همشهری آنلاین: کرمانشاه استانی کردنشین است. بههمین دلیل کرمانشاهیها اشتراکات فرهنگی زیادی دارند، اما از آنجا که برخی از مردم استان اهل تشیع و برخی اهل سنت هستند، در طول سال آیینهای مذهبی و ملی متنوعی ازسوی آنها در این منطقه اجرا میشود. بهعنوان مثال همه کرمانشاهیها ماه مبارک رمضان را گرامی میدارند و بر انجام فرایض واجب دینی این ماه همت میگمارند، ولی در انجام آیینهای محلی مربوط به این ماه هر یک برای خود رسمهایی دارند که در ادامه معرفی میشوند. با این توضیح که برخی آیینها اکنون بهدلیل تغییر سبک زندگی فراموش شدهاند و برخی هنوز اجرا میشوند.
رسم بیدارباش
در زمانهای خیلی دور برای اینکه مردم استان خواب نمانند و بتوانند قبل از اذان صبح از خواب بیدار شوند و غذای مخصوص سحر را آماده و میل کنند، افرادی مسئولیت این کار را برعهده داشتند. براساس مستندات تاریخی در اغلب نقاط استان عدهای معروف به جارچی در کوچهها راه میافتادند و با کوبیدن طبل مردم را بیدار میکردند. در شهر کرمانشاه و در دوره قاجار هم سلاح توپ را مجهز به گلوله مشقی میکردند و نیمه شبها با شلیک آن، شهروندان را از نزدیک شدن به زمان اذان صبح خبردار میکردند. البته باید متذکر شد که رویت هلال ماه رمضان هم با شلیک همین توپ اعلام میشد. خواندن مناجات و سحریخوانی نیز از روشهای بیدارکردن مومنان در این استان بود.
سفرههای افطاری
کرمانشاهیها برای سفره افطاری تدارک ویژهای میبینند. معمولا هر شب در خانههای مردم این استان سفرههای افطاری برای پذیرایی از میهمانان پهن میشود. همچنین آنها در برخی شبها هم رسم «کاسه همسایه» را بهجا میآورند. در این رسم برخی خانوادهها به میزان یک وعده کامل غذای افطاری خود را به همسایه خود میدهند و این رسم در طول ماه رمضان برقرار است.
غذاهای ویژه
حلیم کرمانشاهی دیگر نیازی به معرفی ندارد. این خوردنی خوشمزه تقریبا پای ثابت همه سفرههای افطاری در کرمانشاه است. سوای حلیم، شلهزرد یا روغن کرمانشاهی، آش ترخینه، خورش هلال، سیب پلو، کوفته کرمانشاهی، هریس و چنگال از عذاهای رایج افطاری در این استان هستند. با وجود همه این خوردنیهای متنوع، خوردن آش عباسعلی بعد از افطار در کرمانشاه طرفداران زیادی دارد.
آش عباسعلی
گفته میشود آش عباسعلی که منسوب به شخصی به همین نام است نزدیک به ۲ قرن سابقه دارد و از گوشت، نخود، لوبیا، عدس، پوره گندم، سبزیهای معطر، ادویه و روغن کرمانشاهی تهیه میشود. این آش مورد علاقه و پای ثابت سفره افطار مردم کرمانشاه است.
برگزاری عزاداری و مراسم شبهای قدر
مردم کرمانشاه همهساله در شبهای نوزدهم و بیست و یکم ماه رمضان در مساجد و تکایا عزاداری میکنند. همچنین آنها مراسم شبهای قدر را بسیار باشکوه برپا میدارند و برخی در این شبها تا اذان صبح عبادت و راز و نیاز میکنند.
عید فطر
مردم کرمانشاه در آخرین افطاری ماه مبارک رمضان دوره سفره جمع میشوند و فطریه خانواده را که ازسوی بزرگ خانواده پرداخت میشود، دست به دست میکنند و آن را کنار میگذارند تا صبح روز عید فطر و قبل از اقامه نماز آن را به فرد مستمندی بدهند. صبح زود هم به مسجد و مصلای محل زندگی خود میروند تا نماز عید فطر را اقامه کنند. رقتن بر مزار درگذشتگان و دید و بازدید از دیگر رسمهای این روز در کرمانشاه است. همچنین در برخی از روستاهای استان رسم است که در خانهها میهمانی بدهند. در این روز بانوان بهترین غذای ممکن را تهیه و از کسانیکه برای بازدید به منزلشان میآیند پذیرایی کنند.