همشهری آنلاین/ فاطمه عسگری نیا: بازار کاموا فروشان حسن آباد را می توان یکی از زنانه ترین بازارهای شهر نامید. بازاری که همه مشتریانش را زنان هنرمند شهر تشکیل می دهند چه آنهایی که کاموا را برای بافت لباس تهیه می کنند و چه آنهایی که با این کامواهای رنگارنگ کسب و کاری برای خود دست و پا کرده اند. «زهره کربلایی مقدم» یکی از بانوانی است که با کامواهای رنگی که از این بازار می خرد، عروسکهای رنگارنگ درست کرده و به فروش می رساند. از کسب و کارش رضایت دارد و می گوید: «رنگ ها همیشه چشم نوازند و بچه ها این دنیای رنگی را دوست دارند. برای همین است که عروسکهای من، مشتری های خودش را دارد.»
به همان اندازه که بازار کاموا فروشی های میدان حسن آباد در زمستان گرم است، در اطراف میدان هم بساط کسب و کارهای کاموایی، شلوغ است. بساط های رنگینی که بیشتر به همت زنان سرپرست خانوار دایر است و عمدتا در خیابان نشسته و مشغول بافتنند. در بساط ساده و زنانه یکی از بانوان پر از لیف و اسکاچ و زیربشقابی های بافتنی بزرگ و کوچک است که با درآمد حاصل از فروش این دست بافته ها به اصطلاح، خودش، نان خانه اش را تامین می کند. حرفهایش که تمام می شود دوباره مشغول بافتن می شود. خدا می داند هر رج را که می بافد چه آرزوی در دل مادرانه اش جوانه می زند.
راسته کاموا فروشان در قرق اذری ها
در بازار کاموا فروشان حسن آباد که قدم می زنیم و با کسبه پیر و جوانش سخن می گوییم، متوجه می شویم عمر حضور خیلی از این اهالی در راسته رنگی فوق به بیش از نیم قرن می رسد.اینها که بر این باورند در زمستان های گذشته، کسب و کار پر رونقتری داشته اند. یکی مانند «خانجان موسی زاده» که لهجه زیبای ترکی اش حکایت از اصالت او دارد اهل اردبیل است. می گوید ۴ دهه از عمرش را در این میدان و بین کامواهای زنگی گذرانده است:«روزی که برای کار به تهران مهاجرت کردم، ۱۳ سال بیشتر نداشتم به سبب دوست و آشناها به کار فروش کاموا در حاشیه خیابان مشغول شدم. آن وقت ها دستفروشی می کردم.»
از تب و تاب بازار کاموا فروشان در گذشته برایمان می گوید: «همین که عمر آفتاب در روزهای پاییز کوتاه و به عمر شب اضافه می شد زنان قدیم، میل و قلاب را در می آوردند و مشغول بافتن لباس برای اهالی خانه می شدند تا زمستان. برای همین کسب و کار ما رونق داشت. اما امروز دیگر اینگونه نیست.»کسبه ترک زبان میدان حسن آباد وقتی قصه میدان را روایت می کنند یکی از افتخاراتشان سر و سامان دادن این راسته به دست اهالی اردبیل است قوم و خویش هایی که گرد هم جمع شده و این راسته را شکل داده اند.
در میان فروشنده کامواهای رنگی در مغازه های بزرگ و کوچک حسن آباد، فروشنده های جوان هم حضور دارند کسانی که این شغل را از پدر خود به ارث برده اند و امروز سرگرم آن هستند. مانند «محمدرضا شریف زادگان» که ۳۰ ساله است اما ۱۸ سالی از عمرش را در این کسب و کار گذرانده است. او می گوید: «راسته کاموا فروشان در میدان حسن آباد شهرت جهانی دارد اما کسی به فکر حفظ این هویت نیست. حتی از وقتی گوشه ای از میدان در حادثه آتش سوزی سوخت، زمزمه هایی مبنی بر تغییر ماهیت کسب و کار میدان شنیده می شود و این موضوع نگرانی هایی را برای ما ایجاد کرده است.»
این روزها، نگرانی از تغییر ماهیت میدان حسن آباد دغدغه فکری کسبه آن شده اما «محسن شیخ الاسلامی»، معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران می گوید: «درست است که برای احیای میدان حسن آباد بر تقویت مراکز صنایع دستی و ایجاد مراکز فرهنگی تمرکز کرده ایم، اما بی تردید این اهداف در راستای هویت فعلی میدان، دنبال خواهد شد.»
عکاس: حسن شیروانی