اما مسئله مهی که باید در رابطه با این موضوع به آ ن توجه کرد این است که تقسیم یارانه های انرژی و نان در میان اقشار نیاز مند جامعه یک سری طبعاتی را به دنبال خواهد داشت.
محاسبه این یارانه های نقدی از اهمیت بسیار زیادی بر خوردار خواهد بود چرا که این محاسبات باید به نحوه ای صورت گیرد که برای گروه های فقیر جامعه آسیبی ایجاد نکند. از طرف دیگر باید به این موضوع نیز توجه کرد که تقسیم یارانه ها در میان مردم به دلیل آنکه تورم می تواند بر آن اثر داشته باشد نیاز مند به یک مدیریت صحیح است.
تقسیم یارانه های انرژی و نان در میان افراد جامعه باید بر اساس مطالعع اقتصادی صورت بگیرد و هنگامی که این مطالعات انجام شود قطعا قابلیت اجرایی خواهد داشت.
برای دریافت این یارانه ها از سوی دولت تمامی مردم باید حساب بانکب داشته باشند تا بتوانند از طریق آن یارانه های خود را دریافت کنند که شاید به دلیل اینکه تمامی مردم در حال حاضر حساب بانکی ندارند در ابتدای اجرای این طرح با مشکلاتی مواجه شود.
داشتن حساب بانکی برای همه افرا جامعه مزیتی را نیز به همراه خواهد داشت و آن اینکه نظام بانکی بیشتر از پیش رایج می شود و می تواند قدرتمند تر به فعالیت های خود ادامه دهد.
اما شایدگروهی از کارشناسات اقتصادی بر این باور باشند که اجرای طرح تقسیم یارانه ها در میان اقشار جامعه تورم ایجاد کند اما باید قبول کرد که اجرای این طرح یک جهشی را ایجاد میکند و نه تورم.
شاید در ابتدای اجرای این طرح مشکلاتی به وجود آید اما، اگر این طرح به درستی تنظیم شود می تواند اثرات مثبت بسیاری را به همراه خود داشته باشد.
اگر دولت ها از متخصصان اقتصادی در بخش اقتصاد رفاه و بخش عمومی برای طراحی سیاست ها و برنامه ها استفاده کنند، این مشکلات تا حد زیادی مرتفع خواهد شد. درپیش گرفتن سیاست های غلط و نیمه کاره رها کردن برنامه ها باعث شده است مسئله تخصیص یارانه ها طی دو دهه اخیر مورد توجه اقتصاددانان باشد.
یارانه هایی که طی دوران جنگ به اقشار جامعه اعطا شد، به طور نسبی به سوی دستیابی به رفاه بود، اما می توان گفت به طور مطلق سهم اقشار مرفه در آن بیشتر بود. مثال مشخص در این زمینه نرخ بنزین است.
برای مثبت ارزیابی کردن یارانه ها، باید نگاهی هم به سمت هزینه ها داشته باشیم که حاصل آن نشان دهنده ناکارآمدی نظام یارانه ای ماست. راهکارهای بسیاری در این بخش وجود دارد که البته نیازمند کار کارشناسی و داشتن زمان کافی است.
پرداخت بعضی یارانه هایی که باز است و بخش عمده آن متوجه گروه مرفه است مانند بنزین، باید متوقف شوند.
بعضی یارانه ها باید نقدی شوند و از همه مهمتر ابزار و سیاست هایی برای جایگزینی یارانه های هدفمند موردنیاز است و از طرف دیگر ساختار کلی نظام در بخش پرداخت، بخش مالیاتی و بخش تامین اجتماعی باید اصلاح شود.
*استاد اقتصاد
دانشگاه علامه طباطبایی