به گزارش همشهری آنلاین به نقل از دویچهوله، این ستاره برزیلی که ۷۹ سال از عمرش میگذرد، از لحاظ جسمی در وضعیت ناخوشیندی به سر میبرد و به گفته پسرش دچار "افسردگی" است.
- شکنندگی یک قهرمان
پله فوتبالیست قرن و یکی از اسطورههای فراموشنشدنی جهان فوتبال به گفته پسرش در وضعیت جسمی و روحی ناخوشایندی به سر میبرد. پسر پله در گفتوگویی با سایت ورزشی Globoesporte در ایباره گفته است: «او از لحاظ تحرک خیلی شکننده است. دوره درمانی او بعد از عمل جراحی مفصل لگن چندان مطلوب سپری نشد. پله به گفته پسرش به ندرت از خانه خارج میشود و این عدم تحرک به گونهای او را دچار افسردگی کرده است.
- شرمساری از ناتوانی
پسر پله در این گفتوگو در باره وضعیت پدر ۷۹ سالهاش همچنین گفته است: این نکته را تصور کنید: او به نوعی شاه بود و همواره شخصیتی تأثیرگذار. حالا اما دیگر نمیتواند به درستی راه برود. این مسئله باعث شرمساری اوست و به همینخاطر هم در انزوا فرو رفته است.
- بیماریهای گوناگون و پروندهای قطور
پله در سالهای گذشته سخت با بیماریهای گوناگون دست و پنجه نرم کرده و حضوری کمرنگ در محافل عمومی داشته است. او در سال ۲۰۱۴ پس از عفونت شدید مجرای ادراری مدتی را در سیسییو گذراند و در سال گذشته نیز به خاطر داشتن سنگ کلیه عمل جراحی شد. او از ناحیه لگن خاصره چندین بار مورد عمل جراحی قرار گرفته است. درد زانو و ستون فقرات حتی سبب شد که او ناچار شود از صندلی چرخدار استفاده کند.
- تولد یک ستاره
اِدسون آرانتِس دو ناسیمنتو، ملقب به پله، روز ۲۳ اکتبر ۱۹۴۰ در شهری کوچک بین ریو دو ژانیرو و سائو پائولو در برزیل به دنیا آمد. او در سن ۱۱ سالگی توجه مربیان فوتبال را به خود جلب کرد و چهار سال بعد به خدمت باشگاه صاحبنام اف. ث. سانتوس درآمد. پله در ۱۶ سالگی (۱۹۵۶) اولین گل خود را برای این تیم به ثمر رساند.
- ستاره درخشان برزیل در جام ۱۹۵۸
درخشش بینظیر پله در لیگ برزیل، زمینهای بود برای دعوت از او به اردوی تیم ملی برای حضور در جام جهانی ۱۹۵۸ سوئد؛ تورنمنتی که در آن جهان با ستارهای استثنایی آشنا شد. قدرت دریبلزنی، دید وسیع و پاسهای دقیق پله ۱۷ ساله او را در کنار واوا و گاریشنا، به یکی از سه عضو مثلث جادویی برزیل تبدیل کرد. پله (چپ) در صحنهای از دیدار برزیل و فرانسه در نیمهنهایی جام جهانی ۱۹۵۸ که با پیروزی برزیل پایان یافت.
- گلزن قهار
این ستاره نوظهور در دور گروهی این رقابتها مصدوم شد، اما به اصرار دیگر بازیکنان تیم ملی در دیدارهای بعدی به میدان رفت. پله در یک چهارمنهایی جام ۱۹۵۸ یک گل به ولز زد، در نیمهنهایی سه بار دروازه فرانسه را گشود و در فینال هم دو گل از پنج گل تیمش را به ثمر رساند. ملیپوشان برزیل در دیدار نهایی ۵ بر ۲ سوئد، میزبان مسابقات را شکست دادند و اینگونه پله در سن ۱۷ سالگی نخستین قهرمانی جهان را تجربه کرد.
- وعده به قول
کسب قهرمانی جهان، قولی بود که پله در سن ۹ سالگی به پدرش داده بود. بلا رتی، یکی از مفسران معروف آلمان که با فوتبال برزیل به خوبی آشناست، میگوید: «پله ۹ ساله به پدرش که با چشمهایی گریان به رادیو گوش میداد و شاهد شکست برزیل از اروگوئه در فینال جام جهانی ۱۹۵۰ بود، قول داد که زمانی این شکست را جبران کند و با برزیل، قهرمان جهان شود که واقعا هم شد. » سومین گل برزیل مقابل سوئد توسط پله (دوم از چپ).
- در کنار عنکبوت سیاه
جامهای جهانی ۱۹۶۲ شیلی و ۱۹۶۶ انگلیس دورههای تلخی برای پله بودند. او در بازی اول در شیلی به شدت مصدوم شد و به ناچار سایر بازیهای تیمش را از جایگاه تماشاگران دنبال کرد. برزیل در دیدار نهایی این جام ۳ بر یک چکسلواکی سابق را شکست داد و بدون همراهی پله، قهرمان جهان شد. تصویری از پله در سال ۱۹۶۵ در کنار لئو یاشین، دروازهبان "شکستناپذیر" شوروی سابق که به "عنکبوت سیاه" شهرت داشت.
- همدردی اوزهبیو با پله
در جام جهانی فوتبال ۱۹۶۶ در انگلیس هم پله به وضعیت مشابهی دچار شد و در مرحله گروهی از صحنهی بازیها کنار رفت. تیم برزیل در پی دو باخت ۳ بر یک از پرتغال و مجارستان، در همین مرحله حذف شد. پله در بازی مقابل پرتغال در پی بازی خشن مدافعان بهشدت مصدوم شد. تصویر: اوزهبیو (چپ)، ستاره پرتغال میکوشد همدردی خود را با پله که بر زمین افتاده است، نشان دهد.
- دیداری دوباره با اوزهبیو
البته پله با وجود این ضربات و با تکیه بر پشتکار کمنظیر، با درخششی بیش از پیش به صحنه برگشت. به اعتقاد جلال طالبی، سرمربی موفق تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه، "تواناییهای فردی، استواری و مهارت، زیبا بازیکردن و دنبال خشونت نرفتن، در کنار پشتکار و اعتقاد به کار" سبب پیدایش بازیها و گلهای استثنایی توسط پله شدند. تصویری از دیدار اوزهبیو (راست) و پله در دیدار در پرتغال در سال ۱۹۶۳.
- حضور در تیمی استثنایی
سال ۱۹۷۰، سال بازگشت پله بود. این بازیکن استثنایی در جام جهانی ۱۹۷۰ مکزیک، عضو یکی از بهترین تیمهای ملی برزیل در طول تاریخ این کشور بود. در روز ۲۱ ژوئن ۱۹۷۰، دیدار فینال جام جهانی مکزیک در حضور ۱۰۵ هزار تماشاگر بین دو تیم برزیل و ایتالیا برگزار شد. تصویری از تیم ملی فوتبال برزیل در جام ۷۰ مکزیک؛ پله نفر دوم نشسته از راست.
- پیروزی بر لاجوردیها
لاجوردیپوشان ایتالیا در دقایق نخست، بازی را تحت کنترل خود داشتند. در دقیقه ۱۸ اما، پله ۲۹ ساله در پی سانتر ریولینو، با ضربه سر توپ را در دروازه ایتالیا جا داد و یکصدمین گل برزیل را در رقابتهای جام جهانی به ثمر رساند. او با این گل نخستین بازیکنی لقب گرفت که در فینال دو جام جهانی فوتبال گلزنی کرده است. پله (چپ) در دوئل هوایی با حریف در فینال جام ۱۹۷۰ مکزیک.
- فتح قله فوتبال جهان
ایتالیا اگرچه در این دیدار موفق شد گل تساوی را بزند، اما در پی گل جرسون در دقیقه ۶۶، پله دو گل دیگر ساخت و برزیل با پیروزی ۴ بر یک بر ایتالیا، برای سومین بار قهرمان جهان شد و جام "ژول ریمه" را برای همیشه به خانه برد.
- یأس مدافعان
تارچیزیو بورنیچ، یکی از مدافعان سرسخت ایتالیا که در طول بازی چون سایه به دنبال پله بود، بعد از شکست سنگین تیمش گفت: «من پیش از بازی پیوسته به خودم میگفتم که او هم مثل همه بازیکنان دیگر، از گوشت و خون است؛ اما اشتباه میکردم! » تصویری از شوت پله بر دروازه تیم ملی اروگوئه در نیمهنهایی جام جهانی فوتبال ۱۹۷۰ مکزیک.
- حضور در موزه
کفشی که پله در جام جهانی فوتبال ۱۹۷۰ به پا داشت، در موزه نگهداری میشود.
- تجربه آمریکا
پله با وجود خداحافظی از فوتبال، قرارداد دو ساله و هنگفتی با باشگاه آمریکایی "کاسموس نیویورک" امضا کرد و یک بار دیگر قدم به میدان گذاشت. او در طول عمرش هیچگاه در باشگاهی اروپایی توپ نزد، اگر چه با باشگاه سانتوس یا تیم ملی برزیل قدم به استادیومهای اروپا گذاشته بود. تصویر از آخرین بازی پله (چپ) در پیراهن کاسموس نیویورک.
- پایان فعالیت حرفهای
پله سرانجام در سال ۱۹۷۷ به فعالیت حرفهای خود خاتمه داد و رکوردی استثنایی بر جای گذاشت: او هزار و ۳۶۳ بازی در پیراهن تیم ملی برزیل و باشگاههای مختلف انجام داد و در طی این بازیها هزار و ۲۸۱ گل به ثمر رساند. هنگامیکه پله در یکی از بازیهای باشگاهی تیمش، اف. ث. سانتوس، هزارمین گل خود را به ثمر رساند، ناقوس تمامی کلیساها در برزیل به صدا درآمدند.
- پیراهن شماره ۱۰
نام پله با شماره ۱۰ پیوندی جاودانی دارد. پیراهنی که او در جام جهانی ۱۹۷۰ بر تن داشت و با آن به همراه برزیل قهرمان جهان شد، در سال ۲۰۰۲ در یک حراجی به مبلغ ۲۶۰ میلیون یورو به فروش رفت.
- رقص و آواز
پله ترانههای زیادی نیز خوانده است. البته آهنگ و رقص در خون برزیلیهاست و بیدلیل نیست که بسیاری بازی پله با توپ را در واقع رقص او با توپ میدانند؛ رقصی که حریف را جادو میکرد. تصویری از پله در کنار "ساندرو"، خواننده معروف آرژانتینی.
- بر پرده سینما
اگر چه همه پله را به عنوان اسطوره بزرگ فوتبال میشناسند، اما هنرنماییهای او تنها به توپ و روی چمن سبز محدود نمیشود. او در چند فیلم، از جمله "پیروزی" (در کنار سیلوستر استالونه و مایکل کین) بازی کرده است. پله (نشسته چهارم از چپ) در صحنهای از فیلم "پیروزی".
- فوتبالیست قرن
گذشته از عنوان قهرمانی جهان، بزرگترین افتخاری که نصیب پله شد، گزینش از سوی فیفا بهعنوان "بهترین فوتبالیست جهان" در قرن بیستم، و انتخاب بهعنوان "برترین ورزشکار" قرن بیستم از طرف کمیته بینالمللی المپیک (IOC) بود.
- جمع بزرگان
البته انتخاب پله از سوی فیفا به عنوان "فوتبالیست قرن" در آن زمان با اعتراضهایی نیز روبرو شد. یکی از شخصیتهایی که خود را بر پله برتر میدانست، ماردونا است که بارها برای "مروارید سیاه" برزیل رجزخوانی کرده است. تصویری از پله (وسط) در کنار میشل پلاتینی (راست)، ستاره فوتبال فرانسه و رئیس کنونی فدراسیون فیفا و دیگو مارادونا، نابغه فوتبال آرژانتین در بازی خداحافظی پلاتینی در سال ۱۹۸۸.
- غیرقابل قیاس
واقعیت اما این است که نهادهای بینالمللی ورزش فوتبال مانند فیفا، در انتخاب بهترینها، علاوه بر خلاقیتها و تواناییهای فردی و تکنیکی، به عوامل دیگری چون رفتار و منش بازیکنان و اخلاق و روحیهی ورزشی آنان نیز توجه دارند. این نهادها معتقدند که یک ورزشکار واقعی باید بااخلاق، درستکار، فروتن و برای همهی ورزشدوستان الگو باشد. بسیاری از صاحبنظران مقایسه پله و ماردونا را چندان درست نمیدانند.
- تقدیر از فوتبالیست قرن
در ماه ژانویه سال ۲۰۱۴ از سوی فیفا یک توپ طلای افتخاری به پله به پاس یک عمر فعالیت ورزشی او اهدا شد. این نخستین بار بود که بازیکنی که دیگر در میدان فوتبال حضور ندارد و فعالیت حرفهایاش خاتمه یافته، این جایزه را کسب میکرد.