همشهری آنلاین- ترنم صادقی: در روزگاری نه چندان دور قرار بود بیست و دومین تکه از پازل بزرگ پایتخت با رعایت همه شاخص ها و استانداردهای شهرسازی به الگوی توسعه شهری برای سایر مناطق شهر تهران تبدیل شود اما اکنون این بخش از شهر بیشتر به بیابانی مدرن شباهت دارد و قرار نیست این ساخت و سازهای بدون ضابطه روزی تمام شود. به وضوح می توان دید در محدوده ای که هنوز زیرساخت های شهری حتی برنامه ریزی و جانمایی نشدهاند طبقه روی طبقه دیگر ساخته می شود و برج های بلندمرتبه آسمان را می شکافد. مسئلهای که با تبعاتی از جمله بحران اجتماعی، هویتی و کاهش شدید کیفیت زندگی شهروندان همراهست. بدون شک هرچه تعداد این آسمانخراش ها و طبقات آن افزایش یابد شهروندان این محدوده بیشتر در بحران کاهش سرانه ها و خدمات رفاهی فرو می روند.
رویاهای بربادرفته
فرقی نمی کند از کجا و چه زاویهای نگاه کنید؛ برج های نیمه ساز، اسکلت های فلزی یا جرثقیل های بزرگ امتداد خطوط دیدتان را قطع خواهند کرد. اینجا منطقه ۲۲ پایتخت است و تاچشم کار می کند مانند علف هرز، برج های بلند مرتبه از گوشه و کنار این منطقه سر بیرون آورده اند. شهرکهای تعاونی یا شخصی ساز بسیاری در منطقه ۲۲ در حال ساخت است و تبلیغات گسترده ای هم برای فروش یا پیش فروش واحدهای این برج ها انجام می شود. شهرکهایی که هنوز هیچ زیرساخت شهری مانند شبکه آبرسانی، برق، حمل و نقل عمومی، آسفالت و هزار یک مورد دیگر در آن ساخته و اجرا نشده است.
«محمد سالاری» رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران با انتقاد از این وضع می گوید: «قرار بود منطقه۲۲ از نظر معیارهایی مثل معماری، شهرسازی، حمل و نقل، محیط زیست، مسیر دوچرخه سواری، کانال های تأسیسات شهری و تأمین خدمات مورد نیاز شهروندان از جمله خدمات آموزشی، انتظامی، بهداشتی، فرهنگی و مذهبی الگوی توسعه پایدار شهری باشد، اما اکنون به دلیل رعایت نکردن استانداردهای شهرسازی و معماری به الگویی ناهنجار تبدیل شده و به گونه ای که در بخش هایی از این منطقه شرایط حاد و بحرانی است. از جمله این بخش ها می توان به شهرک های در حال ساخت مانند شهرک مروارید شهر اشاره کرد.»
رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران از این پروژه به عنوان بحران اجتماعی و هویتی که منجر به کاهش شدید کیفیت زندگی شهروندان در این محدوده می شود نام می برد و می گوید: «در محدوده شهرک مروارید شهر برج های بزرگ مقیاسی در حال ساخت است که به دلیل رعایتنکردن اصول مشرفیت و ایجاد فضاهای باز بین برجها مشکلات اساسی را به وجود خواهد آورد. قرار است در این شهرک ۵۹ برج با ۹ هزار واحد مسکونی ساخته شود که اکنون تعدادی از برج ها ساخته شده و برخی شهروندان در آن سکونت دارند. برآورد میشود بیش از ۳۰ هزار نفر در شهرک مروارید شهر ساکن شوند که زیرساخت های و سرانههای خدماتی آن صفر است و قطعا با کاهش شدید کیفیت زندگی در این منطقه مواجه خواهیم شد. علاوه براین فاصله بین بعضی از برجهای شهرک مروارید شهر ۷ تا ۱۰ متر است که این میزان با قوانین شهرسازی مغایرت دارد. برای جلوگیری از بروز این اتفاق کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران از شهرداری منطقه ۲۲ خواست دوباره اصول مشرفیت و رعایت فاصله بین برج ها را مورد بازنگری قرار دهد. اما اعلام شد شهرداری از نظر قانونی دیگر چنین امکانی را ندارد و در نهایت این برج ها ساخته می شوند. » به گفته او در دوره مدیریت گذشته ضمن ارائه پروانه ساخت به تمامی برجها، عوارض هم به صورت کامل دریافت شده است و شهرداری فعلی صرفاً باید مجوزهای آنها را صادر کند. اکنون در برآورد اولیه به تنهایی برای اجرای عملیات آسفالت این محدوده باید بیش از ۱۸۰ میلیارد تومان بودجه اختصاص یابد. با توجه به این شرایط شهرداری منطقه ۲۲ محدودهای را در بخش شمال شرقی حفظ کرده است تا بتواند در این فضا سرانه های خدماتی را به صورت متمرکز بنا کند. هرچند که در دوره مدیریت شهری گذشته قرار بود در این فضا هم برجسازی شود.»
وعده های پوشالی
در میان دغدغه و نگرانی های مسئولان از آینده منطقه و این شهرک، مشاوران املاک برای پیش فروش واحدهای مسکونی این برج حتی یک دقیقه را هم از دست نمی دهند. آنها با تبلیغات و وعده های خیالی به خریداران، کاخ های رویایی برایشان می سازند که در واقعیت به اصطلاح یکی از همین مشاوران املاک باید سال ها خاک بخورند تا شاید زیرساخت های اولیه به این بخش هم راه پیدا کند. سراغ یکی از همین مشاوران املاک می رویم که اعتقاد دارد به منطقه ۲۲ و موقعیت های پیش فروش برج هایش اشراف دارد و می تواند بهترین گزینه را به خریداران پیشنهاد بدهد. این مشاور، شهرک مروارید شهر را شهرکی مدرن و زیبا می داند و می گوید: «شهرک مروارید شهر از نظر موقعیت جغرافیایی امتیازهای بسیاری دارد. بهترین مزیت مروارید شهر برای ساکنانش راه های دسترسی به مترو، بزرگراه های خرازی، تهران- کرج، حکیم و بلوار اردستانی است که این تعداد ارتباط محلی و غیرمحلی، ورود و خروج به شهرک مروارید شهر را از تمامی نقاط استان تهران فراهم کرده.» برج های شهرک مروارید شهر ۲۱ تا ۳۰ طبقه است که در هر طبقه ۸ تا ۱۲ واحد مسکونی قرار دارد. قیمت واحدهای آماده و در حال ساخت هم ازای هر مترمربع از ۱۳ میلیون تومان تا ۸ میلیون تومان است. »
با پیگیری های مستمر به این موضوع پی می بریم که این شهرک هم مانند اغلب برج ها و مجتمع های این منطقه سند ملکی ندارد و دارای سند تعاونی است. اغلب حرف ها و وعده ها درباره امکانات و زیرساخت ها هم به آینده ای بدون تاریخ منتهی می شود. مثلاً به نقطه ای محو و دور اشاره می کنند و مثلا می گویند قرار است بزرگ ترین شهربازی خاورمیانه در فلان منطقه ساخته شود باشد. او می گوید: «در قسمت شمال بزرگراه شهید خرازی، در سالهای نه چندان دور یک شهربازی بی همتا که بزرگترین شهربازی خاورمیانه خواهد بود ساخته می شود. همچنین این شهرک با فاصله ۱۵ دقیقه ای در غرب دریاچه چیتگر و ایران مال قرار دارد که البته این فاصله باعث می شود ساکنان از حجم ترافیک این محدوده در امان بمانند و...»
دروغ های بزرگ برای فروش بیشتر
در بسته اطلاعاتی این مجتمع از ویژگی های دیگری هم گفته شده است که مدیران شهری اغلب آنها را رد می کنند. برای مثال می گویند شهرک مروارید شهر با توجه به طرح تفصیلی منطقه 22 با رعایت اصول شهرسازی و حفظ فضای سبز و مبتنی بر شهرسازی مدرن و برج نشینی در حال ساخت است یا شهرک مروارید شهر با داشتن زیرساخت های اصولی و مهندسی طراحی شده و دسترسی راحتی به مترو و بزرگراه ها، مراکز تجاری و تفریحی منطقه ۲۲ دارددر حالی که چنین ادعاهای توسط برخی مسئولان و مردم تکذیب می شود.»