷۰هزار سیم کارت اعتباری و دایمی توسط شرکت ارتباطات سیار به متقاضیان اشاره کرد.
این در حالی است که اپراتور دوم تلفن همراه نیز توانست در پایان سال گذشته تعداد مشترکان خود را به ۹میلیون نفر برساند. پس از آن که اجرای تعهدات توسط پیمانکاران عمومی ( )GCهمانند گذشته باکندی انجام شد، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، به منظور سرعت بخشیدن به توسعه شبکه تلفن همراه کشور و برای توانایی به پاسخگویی نیاز جامعه، فاز +۳را طراحی و در آن راهاندازی پنج هزار و ۴۵۳سایت توسط شرکتهای مخابرات استانی را پیش بینی کرد.
به واسطه این تلاشها بود که تعداد سایتهای تلفن همراه شرکت ارتباطات سیار از ۱۰هزار عدد در ابتدای سال ۸۶به ۱۴هزارو ۸۶۸عدد در نیمه اسفند ماه رسید. همچنین،تعداد تلفن‌های همراه کشور در پایان سال قبل به ۳۶میلیون رسید و به واسطه آن، ضریب نفوذ این نوع از تلفن از مرز ۴۸درصد عبور کرد که یک رکورد برجسته و ویژه در سطح جهان محسوب میشود.
واگذاری سیم کارت اعتباری دولتی
واگذاری سیم کارت‌های اعتباری توسط شرکت ارتباطات سیار برای اولین بار در کشور،یکی دیگر از دستاوردهای این حوزه محسوب میشود که مورد استقبال مشترکان، بویژه جوانان قرار گرفت و عملا باعث شد تا مردم کشورمان بتوانند با پرداخت چند ده هزار تومان، صاحب سیم کارت شوند.
لزوم همکاری شهرداری تهران برای ارتقای کیفیت مکالمه تلفن همراه در بخش دیگری از گزارش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، آمده است همکاری نکردن شهرداری تهران، طرح افزایش کیفیت مکالمه تلفن همراه در تهران را دچار مشکل کرده است.
اما موضوع بهبود کیفیت مکالمه از دستور کار مسوولان خارج نشد و همزمان با توسعه شبکه، کار ارتقاء کیفیت نیز مورد پیگیری قرار گرفت. در این راستا تاکنون ۳۴بزرگراه، ۲۱۸خیابان اصلی و ۱۲۰خیابان فرعی تهران به طور کامل اصلاح شده و وضعیت کیفیت مکالمه تلفن همراه در آن مکانها به حداستاندارد رسیده است.
همکاری نکردن سطوح پائینی مدیریتی شهرداری تهران موجب شد تا در سال ۸۶ ، موضوع توسعه شبکه تلفن همراه در سطح استان تهران با مشکل مواجه شود به طوری که پیش بینی نصب و راهاندازی ۴۰۰سایت BTSدر سال ،۸۶محقق نشد.
ولی با دقت نظر و درک کامل موضوع از سوی مسوولان رده بالای شهرداری، خصوصا شهردار تهران، اواخر سال ۸۶امید به این مشکل ظاهر شد که در صورت به وجود نیامدن موانع جدید، موضوع توسعه شبکه در سطح استان تهران، اوایل سال ۸۷ سرعت بیشتری به خود خواهد گرفت.
فناوری اطلاعات
این حوزه نیز همانند دیگر حوزههای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سال پر تلاشی را پشت سرگذاشت.
پهنای باند خارجی کشور، در سال ،۸۶با رشدی قابل توجه، از ۲۴ STM1به ۳۵ STM1افزایش یافت و به گفته مسوولان در صورت وجود مشتری، قابلیت افزایش تا ۴۰ STM1را نیز دارد. از سوی دیگر، با توجه به اطلاعات و آمار موجود، ضریب نفوذ اینترنت به ۲۷ درصد و کاربران این حوزه در کشور به ۱۸میلیون نفر رسیده است.
بر همین اساس، نقاط تحت پوشش اینترنت کشورمان، به حدود یک هزار و ۲۱۸شهر و شهرک صنعتی رسیده که مجموعا یک هزار و ۴۲۰مرکز مخابراتی را تحت پوشش قرار میدهد. تخصیص امکانات به ۱۹هزار و ۳۵۳شعبه بانکی و ارایه فیبرنوری به ۳۲۴نقطه اعلام شده وزارت علوم نیز از دیگر دستاوردهای این حوزه در سال ۸۶محسوب میشود.
اما یکی از دستارودهایی که به اعتقاد کارشناسان، بسیار با اهمیت بود، تصویب طرح شبکه ملی اینترنت در دولت بود که به واسطه آن، بودجه‌ای معادل ۵۶۶میلیارد تومان به طرح مذکور اختصاص یافت.
بر اساس مصوبه دولت ،این بودجه از محل منابع شرکت مخابرات و طی سه سال تامین خواهد شد و به واسطه آن طرح شبکه ملی اینترنت وارد فاز اجرایی خود شده که طرحی‌ها در سال ۸۶نهایی و وارد برگزاری مناقصه شد. همچنین با تلاشهای صورت گرفته، تعداد مدارس متصل به این شبکه نیز به پنج هزار و ۱۶۲باب رسید.
پست
کارکنان شرکت پست نیز، سال پرتلاشی را پشت سر گذاشتند، به واسطه همین تلاشها نیز، دستاوردهای بزرگی را خلق کردند.
رسیدن شمار مرسولات پستی به حدود یک میلیارد عدد و افزایش ۲۵درصدی درآمد شبکه پستی با وجود کاهش برخی منابع درآمدی آن در سال ،۸۶تنها بخشی از دستاوردهای حاصل شده در این حوزه است.