به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فارس، ویروس اچ‌آی‌وی که درنهایت منجر به بیماری ایدز می‌شود، همواره به عنوان یک بیماری وحشتناک در اذهان همگان شناخته شده و اطلاق آن به یک فرد باعث طرد شدن وی از جامعه و نگاه نامناسب افراد دیگر به این فرد می‌شود.
هرسال در دنیا افراد زیادی به دلایل مختلف از جمله ابتلا به دلیل استفاده از سرنگ‌های مشترک تزریقی در اعتیاد، روابط نامشروع جنسی و انتقال از طریق مادر به جنین به این بیماری مبتلا می‌شوند.
برای آگاهی از این بیماری و آخرین وضعیت آن در جهان و ایران و نیز روش‌های درمانی و ... این ویروس، پای صحبت دکتر مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی و رئیس مرکز تحقیقات ایدز کشور نشستیم. محرز در این گفت‌وگوی مفصل به نکات مختلفی درباره ایدز پرداخت.
وی ابتلای ۳۰ میلیون نفر در جهان و ۶۰ هزار نفر در ایران به بیماری ایدز، انتقال از راه تماس جنسی، سرنگ مشترک تزریقی در معتادان و انتقال از مادر باردار به جنین را از جمله راه‌های اصلی انتقال این بیماری دانست. ضمن اینکه مهمترین موضوع در باره این بیماری را آگاهی اندک مردم دانست و تأکید کرد در ایران به‌روزترین داروها و روش‌های درمانی بیماری ایدز وجود دارد و همه خدمات لازم به این بیماران به صورت رایگان ارائه می‌شود.
متن کامل این گفت‌وگو از نظرتان می‌گذرد.
- ایدز چیست؟
ایدز و اچ‌آی‌وی کمی با هم فرق دارند. ایدز مرحله آخر عفونت اچ‌آی‌وی است و به کل عفونت می‌گوییم. امیدواریم افراد مبتلا به این ویروس زودتر تشخیص داده شوند. چراکه سال‌ها بدون علامت خواهند بود و فقط آزمایش، آن را نشان می‌دهد و بعد از اینکه کمک سیستم ایمنی ورشکسته می‌شود، به مرحله ایدز می‌رود و در این زمان، یک سری تظاهرات خاص خود را از نظر بالینی نشان می‌دهد.
عفونت اچ‌آی‌وی و ایدز یک عفونت ویروسی و مزمن است که در حال حاضر با داروها قابل کنترل است؛ مانند دیابت که فرد باید مرتب دارو را مصرف کند و عمر طبیعی دارد. این موضوع نسبت به چند سال پیش خیلی فرق کرده است.
تا چند سال پیش برای این بیماری دارویی وجود نداشت و بیماران مبتلا از بین می‌رفتند. داروهای مختلفی آمد و اثری نداشت. ۲۰ سال پیش ۳ دارو آمد که بیماری را کنترل می‌کند و ویروس را در خون از بین می‌برد اما درمانش قطعی نیست و اگر بیمار دارو را قطع کند، بیماری برمی‌گردد.
- بیماری ایدز از کجا شروع شد و علت بروز آن چیست؟
حدود ۷۰ سال پیش یعنی سال ۱۹۴۰ در غرب آفریقا مردم با شامپانزه خیلی رابطه نزدیکی داشتند و این ویروس از این حیوان به انسان سرایت می‌کند. آن هم به صورت ویروس که فعلا وجود دارد و به نام اچ‌آی‌وی در می‌آید.
ماجرا این بوده که در آن زمان هواپیما و وسایلی که تجار بتوانند سریع اجناس خود را انتقال دهند، نبود و در نتیجه ماه‌ها طول می‌کشید تا تاجری اجناس خود را به اروپا و آمریکا برساند و چند ماه در راه بود. این افراد هرجا که اتراق می‌کردند، این ویروس را از طریق تماس جنسی یا استفاده از سرنگ مشترک در اعتیاد تزریقی یا مادر آلوده به جنین که سه راه اصلی انتقال بیماری ایدز است، انتقال می‌دادند و فرد در مسیر هم می‌توانست این بیماری را انتقال دهد و کم‌کم از آفریقا شروع شد و تمام دنیا را در برگرفت.
در سال ۱۹۸۱ در دو ایالت سانفرانسیسکو و نیویورک آمریکا متوجه شدند یک بیماری هست که جوانان به آن مبتلا می‌شوند. این افراد بدون زمینه نقص ایمنی مادرزادی، بدون شیمی‌درمانی و بیماری زمینه‌ای و با عفونت‌های خیلی شدید مراجعه می‌کنند که نام آن را «ایدز» گذاشتند؛ یعنی سندرومی که بر اثر نقص ایمنی اکتسابی به وجود می‌آید. بعد از مدتی در سال ۱۹۸۳ ویروس عامل بیماری را دانشمندان فرانسه و آمریکا به طور همزمان پیدا کردند. در سال ۱۹۹۵ اجلاسی برگزار شد و گفتند اسم واحدی برای آن بگذاریم و بالاخره اسم آن را «HIV» گذاشتند؛ یعنی ویروسی که مخصوص انسان بوده و اصلا در حیوانات حالت انتقال پیدا نمی‌کند و ویروس نقص ایمنی انسان است.
- آماری از تعداد مبتلایان به ایدز در دنیا وجود دارد؟
در کل دنیا حدود ۳۰ میلیون نفر مبتلا به ایدز داریم.
- آیا بیماری ایدز مسری است؟
این بیماری قبلا که کنترل نمی‌شد، راه سرایت آن خون و فرآورده‌های خونی، استفاده از سرنگ مشترک تزریقی، تماس جنسی محافظت‌نشده با فرد آلوده و بعد هم مادر آلوده بود. به شرطی که نوزاد تحت درمان قرار نگیرد. بعداً خون و فرآورده خونی خیلی زود در تمام دنیا کنترل شد و الان سه راه اصلی انتقال بیماری وجود دارد.
یک راه شایع در دنیا تماس جنسی با فرد آلوده است. راه دوم از مادر آلوده به نوزادش به شرطی که تشخیص داده نشود. چراکه اگر قبل از زایمان تشخیص داده شود و مادر تحت درمان قرار گیرد، به نوزادش انتقال نمی‌یابد. البته مادر نباید به نوزاد شیر بدهد. راه سوم هم استفاده از سرنگ مشترک در اعتیاد تزریقی است.
خون و فرآورده خونی یا دندانپزشکی و آرایشگری راه‌های اصلی انتقال نیست؛ یعنی انتقال از این راه‌ها خیلی نادر است. اگر در آرایشگاه از تیغی استفاده کنند و خون فرد به شرطی که همراه لخته خون وارد بدن دیگر شود، این ویروس انتقال پیدا می‌کند.
- اگر فردی انگشتش بریده باشد و خون آن روی دست دیگری بریزد، امکان انتقال ویروس ایدز وجود دارد؟
انتقال از این طریق خیلی نادر است؛ یعنی خون فرد آلوده باید به یک طریقی وارد بدن فرد بشود و بدون ایجاد خراش امکان انتقال نیست. چراکه ویروس از پوست سالم عبور نمی‌کند.
- آیا ویروس ایدز از طریق بوسیدن انتقال پیدا می‌کند؟
بوسیدن و در آغوش گرفتن، حمام مشترک، استخر، عطسه، سرفه و اشک چشم و بزاق دهان باعث انتقال ویروس نمی‌شود. مگر اینکه بزاق دهان هم با خون آلوده همراه باشد.
مایع منی و ترشح واژن در خانم‌ها و خون آلوده از دیگر راه‌های دیگر انتقال است. ویروس خیلی زود در محیط بیرون بر اثر خشکی از بین می‌رود. البته در لخته خون ممکن است تا یک هفته باقی بماند. ضمن اینکه بر اثر گرما نیز خیلی زود از بین می‌رود. چراکه ویروس احتیاج به سلول دارد تا زنده بماند و وقتی سلولی در کار نباشد، ویروس هم در محیط از بین می‌رود. بنابراین در تماس‌های عادی زندگی و در محیط کار به هیچ وجه به کسی انتقال پیدا نمی‌کند و فقط آن فرد آلوده باید تماس جنسی بدون محافظ داشته باشد تا بتواند انتقال بدهد یا خون فرد آلوده وارد بدن فرد دیگری شود که از طریق سرنگ مشترک اعتیاد انتقال پیدا می‌کند.
اینکه چند وقت پیش اعلام شد با خون‌گرفتن، ایدز منتقل شد، درست نیست. چون خون باید وارد بدن فرد بشود تا این ویروس انتقال پیدا کند. هنوز این بیماری واکسنی ندارد اما درمان مؤثر دارد و دیگر یک بیماری کشنده نیست. هرچه زودتر بیمار تحت درمان قرار گیرد و به مرحله پیشرفته ایدز نرسد، نتیجه درمان خیلی بهتر بوده و فرد زندگی نرمالی خواهد داشت. وقتی ویروس در بدن فرد صفر شود، دیگر انتقال پیدا نمی‌کند.
- این بیماری چه نشانه‌هایی دارد و ماندگاری ویروسش چقدر است؟
ویروس مراحل مختلفی دارد. مرحله اول که ویروس وارد بدن می‌شود، حدود دو هفته تا گاهی سه ماه هم ممکن است طول بکشد تا درنهایت فرد یک سری علائم حاد پیدا کند که البته ممکن است این علائم هم نباشد.
البته در ۷۰ درصد موارد ممکن است این علائم باشد و ۳۰ درصد ممکن است علائمی در کار نباشد. این علائم هم مانند بیماری‌های ویروسی دیگر است و به قول معروف از زیر دست در می‌رود و کسی توجه نمی‌کند و فرد فکر می‌کند سرماخورده یا آنفلوآنزا گرفته است. چراکه علائم آن شبیه خیلی ویروس‌های دیگر است و این مرحله هم خود به خود خوب می‌شود.
در این مرحله به دلیل اینکه بار ویروس در خون خیلی بالاست و نقص ایمنی وجود دارد؛ مثل مرحله ایدز بسیار آلوده‌کننده است؛ بنابراین افراد در این مرحله اگر اطلاع لازم نداشته باشند که «اچ‌آی‌وی» دارند، می‌توانند آن را به فرد دیگری انتقال دهند.
بعد از این مرحله که خود به خود بهبودی پیدا می‌کند، ایمنی بالا می‌رود. تعداد سلول‌هایی که «لیدر» نام دارند، بالا می‌آید و تعداد ویروس در خون کمتر می‌شود. فرد بدون علامت می‌تواند تا ۱۰ سال زنده باشد؛ یعنی ۱۰ سال هیچ علامتی ندارد اما در همین حالت می‌تواند فرد دیگری را آلوده کند؛ مانند افرادی که رفتار پرخطر دارند؛ شامل اعتیاد تزریقی و استفاده از سرنگ مشترک، رعایت نکردن اصول ایمنی در تماس‌های جنسی، تماس جنسی نامطمئن و عدم استفاده از کاندوم.
چون از چهره فرد معلوم نمی‌شود که دچار بیماری ایدز است، بنابراین ما همیشه توصیه می‌کنیم که تماس‌های جنسی افراد مطمئن و ایمن باشد. درضمن هرچه تعداد شریک جنسی بیشتر باشد، امکان ابتلا به ایدز هم بیشتر است.
- اینکه می‌گویید این ویروس از طریق رابطه جنسی انتقال پیدا می‌کند، چه تفاوتی بین انتقال آن از طریق ازدواج یا ازطریق رابطه خارج از ازدواج وجود دارد؟
ما می‌گوییم رابطه جنسی مطمئن و نامطمئن؛ یعنی استفاده از کاندوم در تماس جنسی، تماس جنسی مطمئن است و عدم استفاده از کاندوم، تماس جنسی نامطمئن. چون پیشگیری از انتقال از راه تماس جنسی، یعنی تماس جنسی نداشته باشیم. اگر فرد قبل از ازدواج تماس جنسی داشته باشد، در صورت ازدواج هم می‌تواند باعث انتقال ویروس شود. چراکه فرد قبلا تماس‌های نامطمئن داشته و نمی‌داند که مبتلا شده است. درنتیجه این فرد وقتی ازدواج می‌کند اگر مبتلا باشد، همسرش را هم آلوده می‌کند و بعد اگر تشخیص داده نشود، فرزندش را هم آلوده می‌کند. بنابراین توصیه ما این است که افراد قبل از ازدواج کند حتما تست بدهند.
- آیا کسی که تست ایدز آن مثبت است، حق ازدواج دارد؟
بله. چون درمان مؤثری برای این بیماری وجود دارد اما فرد مبتلا باید به همسر آینده خود بگوید که من مبتلا به «اچ‌آی‌وی مثبت» هستم. بیماران زیادی داریم که می‌دانند اچ‌آی‌وی دارند و با هم ازدواج می‌کنند.
- آیا این پایش و آزمایش قبل از ازدواج در وزارت بهداشت انجام می‌شود؟
نه. این کار هیچ فایده‌ای ندارد و در دنیا هم ابتدا این کار را کردند اما فهمیدند فایده‌ای ندارد. فقط توصیه این است که فردی که می‌خواهد ازدواج کند، مشاوره انجام دهد و اگر رفتار پرخطر داشته، تست بدهد. اگر تست آن منفی بود، به راحتی می‌تواند ازدواج کند.
ما باید سیستم مشاوره‌ای را برای افراد بیشتر کنیم؛ یعنی مردم آگاه شوند تا تست بدهند. البته مردم به خاطر انگ اجتماعی این بیماری می‌ترسند. این انگ اجتماعی هم فقط به علت ناآگاهی است. الان اگر مردم از ابتلای فردی به اچ‌آی‌وی آگاه شوند، از او دوری می‌کنند یا فرد بلافاصله از کار اخراج می‌شود. درحالی‌که هیچ مؤسسه‌ای حق ندارد فرد را به خاطر داشتن اچ‌آی‌وی از کار اخراج کند.
- علت تابویی که از بیماری ایدز در جامعه به وجود آمده، چیست؟
علتش فقط ناآگاهی نسبت به این بیماری است. اکنون این بیماری ویروسی قابل کنترل و درمان است و در این خصوص کاملا درمان، مراقبت و آزمایشگاه لازم را داریم و وزارت بهداشت بیش از ۲۰۰ مرکز مشاوره بیماری‌های رفتاری در کشور دارد که تمام خدمات در آنها ارائه می‌شود. ضمن اینکه تست و دارو به این افراد به صورت رایگان داده می‌شود. باید گفت آگاهی مستمر و شفاف مردم از طریق رسانه‌ها می‌تواند این انگ اجتماعی را از بین برود.
در مطالعه‌ای که ما در سال‌های پیش انجام دادیم، ۸۰ درصد مردم کلمه ایدز را اولین بار از طریق تلویزیون شنیده بودند، اما تلویزیون در تمام مدت بیش از ۳۰ سال که از اپیدمی آن می‌گذرد سکوت کرده است و تنها نزدیک روز جهانی ایدز چند مصاحبه انجام می‌شود و هر ۱۳ سال یک بار هم یک سریال در این خصوص تولید می‌کنند.
در کشورهای دیگر به مردم آگاهی شفاف و مستمر می‌دهند و همین آگاهی مردم را بالا برده و انگ اجتماعی آن هم از بین رفته و مردم از بیمار اچ‌آی‌وی وحشت نمی‌کنند.
- درباره میزان شیوع ایدز در ایران توضیح دهید.
در همه جای دنیا دو آمار در خصوص ایدز دارند. یکی آمار رسمی است و یکی آمار تخمینی. چراکه همه افراد برای دادن تست مراجعه نمی‌کنند.
در کشورهای اروپایی و آمریکایی آمار واقعی و تخمینی به هم نزدیک است. در کشورهای آفریقایی خیلی فاصله دارد. در ایران هم تخمین ما این است که حدود ۶۰ هزار نفر مبتلا به ایدز داشته باشیم. در حالی که ما فقط ۴۰ هزار نفر را کشف کرده‌ایم؛ یعنی ما تنها یک‌سوم آنها را کشف کرده‌ایم.
بقیه افراد خودشان نمی‌دانند به این ویروس مبتلا هستند و ما نمی‌توانیم دنبال آنها برویم. بلکه خود آنها باید به ما مراجعه کنند، اما این افراد به خاطر انگ اجتماعی و نیز ناآگاهی مراجعه نمی‌کنند. آموزش و پرورش هم این مسائل را به دانش‌آموزان آموزش نمی‌دهد و در نتیجه متأسفانه اکنون سن ابتلا به ایدز در کشور ما پایین آمده است.
- چند سال است که در ایران با بیماری ایدز مبارزه می‌کنیم؟
بنده اولین پزشکی بودم که در کشور روی ویروس اچ‌آی‌وی شروع به کار کردم و این موضوع به سال ۱۳۶۳ برمی‌گردد. در سال ۱۳۶۵ بعد از اینکه سازمان بهداشت جهانی تست‌ها را داد تا آنها را انجام دهیم، ما ۷۰ هزار دهنده خون را امتحان کردیم اما هیچ کدام تست‌شان مثبت نبود.
بیماران هموفیلی را هم امتحان کردیم که ۴ تا ۶ درصد تست مثبت داشتیم؛ یعنی فقط دریافت کنندگان فرآورده‌های خونی ما مثبت بودند. بعد اینکه کنترل و ویروس‌زدایی شد، دیگر ابتلای بیشتری وجود نداشت و همان تعداد که مبتلا بودند، باقی مانده بودند اما چون در آن زمان دارو نبود، تعدادی جان خود را از دست دادند.
بعداً این روند خیلی آهسته به سمت تماس جنسی رفت و یک دفعه بین معتادان تزریقی در زندان اپیدمی شد. چراکه آنها از سرنگ مشترک استفاده می‌کردند و یک دفعه آمار بالا رفت. در آن زمان بیش از ۹۷ درصد بیماران ما مردها بودند و ۳ درصد زنان. این آمار مربوط به ۱۷ سال پیش است.
الان در زندان‌ها این آمار ۱.۲ دهم درصد شده است. ما با اجرای برنامه کاهش آسیب که ایران در اجرای آن در دنیا رتبه نخست را کسب کرد، به این موفقیت دست پیدا کردیم.
مقامات کشورهای دیگر که به ایران می‌آمدند، باور نمی‌کردند که در زندان‌ها به فردی که به خاطر اعتیاد زندانی است، متادون و سرنگ داده می‌شود. یعنی برنامه کاهش آسیب ایران زبانزد شده بود.
بعد از اینکه این موضوع کنترل شد، این روند به سمت انتقال از طریق تماس جنسی حرکت کرد و باعث شد به تدریج آمار از طریق تماس جنسی بالا برود. زمانی این آمار با این روش ۳ درصد بود و اکنون ۳۵ درصد است. ۳۵ درصد از مبتلایان فعلی به ایدز خانم هستند و ۶۵ درصد مردان.
در همه جای دنیا میزان ابتلا به ویروس اچ‌آی‌وی در زنان و مردان مساوی است. چراکه راه ابتلای عمده آنها از طریق تماس جنسی است اما در ایران به دلیل اینکه مدتی انتقال از راه تزریق بود و بیشتر معتادان هم مرد بودند، هنوز تعداد مردان مبتلا بیشتر از خانم‌ها است. البته تعداد مبتلایان به این ویروس در بین زنان به سرعت در حال افزایش است. به طوری که ظرف دو سه سال چندبرابر شد.
در حال حاضرانتقال ویروس اچ‌آی‌وی در ایران بیشتر از طریق رابطه جنسی صورت می‌گیرد و انتقال از طریق اعتیاد تزریقی و سرنگ مشترک کم شده است.
- بچه‌دار شدن فرد مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی هم مشکلی ایجاد نمی‌کند؟
نه ایرادی ندارد. اکنون بسیاری از این بیماران بچه دار شده‌اند. ما امکانات بچه‌دار شدن حتی برای کسانی که دارای تست مثبت و منفی هم هستند و با هم ازدواج می‌کنند را تأمین می‌کنیم. چون وقتی فرد عمر طبیعی دارد، حق زندگی طبیعی و ازدواج و بچه‌دار شدن هم دارد.
با آموزش و مشاوره‌ای که به این افراد می‌دهیم، هیچ مشکلی با این بیماران نداریم و صدها بیمار داریم که این بیماران به صورت مثبت و منفی یا برعکس، با هم ازدواج کردند یا بعدا متوجه ابتلا شده‌اند اما با هم زندگی می‌کنند.
- آیا ژنتیک نقشی در ابتلا به بیماری ایدز دارد؟
خیر. این بیماری فقط اکتسابی است.
- وضعیت درمان و تأمین دارو برای این بیماران در کشور چگونه است؟
تمام روند درمان و تأمین دارو توسط وزارت بهداشت به صورت کاملاً رایگان ارائه می‌شود. ما دارو، آزمایش، مراقبت و کلینیک‌هایی در این خصوص داریم؛ یعنی زیر ساخت‌های لازم در این خصوص جود دارد و مراقبت لازم و درمان فوق العاده خوب است. فقط باید افرادی که فکر می‌کنند مبتلا هستند، باید به ما مراجعه کنند.
تمام پزشکانی که الان از سراسر ایران در این مراکز فعالیت می‌کنند، دوره درمان را به طور کامل دیده‌اند و هر دو سال یک بار نیز دستورالعمل درمان تصویب و ابلاغ می‌شود و این پزشکان طبق آن عمل می‌کنند.
- آیا ایدز درمان قطعی دارد؟
در دنیا در حال کار کردن بر روی درمان قطعی بیماری ایدز هستند. چند وقت پیش یک پروفسور آمریکایی که سومین کاندید جایزه نوبل بود، به ایران و مرکز ما آمد و در مرکز ما کنفرانس داد. وی بر روی دارویی کار می‌کند که نتایج اولیه آن فوق العاده عالی بوده، اما مدتی طول می‌کشد. دنیا در حال کار بر روی دارو و درمان قطعی این بیماری است تا وقتی بیماران دارو مصرف کردند، ویروس کلاً از بین برود.
با داروهای فعلی ویروس در خون از بین می رود و دیگر مسری نیست و هم خود بیمار سالم می‌ماند و هم به دیگری انتقال نمی‌دهد. اکنون این خیلی مهم است اما به محض قطع مصرف دارو دوباره بیماری بر می‌گردد؛ یعنی ما بیماری را مانند دیابت کنترل می‌کنیم.
- عمر افرادی که به بیماری ایدز مبتلا می‌شوند، چقدر است؟
ما از زمانی که بیماری فرد تشخیص داده می‌شود تا ۷۰ سال را به او تضمین می‌دهیم. البته اگر اتفاق دیگری برای آنها نیفتد، آنها از بیماری ایدز از بین نمی‌روند. برای اینکه اگر پایبندی به درمان خوب باشد و بیمار هم دارو را خوب مصرف کند، زندگی نرمالی خواهد داشت. مگر اینکه فرد دچار بیماری‌ها و حوادث دیگری شود.
- در کل کشور چند مرکز ایدز داریم؟
در کل کشور ۲۰۰ مرکز با عنوان مرکز مشاوره بیماری‌های رفتاری داریم که زیر نظر دانشگاه‌های علوم پزشکی فعالیت می‌کنند.
- درباره داستان ابتلای اهالی روستای چنارمحمودی لردگان به ایدز هم توضیح می‌دهید؟
ببینید در روستاها چند مشکل داریم. به دلیل خشکسالی، کار و تولید و کشاورزی کمرنگ شده و باعث شده که کارگران برای پیدا کردن کار به شهرها مراجعه کنند. به علت خشکسالی تعداد کارگران مهاجر زیاد شده است. کارگر مهاجر هم مشکلی برای بیماری‌های منقله از راه تماس جنسی و اچ‌آی‌وی است. چون فرد ممکن است ماه‌ها از خانواده دور باشد و این خطرناک است.
مقداری هم اعتیاد تزریقی و نیز ناآگاهی باعث شده این موضوع شده بود. ببینید خون باید وارد بدن شود تا فرد ایدز بگیرد. به بهورزی که در آن روستا فعالیت می کرد، تهمت زده شد. درحالی‌که بهورز آن منطقه بر خلاف بسیاری از بهورزان دیگر که مدرک فوق دیپلم دارند، لیسانس روانشناسی داشت و ساکن همان روستا بود. در آن زمان به خاطر دیابت تست خون می‌گرفتند و این بهورز تست گرفت و دیده برخی از اهالی دچار بیماری ایدز هستند.
در این میان اعصاب مردم این روستا را به هم زدند. چون به آنها انگ زده شد. البته وزارت بهداشت با فرستادن فوری پزشکان خود به این روستا بسیار خوب اقدام کرد.
- بنابراین دقیقا دلیل اینکه در این منطقه برخی افراد مبتلا به ایدز بودند، چه بود؟
وقتی وزارت بهداشت تست بیشتری انجام داد، بیشتر متوجه این موضوع شد. در این منطقه دلیل عمده ابتلا به ایدز، بیشتر از راه تماس جنسی بوده است.
- الان نگرانی شما به عنوان رئیس مرکز تحقیقات ایدز کشور و به عنوان متخصص بیماری‌های عفونی چیست؟
ما الان در مرحله تمرکز بر روی افراد پرخطر هستیم اما وقتی بخواهد این ویروس پخش شود، یعنی در کل جمعیت بیشتر از یک درصد باشد، دیگر کنترل آن خیلی سخت است. الان در کل جمعیت ما میزان شیوع اچ‌آی‌وی کمتر از یک درصد است اما میزان رفتارهای پرخطر در جامعه ما اکنون بیشتر از ۵ درصد است.
افزایش بیماران اچ‌آی‌وی از طریق تماس جنسی نگران‌کننده است. ما افرادی در سنین ۱۵ و ۱۶ ساله داریم که دچار اچ‌آی‌وی شده‌اند و به ما مراجعه می‌کنند. در مطالعاتی که انجام شده، شروع تماس جنسی در ایران به حدود ۱۳.۵ تا ۱۴ سالگی رسیده است.