وریدها در هر بخشی از بدن ما وجود دارند، اما بسیاری از ما متوجه وجودشان نمی‌شویم تا هنگامی روی پاهایمان به شکلی شبکه‌ای از خطوط آبی آن‌ها را می‌بینیم.

به گزارش همشهری آنلاین وریدهای گشاد شده و آزارنده‌ای که روی پاهایتان می‌بینید را وریدهای واریسی می‌نامند و یک عارضه پزشکی رایج است که حدود یک‌سوم جمعیت را دچار خود می‌کند.

چرا وریدهای واریسی ایجاد می‌شوند؟ تا حدی علت به شیوه کار وریدها برمی‌گردد که مانند نردبان عمل می‌کنند. وریدها داری دریچه‌هایی هستند که به بازگشت تدریجی خون به سمت قلب بدون نشت خون کمک می‌کنند. هنگامی‌که این دریچه‌ها ضعیف می‌شوند یا افتادگی پیدا می‌کنند، خون و مایعات در بخش‌های پایینی پا جمع می‌شوند و با فشار آوردن روی دیواره وریدها باعث ایجاد وریدهای واریسی بزرگ‌تر و کلفت‌تر می‌شوند. این فرآیند با افزایش سن، فشار وزن ناشی از ایستادن یا بی‌حرکتی طولانی،‌ عوامل ژنتیکی، بیماری‌های رگ‌های خونی، تجمع مایعات در بدن و بارداری بدتر می‌شود.

گاهی این اختلال کار وریدها به ورم کردن پاها، احساس درد، خستگی عضلانی، تغییر رنگ پوست یا حتی زخم‌های پوستی می‌انجامد.

اگر متوجه برجستگی آزارنده وریدهای پایتان شدید، بهتر است با پزشکی عمومی، متخصص پوست یا جراح عروق مشاوره کنید.

  • لخته شدن خون در وریدهای عمقی

در این وضعیت ممکن است لخته خونی در وریدهای عمقی پا ایجاد شود و عارضه «ترمبوز وریدهای عمقی»(DVT) به وجود آید که می‌تواند خطرناک و حتی مرگبار باشد.

ترمبوز وریدهای عمقی ممکن است به‌صورت رنگ‌پریدگی، تورم یا درد در بخش پایینی پا بروز کند و رشته یا توده سفتی در پشت ساق حس شود. این عارضه بیش از همه در افراد دچار اختلال انعقاد خون، زنان باردار یا زنانی که برخی از قرص‌های پیشگیری از بارداری را مصرف می‌کنند، افرادی که مسافرت‌های طولانی می‌کنند و برای مدت‌های طولانی بی‌حرکت هستند و بالاخره افرادی که به‌تازگی جراحی ارتوپدی مانند تعویض مفصل ران انجام داده‌اند، رخ می‌دهد. سونوگرافی می‌تواند به تشخیص سریع لخته در وریدهای عمقی پا کمک کند.

به افرادی که وریدهای واریسی دارند و دچار عارضه جدی نیستند، می‌توان با اقدامات ساده‌ای کمک کرد، ازجمله ورزش مرتب، محدود کردن مصرف نمک، بالا بردن پا به‌طور منظم و پوشیدن جوراب‌های واریس که بخش پایینی پا را به شیوه‌ای تدریجی می‌فشارند و به بازگشت خون به بالا به سمت قلب کمک می‌کنند.

جوراب‌های واریس هنگامی بسیار مؤثر هستند که روی برچسبشان «میزان فشاری» در حد ۲۰ تا ۳۰ میلی‌متر جیوه درج شده باشد.

البته برخی از افراد مبتلا به برخی از بیماری‌ها و عوارض عروقی نباید این جوراب‌ها را بپوشند، بنابراین قبل از استفاده از آن‌ها با دکترتان مشورت کنید.

درمان‌های جراحی زیبایی یا طبی ممکن است برای بهبود ظاهر پاهای دارای وریدهای واریسی به کار رود. جراح عروق ممکن است از جراحی «بریدن وریدها» (فلبکتومی) یا «ابلیشن درون وریدی» با استفاده از لیزر یا امواج رادیویی برای کاهش اندازه وریدهای واریسی استفاده کند.

وریدهای کوچک‌تر عنکبوتی یا شبکه‌ای (تلانژکتازی) را اغلب می‌توان با روش‌های زیبایی مانند لیزر PDL یا لیزر IPL یا تزریق مستقیم دارو به داخل وریدهای کوچک (اسکلروتراپی) برطرف کرد.

این درمان‌های به‌اصطلاح با «کمترین تهاجم» اگر به‌وسیله پزشک متخصص تعلیم‌دیده انجام شوند ممکن است در ابتدا به‌طور گذرا قرمزی، کبودی یا تغییر رنگ پوست ایجاد کنند، اما به‌طورمعمول با گسیختگی سطح پوست نمی‌شوند، جای زخم نمی‌گذراند و مشکل گردش خونی ایجاد نمی‌کنند. این درمان‌ها را نباید در زنان باردار یا شیرده یا در افراد دارای سابقه لخته‌های خونی یا بیماری عروقی انجام داد.

اگر وریدهای واریسی‌تان برایتان آزارنده نیست و بیماری خاصی ندارید، ممکن است بهترین کار این باشد که اصلاً کاری انجام ندهید، چراکه هیچ‌کدام از درمان‌های جراحی و زییایی کاملاً بی‌خطر نیستند.