همشهری آنلاین/ مژگان مهرابی: ساختمان قدیمی مدرسه محله شاهد، عمارتی قدیمی در کمرکش خیابان تاجری است که اگر نوشته روی سردر آن نباشد از شکل و شمایلش نمی توان فهمید که این جا در سالیان دور مدرسه بوده است. سنگ نوشته ای روی دیوار حک شده که نام مدرسه و تاریخ ساخت آن را نشان می دهد. «مدرسه نرگسیه ۱۳۱۰» دیوارهای بیرونی ترک خورده و برای مرمت آن تنها کاری که انجام شده، حائل کردن تیغه های فلزی به جداره عمارت است تا قامت خم شده آن روی سر اهالی فرو نریزد. هر چه هست زیباست. معماری آن دوران قجر را در ذهن تداعی می کند. به خصوص ستون های کنده کاری شده و نقش و نگارهایی که روی دیوارهایش نقش بسته است. مدرسه بیش از ۸۰۰ متر وسعت دارد و ساختمان آن ۲ طبقه است. به گفته «علی زیاری» شهردار ناحیه ۲ منطقه ۱۴، این مدرسه را مرحوم گیوی ساخته و از قرار معلوم بخش وسیعی از اراضی محله شاهد در تملک او بوده است. زیاری می گوید: «منطقه ۱۴ به دلیل اصالتی که دارد، بناهای تاریخی زیادی را در خود جای داده است. نمونه آن این مدرسه است که قدمت ۹۰ ساله دارد. » او معتقد است، چنین بناهایی باید حفظ شود چرا که روایتگر تاریخ محله های تهران هستند.
رد پای معماری قاجار در محله شاهد
آقا غلام سرایدار مدرسه است که با اکراه در را به روی ما باز می کند. می گوید: « صاحب این جا احمد گیوی است. من را برای محافظت از این ملک استخدام کرده و ۱۳ سالی می شود که مدرسه تخلیه شده است.» زیاری شماره ای از احمد گیوی می خواهد تا شاید درباره مرمت یا تملک مدرسه به نتیجه ای برسند اما آقا غلام ممانعت می کند و متذکر می شود اجازه این کار را ندارد. ساختمان مدرسه ۲ طبقه است و طبقه زیرین از کف تا سقف با جعبه های مقوایی پوشیده شده است. کلاس های طبقه پایین نمای دلچسب تری دارند و شاید به دلیل سقف آن هاست که از طاق ضربی پوشیده شده است. راه پله باریکی به طبقه دوم می رود. آن جا هم تعدادی کلاس است. آقا غلام می گوید: «روی هم ۸ کلاس دارد. »
حفظ هویت ملی منطقه
با این که مدرسه رنگ و رخ فرسوده ای دارد اما هنوز زیبایی خود را حفظ کرده است. اگر سازمان میراث فرهنگی برای مرمت آن پا به میان بگذارد از خطر آوارگی رهایی می یابد. به باور زیاری، اینجا ظرفیت تغییرکاربری به یک مکان فرهنگی یا کتابخانه را دارد. و می گوید: «همه تلاشم را به کار می گیرم تا رضایت آقای گیوی برای حفظ بنا را جلب کنم.» او «حسین شمس» مدیر سابق مدرسه را برای کسب اطلاعات بیشتر معرفی می کند. شمس قریب به ۳۰ سال مدیر این مدرسه بوده است و می گوید: «این مدرسه بعد از پیروزی انقلاب به کمیل تغییر نام داد. اداره آموزش و پرورش نتوانست آن را تملک کند و این مدرسه روز به روز فرسوده تر شد تا این که برای حفظ سلامت دانش آموزان مدرسه منحل شد.» او دلیل همکاری نکردن آقای گیوی با شهرداری را اینگونه بیان می کند: «در زمانی که مدرسه دایر بود متاسفانه بعضی از مدیران شهری لطف خود را برای نگهداشت مدرسه دریغ کردند. علاوه بر آن باغ گیوی که فضای سبز دلچبسی برای منطقه بود را تبدیل به مجتمع های بلندمرتبه کردند که همین باعث دلخوری آقای گیوی شده است. از این رو برای روشن کردن وضعیت مدرسه اقدام نمی کند. »