برخلاف آنچه در گذشته، ۲ مؤلفه پول و نیروی انسانی را برای رسیدن به توسعه کافی میپنداشتند، امروزه هر کشوری که دارای منابع مالی و نیروی انسانی باشد، لاجرم در زمره کشورهای در حالتوسعه یا دارای شرایط توسعه تلقی نمیگردد، زیرا فتوحات علمی، نوآوری، بهینهسازی و تکنولوژی برتر از مولفههایی هستند که ۲ مولفه نیروی انسانی ومنابع مالی را به عنوان نیاز اولیه خود برای رسیدن به توسعه پایدار به کار میگیرند و کشورهایی میتوانند در زمره کشورهای پیشرفته و توسعهیافته محسوب شوند که بتوانند از ارزش افزوده بالاتری از منابع مالی و طبیعی و نیروی انسانی براساس دادههای علمی و به کارگیری تکنولوژی برتر استفاده نمایند.
به همین دلیل است که رمز نامگذاری سال ۱۳۸۷ توسط مقام معظم رهبری را به عنوان سال نوآوری و شکوفایی در مییابیم و این نامگذاری با توجه به مهیا بودن شرایط به ویژه ۲ شرط منابع مالی و نیروی انسانی نشان از آن دارد که در شرایط موجود و با پیگیری توسعه پایدار در کشور بدون نوآوری و شکوفایی امکانپذیر نیست و نمیشود با ابزار کهنه به رقابت با ابزار پیشرفته و متحول جهانی پرداخت و نیازهای پیشرفته مردم را با ابزار قدیمی و غیرمتحول پاسخگو بود.
لذا نوآوری، بهینهسازی، راههای میانبر، دسترسی به تکنولوژی برتر با تکیه برداشتههای موجود امری ضروری و حتمی است و در یک بررسی اجمالی قانع خواهیم شد که همه شرایط برای دست زدن به یک اقدام جهت رسیدن به تحولی سرنوشتساز و تعیینکننده امری ضروری است.
با توجه به مجال ایجاد شده اگر چه محدود، به بعضی از مولفههای موجود در کشور که شرایط برای نوآوری و شکوفایی را مهیا میسازد میپردازیم؛
۱. نیروی انسانی؛ یکی از مهمترین مولفههای توسعه پایدار در کشور است و با توجه به وجود دانشمندان، صاحبنظران و پژوهشگران که در سالهای اخیر منشأ انتخابات بزرگی در زمینه علمی در سطح جهان گردیدهاند و با توجه به نیروی انسانی فهیم و برخوردار از فرهنگ بالا در کشور، انتظار ورود در مسائل جدید و ابداع، ابتکار، اختراع یا کشفیات جدید علمی دور از انتظار نیست.
۲. منابع مالی؛ کشور با منابع مالی سرشار که به صورت بالقوه و بالفعل میتواند در اختیار مسئولین برای توسعه پایدار در کشور باشد، به ویژه اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی که مراحل قانونی خود را به پایان میرساند از امتیازات منحصر به فرددر کشور است که میتواند در سایه نوآوری، اهداف بلند چشمانداز ۲۰ ساله را میسر گرداند.
۳. تحول اقتصادی؛ سال ۱۳۸۷ سال اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی با تفسیر صریح قوانین مصوب است که از آن به تحول اقتصادی، یعنی ایجاد منابع جدید، رقابتی شدن و خصوصیشدن و مشارکت عمومی مردم و به کارگیری همه استعدادها در جهت جهش اقتصادی میتوان نام برد که خود یکی دیگر از مولفههای نوآوری و شکوفایی میباشد.
۴. تحول اداری و عدالتمحوری، بعد از سالها پیگیری قانون در مدیریت خدمات کشوری مصوب و در سال ۱۳۸۷ اجرایی میگردد، این قانون که از افتخارات مجلس هفتم میباشد فراتر از آنچه که در اذهان و افکار عمومی مشهود است نه فقط در پرداخت به عدالت میپردازد بلکه منشأ تحول بزرگی در ساختار آماری کشور خواهد بود و در چشمانداز ۲۰ ساله و برنامههای ۵ ساله و نیز سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی به آن اشاره شده است. کوچکسازی سیستم اداری و بهینهسازی و نوآوری و نوع اداره کشور لازمه لاینفک نوآوری و شکوفایی است.
۵. اقتدار ملی، در نظامهای مردمسالاری آن هم از نوع دینی؛ حضور مردم بزرگترین مولفه اقتدار ملی است که در سایه آن امکان شکوفایی و نوآوری به وجود میآید امسال باتوجه به حضور ۶۰ درصدی مردم در انتخابات ۲۴ اسفند ۱۳۸۶ شرایط بسیار خوبی برای پیگیری مسائل مختلف کشوری در صحنه داخلی و خارجی به وجود آمده است و مجلس هشتم با شادابی و نشاط بیشتر یکی از تاثیرگذارترین مولفههای نوآوری و شکوفایی میباشد.
۶. امنیت ملی؛ امنیت ملی از آثار مثبت بر اقتدار ملی و حضور گسترده مردم در صحنههای کشوری است و موجبات سرمایهگذاری و نوآوری و پژوهش را در کشور مهیا مینماید.
۷. هماهنگی و وحدت؛ از مهمترین شاخصههای نوآوری و شکوفایی در سال ۱۳۸۷ هماهنگی و همسویی با تکیه بر وظیفهشناسی بین قوای سه گانه و نیز مردم و سلائق گوناگون و از طرفی عقلانیتر شدن تضارب آرا میباشد که در سال ۱۳۸۷ این شرایط نسبت به سالهای گذشته از وضعیت مناسبتری برخوردار است.
۸. خودباوری و ریسکپذیری؛ یکی از مولفههای نوآوری و شکوفایی است که مردم و به تبع آن دولت و مجلس و قوه قضائیه در سایه ارزشهای اصیل اسلامی به آن رسیدهاند و آن را لازمه حرکت در مسیر پرتلاطم جهانی و پیشبرد امور و نیز رقابت در صحنههای بینالمللی میدانند و جز از طریق خودباوری و در نتیجه ریسکپذیری امکان دستیابی به شیوهها و راههای میان بر وجود ندارد و خوشبختانه در حال حاضر کشور و مسئولین بعد از فتح قلههای بزرگ علمی و نیز موفقیتهای جدی در عرصههای بینالمللی و از طرفی پشتیبانی مردم، در بهترین موقعیت خودباوری و ریسکپذیری قرار گرفتهاند که خود میتواند تاثیر بسزایی در پیشبرد اهداف سال ۱۳۸۷ یعنی نوآوری و شکوفایی داشته باشد.
*عضو هیات رئیسه مجلس