ناقد در گفت و گو با همشهری آنلاین ضمن اعلام این خبر گفت: مهرماه سال گذشته در نمایشگاه جهانی کتاب فرانکفورت قراردادی با ناشری آلمانی امضا کردم بهمنظور انتشار کتاب دوزبانه رباعیات سعدی. این کتاب که بیش از دو سال آمادهسازی آن بهطول انجامید، بهزودی آماده انتشار خواهد شد. بهگفته ناشر آلمانی قرار است کتاب رباعیات سعدی در نمایشگاه کتاب فرانکفورت که در اکتبر ۲۰۰۸ میلادی (مهرماه سال جاری) برگزار میشود انتشار یابد.[ میخ 500 ساله نمایشگاه کتاب فرانکفورت]
به گفته ناقد در آلمان و اصولاً در اروپا تاکنون چندین بار رباعیات خیام براساس نسخههای مختلف و با ترجمههای گوناگون منتشر شده است؛ گاه دوزبانه و گاه متن اصلی در کنار ترجمه به چند زبان اروپایی. من خود در سال ۱۹۹۲ میلادی رباعیات عمر خیام را با همکاری ناشری آلمانی و بر اساس نسخه معروف کتابخانه بودلیین اکسفورد (Bodleian Library) با عنوان "چون آب بهجویبار و چون باد بهدشت":
Wie Wasser im Strom wie Wüstenwind
بهصورت دوزبانه با خوشنویسی فارسی و ترجمه آلمانی منتشر کردم. این کتاب در حال حاضر نایاب است و من بهسفارش ناشر در حال آمادهسازی چاپ تازهای از آنم.
اما رباعیات دیگر شاعران کلاسیک فارسیزبان بهندرت بهصورت مستقل در یک دفتر گردآوزی شده و کمتر بهصورت دوزبانه منتشر شدهاند. من بر اساس یکی از بهترین و زیباترین ترجمههای رباعیات سعدی بهزبان آلمانی، کتابی با عنوان " مه را ز فلک بهطرف بام آوردن":
Den Mond vom Himmel herabzupflücken
آماده ساختهام که امیدوارم در ماه اکتبر در نمایشگاه کتاب فرانکفورت عرضه شود.
مترجم نامدار رباعیات سعدی "فریدریش روکرت" زبانشناس و شاعر آلمانی است که نه تنها رباعیات سعدی بلکه بخشهای از گلستان و بوستان او را هم در سال ۱۸۴۷ میلادی بهآلمانی ترجمه کرد. عنوان کتاب را من از مصرع اول این رباعی برگزیدهام:
مه را ز فلک بهطرف بام آوردن
وز روم، کلیسیا بهشام آوردن
در وقت سحر نماز شام آوردن
بتوان، نتوان تو را بهدام آوردن
ناقد که با انتشارات معروف لانگن شایت آلمان، در حال تدوین فرهنگ متوسط آلمانی فارسی و فارسی آلمانی است درباره ویژگیهای دیگر کتاب تازه اش درباره سعدی گفت:این کتاب دربرگیرنده نود رباعی از سعدی است که با خط نستعلیق خوشنویسی شده و در کنار ترجمه آلمانی آنها قرار گرفته است. پیشگفتاری هم بهزبان آلمانی نوشتهام که برای آشنایی خوانندگان آلمانی با سعدی و زندگی و زمانه او سودمند است. افزون بر این، واژهها و اصطلاحات غریب را هم در ضمیمهای که به آخر کتاب افزودهام توضیح دادهام.
ناقد هدف خود از کوشش برای انتشار چنین آثاری به زبانهای فارسی و آلمانی را در دسترس قرار دادن آنها در کشورهای آلمانیزبان بیان کرده و می گوید:قصد اصلی نشان دادن عمق همبستگیهای فرهنگی میان شرق و غرب است. چون تصویر و تصوری که چند سالی است اروپاییان و بهطور کلی مردمان غرب از فرهنگ مشرقزمین و کشورهایی چون ایران دارد، متأسفانه همراه با پیشداوری است و با واقعیتهای تاریخی سازگار نیست.
اینکه برای مثال در سده ۱۸ میلادی، فرزانگان و فرهیختگان اروپایی با نام سعدی و گلستان و بوستانش آشنایی و انس و الفت داشته و کسانی چون هِردِر و گوته در آثارشان از سخنان آموزنده و اخلاقگرایانه سعدی بهره بسیار گرفتهاند، امروز بهدست فراموشی سپرده شده و تحتالشعاع رویدادهای سیاسی زودگذر و سخنان بحثانگیز و وقایع جنجالبرانگیز قرار گرفته است.
وی در ادامه می گوید: من در حد توان خود میکوشم تا با آشنا ساختن مردمان سرزمینهای آلمانیزبان با فرهنگ ایران و زبان و ادب فارسی و نیز نشان دادن جنبههای مثبت و مفید فرهنگ و ادبیات آلمان به ایرانیان، گامی هر چند کوچک در راه تفاهم فرهنگی میان مردمان این دو سرزمین بردارم. انتشار فرهنگ زبان دوسویه آلمانی به فارسی و فارسی به آلمانی و ادامه کار برای گسترش آن، انتشار ترجمههای شاعران کلاسیک فارسی زبان به صورت کتابهای دوزبانه درآلمان و همچنین معرفی اندیشمندان و نویسندگان و شاعران آلمانیزبان و ترجمه و انتشار نوشتهها و شعرهای آنان در ایران، کمابیش در همین مسیر تفاهم میان فرهنگها صورت میگیرد.
وی در پایان درباره کارهای در دست انتشارش در ایران گفت: ناشری که ترجمه دو مجموعه از سرودههای شاعران آلمانیزبان را در اختیارش قرار داده بودم، خبر داد کتابها را به ارشاد تحویل داده، ولی هنوز مجوز انتشار آنها صادر نشده است و لذا امید به آنکه این دو کتاب برای نمایشگاه کتاب تهران آماده شود بسیار اندک است.
سال گذشته کتابی از اشعار یک شاعر آلمانی با ترجمه ناقددر ایران متشر شده بود [انتشار منتخب اشعار اریش فرید]