همشهری آنلاین_مریم قاسمی:مرکز کنترل ترافیک محدوده جنوبی پایتخت در منطقه۱۸ قرار دارد تا گره‌های ترافیکی مناطق۱۶، ۱۷، ۱۸، ۱۹ و ۲۰ با دوربین‌های پیشرفته و مجهز در آنجا رصد می‌شود. این دوربین‌ها در بزرگراه‌های بهشت زهرا(س)، آزادگان، شهید نواب، شهید تندگویان و معابری مثل نازی‌آباد قرار دارد. با «شهرام رضایی فر» مدیر مرکز کنترل ترافیک جنوب تهران درباره این مرکز و خدمات آن گفت‌وگو کرده‌ایم.
از چه زمانی مرکز کنترل ترافیک
تا چند سال پیش فقط یک مرکز برای کنترل ترافیک شهر تهران وجود داشت تا اینکه سال۱۳۹۲ مقرر شد از این دست مراکز در نقاط مختلف تهران راه‌اندازی شود. به همین دلیل، مناطق ۲۲گانه پایتخت پهنه‌بندی و یک مرکز کنترل ترافیک در هر پهنه راه‌اندازی شد. در پهنه جنوب تهران هم، این مرکز به دلیل اعلام آمادگی شهرداری منطقه۱۸ شروع به فعالیت کرد. در این مراکز افراد متخصص فعالیت دارند؛ از مهندسان ناظر گرفته تا عوامل اجرایی که نه تنها تصاویر را رصد می‌کنند، بلکه موضوع‌های گوناگون را با اداره‌ها و نهادهای مختلف در جریان می‌گذارند تا در اسرع وقت رسیدگی شود. اکنون در جنوب تهران ۱۴۵دوربین در ارتفاع ۶ تا ۱۵متری وجود دارد که تا شعاع ۲کیلومتری را پوشش می‌دهند.
آیا فعالیت مرکز کنترل ترافیک در پهنه جنوبی تهران ضروری به نظر می‌رسد؟
کاملاً. بیشتر محورهای پوششی و پرترافیک در پهنه جنوب قرار دارند؛ مانند بزرگراه‌های شهید آیت‌الله سعیدی، آزادگان، بهشت زهرا(س) و... به عقیده من، مهم است که شهروندان در هر ساعت از شبانه‌روز از طریق برنامه رادیویی «صدای شهر» از وجود گره‌های ترافیکی یا روان بودن مسیرها مطلع شوند. درواقع، نیروها و عوامل مرکز اطلاعات ترافیکی را لحظه به لحظه دراختیار شهروندان قرار می‌دهند.
یعنی وظیفه مسئولان مرکز فقط کنترل ترافیک دراختیار گذاشتن اطلاعات ترافیکی است؟
این مرکز علاوه بر مشاهده و رصد نقاط ترافیکی توانسته کمک فراوانی در هنگام رخدادهایی مانند نشست خیابان‌ها، آتش‌سوزی، اصلاح هندسی و بهسازی معبر و... داشته باشد. مثلاً در نقطه‌ای از جنوب تهران ترافیک سنگینی ایجاد می‌شود که ممکن است ساعت‌ها باعث هدررفت وقت مردم شود. وقتی از طریق تلویزیون و مانیتورینگ، این ترافیک را می‌بینیم، متوجه می‌شویم که آن نقطه نیازمند اصلاح هندسی و بهسازی است یا ممکن است حوادثی مانند سقوط تیر چراغ‌برق یا برخورد خودرو با گاردریل عامل ترافیک شده که با گزارش آن به مسئولان مربوطه، در مدت زمان کوتاهی برطرف می‌شود.
فعالیت مرکز کنترل ترافیک منطقه شبانه‌روزی است؟
مرکز کنترل ترافیک ۲۴ساعته فعال است چون رخدادهای ترافیکی زمان نمی‌شناسد. مثلاً چند شب پیش در نیمه‌های شب از طریق مانیتورها متوجه نشست زمین در مسیر خط بی. آر. تی بزرگراه شهید آیت‌الله سعیدی شدیم. عوامل مرکز بلافاصله از طریق تماس با سامانه‌های۱۳۷ و ۱۸۸۸ شهرداری توانستند خطر را مهار کنند و جلو وقوع حادثه را بگیرند.
سامانه‌های اورژانس، آتش‌نشانی، شهرداری و... تا چه حد می‌توانند مکمل فعالیت‌های شما باشند؟
تعامل این سامانه‌ها در سرعت‌بخشیدن به کنترل ترافیک و حتی حفظ جان شهروندان و جلوگیری از وقوع حوادث ناگوار بسیار مؤثر هستند. به‌عنوان مثال، مدتی قبل خودرویی آتش گرفته بود که بلافاصله ضمن تماس با سازمان آتش‌نشانی توانستیم از بروز خسارت مالی و جانی به راننده و سرنشین‌ها جلوگیری کنیم. در واقع، در بسیاری مواقع این مرکز تسهیل‌کننده کار نهادهایی مانند آتش‌نشانی، شهرداری و... است. این مرکز نخستین جایی است که رخدادها و حوادث گوناگون را رصد می‌کند و امکان آن برای خیلی از سازمان‌ها میسر نیست.
در صحبت‌هایتان اشاره کردید که ۱۴۵دستگاه دوربین در نقاط مختلف جنوب تهران نصب شده است. کدام نقطه دوربین بیشتری دارد؟
بله. در بیشتر مناطق دوربین نصب شده، ولی در نصب دوربین‌ها شرایط مناطق مورد توجه قرار گرفته است. ۱۹دوربین در منطقه۱۶، ۱۱دوربین در منطقه۱۷، ۲۸دوربین در منطقه۱۸، ۳۵دوربین در منطقه۱۹ و ۴۱دوربین در منطقه۲۰ و ۱۱دستگاه دوربین در مرز این مناطق با مناطق دیگر نصب شده است. در منطقه۲۰ به دلیل اینکه دارای اماکن مذهبی و تاریخی زیادی است و گردشگران زیادی به آن مراجعه می‌کنند، همچنین در منطقه۱۹ با توجه به وسعت و گستردگی زیاد، دوربین‌های بیشتری نصب شده است.
آیا نقطه پرترافیک و حساسی در پهنه جنوب تهران وجود دارد که به دوربین‌های جدید نیاز داشته باشد؟
تاکنون هیچ نقطه پرتردد و حساسی بدون دوربین نمانده است. یکی از وظایف مرکز کنترل ترافیک این است که هر ۴۵روز یکبار لیست دوربین‌های نصب شده در مناطق مختلف را به‌روزرسانی کند. در همین مرحله مسئولان و کارشناسان راهور و شهرداری با توجه به نیاز منطقه، نقاطی را برای نصب دوربین‌های جدید معرفی می‌کنند. کارشناسان از محل‌های موردنظر بازدید می‌کنند و دوربین‌ها پس از تأیید نصب می‌شود.
بیشتر تصادف‌ها در کدام نقطه از جنوب شهر تهران رخ می‌دهد؟
در مسیر شرق به غرب بزرگراه آزادگان که از بزرگراه شهید رجایی شروع می‌شود و به شهرک معراج می‌رسد، تصادف‌های بیشتری رخ می‌دهد که دلیل اصلی آن شکل گلوگاهی این بزرگراه است. بزرگراه آزادگان عریض است و خودروها در ۴لاین در آن حرکت می‌کنند، اما در نقطه‌ای از این بزرگراه، به دلیل مشکل هندسی، خودروها فقط می‌توانند از ۳لاین استفاده کنند که همین موضوع باعث تصادف می‌شود. یکی دیگر از این نقاط حادثه خیز، شرق به غرب بزرگراه بعثت در منطقه۱۶ است، یعنی بین خیابان صابونیان تا پل شهید پرستویی. علت هم وجود ترمینال جنوب است که مسافران می‌خواهند از عرض خیابان عبور کرده و به ترمینال بروند. تصادف در روزهای آخر هفته و ۲ماه آخر سال در این نقطه بیشتر است.
غیر از این، علت‌های دیگر در تصادف‌های بزرگراهی چیست؟
وقوع اغلب تصادف‌ها به دلیل عدم رعایت فاصله طولی، سرعت غیرمجاز و نبود روشنایی در بخش‌هایی از بزرگراه‌هاست. برخی از راننده‌ها فقط به دید چراغ خودرو اکتفا یا در بزرگراه با نور بالا حرکت می‌کنند که منجر به تصادف می‌شوند. جالب است بدانید وقتی خودرویی در بزرگراه دچار نقص فنی می‌شود، بسیاری از راننده‌ها تلاشی برای ایمن‌سازی محل نمی‌کنند که این هم می‌تواند یکی از دلایل تصادف‌ها به‌خصوص تصادف‌های زنجیره‌ای باشد.
شهروندان چگونه می‌توانند محل تصادف را ایمن‌سازی کنند؟
مقداری زمان لازم است تا نیروهای خدمات‌رسان به محل حادثه برسند. در این مواقع بهتر است راننده با تابلو هشدار شب‌نما محل را ایمن‌سازی کند یا اینکه در فاصله ۳۰متری از خودرو بایستد و رانندگان دیگر را راهنمایی کند. لازم است شهروندان در این زمینه آموزش ببینند و استفاده از تابلوهای هشداردهنده در مواقع ضروری باید به فرهنگ رانندگی تبدیل شود.