همشهری آنلاین/ سارا جعفرزاده: گرمخانه خاوران یکی از مراکز ارائه دهنده خدمات به افراد آسیب دیده از جمله معتادان و کارتن خواب ها در منطقه ۱۵ است که در داخل بافت مسکونی و محله رضویه قرار گرفته و در فصول سرد سال پذیرای شمار زیادی از افراد آسیب دیده است. افراد معتاد برای حضور در این مجموعه محدودیت زمان دارند و ساعت حدود ۹ تا ۱۲ شب به این مکان می آیند و حتما بین ساعات ۶ تا ۸ صبح باید از مجموعه مددسرا خارج شوند. همین موضوع مشکلات مختلفی را برای شهروندان این محله به وجود آورده است. از جمله تردد و تجمع افراد معتاد در معابر محله در ساعات مختلف روز، استعمال مواد مخدر در انظار عمومی به ویژه در حضور کودکان و به مخاطره افتادن نظم و امنیت عمومی. شهروندان محله رضویه از این شرایط ناراضی هستند و بارها از مسئولان درخواسته کرده اند به این مسئله رسیدگی شود اما همچنان مشکل گرمخانه در محله مسکونی رضویه به قوت خود باقی است.
مهمانان صبحگاهی
اولین صحنه‌ای که اهالی محله رضویه در ساعات اولیه روز با آن مواجه می‌شوند حضور افراد معتاد در کوچه‌ها و معابر است که منظره نامناسبی را به وجود آورده است. «ناصر رضایی» یکی از ساکنان محله رضویه از حضور افراد معتاد در قلب محله ناراضی است و می‌گوید: «هر روز صبح مجبور هستم پسرم را تا مدرسه همراهی کنم. مدرسه او مسافت طولانی هم ندارد اما به دلیل وجود افراد معتاد در نقاط مختلف محله، برای امنیت بیشتر فرزندم او را خودم به مدرسه می‌برم. بارها برای این مورد به مددسرای خاوران مراجعه و از مدیریت این مرکز درخواست کرده ام طوری برنامه ریزی کنند تا حداقل زمان خروج این افراد از مددسرا با ساعات شروع مدرسه دانش آموزان تداخل نداشته باشد که متاسفانه بی نتیجه مانده است. » رضایی می افزاید:«در شرایط فعلی، آسایش و آرامش برای اهالی مفهومی ندارد. در نظر بگیرید شخص معتادی هر روز صبح زیر پنجره خانه شما مشغول استعمال مواد مخدر باشد، قطعا این منظره برای هر پدر و مادری ناخوشایند است و دوست ندارد فرزندش در چنین فضایی بزرگ شود. »
خدمات محدود شده است
با توجه به اینکه مددسرای خاوران تنها مرکز ارائه دهنده خدمات به افراد معتاد در منطقه ۱۵ است، افراد آسیب دیده بسیاری شب هنگام از نقاط مختلف شهر تهران و اغلب به صورت خود معرف یا با سرویس مرکز خدمات اجتماعی شهرداری تهران به این مکان می‌آیند. «اکبر مختاری» معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار منطقه ۱۵ در این باره می‌گوید:«ظرفیت مددسرای خاوران با احتساب افراد کف خواب بین ۹۰۰ تا هزار نفر است اما از زمانی که ۲ مددسرا ویژه بانوان و آقایان در منطقه ۱۲ ایجاد شد، خدمات مددسرای خاوران هم تقریبا محدود و از حالت فرا منطقه‌ای خارج شد. طبق آماری که اخیرا دریافت کرده‌ام در حال حاضر بین ۳۹۰ تا ۴۵۰ نفر هر شب به این مددسرا مراجعه می‌کنند و در واقع تعداد افراد مراجعه کننده کاهش پیدا کرده است. » موضوع به اینجا ختم نمی‌شود و اهالی محله رضویه بعد از کاهش افراد مراجعه کننده، همچنان از حضور افراد معتاد در جای جای محله گله مند هستند.
انتقال مددسرا به شریف آباد
در شرایط فعلی تنها گزینه مورد قبول و منطقی انتقال مددسرای خاوران است که بارها از سوی اهالی و شورایاران و حتی مدیریت شهری منطقه مطرح شده است. مختاری می گوید:«دراین باره جلسات متعددی با مسئولان این حوزه در شهرداری تهران برگزار کرده‌ایم وتصمیماتی برای انتقال این مددسرا به خارج از بافت مسکونی گرفته شده و حتی شهرداری منطقه ۱۵ در محدوده«شریف آباد» ملکی با مساحت هزار متر مربع را در اختیار سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران قرار داده تا این ملک به مددسرا تبدیل و کار تجهیز آن توسط این سازمان انجام شود اما تا کنون اقدامی از سوی این نهاد صورت نگرفته است. » مختاری می افزاید:«در حال حاضر تمام تلاش ما این است که با همکاری سازمان خدمات اجتماعی شهرداری مرکز، طرح انتقال مددسرا را به صورت جدی پیگیری کنیم. »
ایجاد مرکز بهاران
گمانه زنی‌هایی هم از سوی مسئولان شهرداری منطقه ۱۵ درباره ایجاد مرکز بهاران در مکان فعلی مددسرای خاوران به گوش می‌رسد. مختاری می گوید: «اگر طرح انتقال مددسرا با موفقیت روبه رو نشود، در نظر داریم، مددسرای خاوران را به مرکز بهاران تبدیل و علاوه بر ارائه خدمات به افراد آسیب دیده، شرایط کارآفرینی را برای این افراد محیا کنیم. دراین شرایط با یک تیر چند نشان زده‌ایم. هم افراد معتاد با اشتغال، زندگی هدفمندی را آغاز خواهند کرد و هم دیگر خبری از حضور گاه و بی گاه این افراد در معابر محله رضویه و دیگر محله‌ها نخواهد بود. »
امکان انتقال گرمخانه فراهم نیست
«سید مالک حسینی» رئیس سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران هم در این باره می‌گوید: «موضوع انتقال گرمخانه خاوارن موضوع ساده‌ای نیست که بتوان یک شب در این مورد تصمیم گیری کرد. از طرفی، مکانی که شهرداری منطقه ۱۵ در اختیار سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران قرار داده در مسافت طولانی از شهر قرار گرفته و عملا برای یک شخص آسیب دیده امکان پذیر نیست که هر روز مسافت طولانی را برای بهره مندی از خدمات گرمخانه طی کند. » حسینی می‌افزاید: «با راه اندازی چند گرمخانه دیگر در نقاط مختلف تهران بار پذیرش گرمخانه خاوران درآینده کاهش پیدا می‌کند و به مراتب آسیب‌های وجود افراد معتاد در محله هم کمتر می‌شود. در حال حاضر به دلیل برخی مسائل و برودت هوا تا پایان سال انتقال این گرمخانه به خارج از شهر امکان پذیر نیست. »