به گزارش همشهری آنلاین به نقل از بلومبرگ، بسیاری از تحلیلگران معتقدند نبودن کیم در جایگاه رهبری کره شمالی و جایگزینی احتمالی او با خواهرش چندان بر روابط این کشور منزوی با دیگر کشورها و نهادهای بینالمللی تاثیر نمیگذارد. هر چند هر گونه دگرگونی ناگهانی در رهبری کره شمالی مردم و مسئولان ارشد آن را تا مدتها در بهت و حیرت فرومیبرد اما شیوه زیستن در این کشور به همه آموخته است هر آن منتظر رویدادهای غیرمنتظره باشند.
رهبر ۳۶ ساله کره شمالی از ۲۰۱۱ به قدرت رسیده و در این یک دهه یکتنه بر سرزمین مادری خود حکم رانده است. از این رو، جانشین او هم اقتصاد را به شیوه چینی مدیریت میکند و در گفتگوهای هستهای با آمریکا هرگز از جایگاه خود کوتاه نمیآید. این دیدگاه رابرت کلی، استاد دانشگاه بینالمللی پوسان است که از کره جنوبی شرایط همسایه شمالی را زیر نظر دارد و در رسانهها درباره کره شمالی مینویسد.
کلی میگوید: «ما باید بپذیریم که کره شمالی به یک ثبات رسیده و مدتها به همین شکل امروزی با ما خواهد ماند. شخصا شگفتزده میشوم اگر یک چهره تندرو در این کشور نباشد و مسیر آن را کم و بیش با روند فعلی ادامه ندهد. بنابراین مطمئن نیستم که کره شمالی ناگهان از درون فرونپاشد.» این در حالی است که پس از انتشار خبر جراحی قلب باز کیم، بسیاری از ناظران بینالمللی درباره سرنوشت رهبر کره شمالی با تردید اظهار نظر میکنند.
در شرایطی که آمریکاییها میگویند اوضاع کیم وخیم است، دانلد ترامپ برای دشمن شماره یک خود پیام سلامتی میفرستد. از سوی دیگر، دفتر ریاست جمهوری کره جنوبی اعلام کرده رهبر کره شمالی پس از جراحی سنگین به حال عادی بازگشته و در یک منطقه خوشآب و هوا دوران نقاهت را میگذراند. ضمن اینکه هیچگونه تحرک نظامی درون مرزهای همسایه شمالی در روزها و هفتههای اخیر دیده و گزارش نشده است.
اگر کیم جونگ-اون از دنیا برود یا به هر دلیل ناچار شود از قدرت کناره بگیرد، مهمترین و نخستین مساله یافتن جانشین است. از آنجا که کره شمالی از زمان تاسیس پس از جنگ جهانی دوم با اعضای یک خانواده مدیریت شده، بیتردید نفر بعد هم باید از خاندان کیم باشد. کیم ایل-سونگ، پسرش کیم جونگ-ایل و نوهاش کیم جونگ-اون در هفت دهه گذشته رهبری این کشور را در دست داشتهاند و رهبر بعد به احتمال زیاد یک کیم دیگر است.
کیم ۳۶ ساله در این سالها بسیاری از نزدیکان و اعضای ارشد خاندان خود را از ساختار قدرت پالایش کرد و سال ۲۰۱۷ هم برادر ناتنیاش کیم جونگ-نام در فرودگاهی در مالزی با دستمال آلوده به گاز اعصاب به قتل رسید. به این ترتیب، قدرتمندترین رقیب او از میان برداشته شد و گرچه هر سه رهبر تا امروز مرد بودهاند، شاید رهبر آینده خواهر جوانتر کیم باشد؛ کیم یو-جونگ که عضو برجسته خاندان کیم است.
او فرستاده کره شمالی به بازیهای المپیک زمستانی ۲۰۱۸ در کره جنوبی و نخستین مقام رسمی خاندان حاکم پیونگیانگ بود که از سئول بازدید کرد. خواهر کوچکتر کیم در دو دور گفتگوی رسمی رهبر کره شمالی با رئیس جمهوری آمریکا در ویتنام و سنگاپور هم حضور داشت. دو عضو دیگر خاندان کیم یعنی کیم جونگ-چول (برادر بزرگتر) و کیم هان-سول (فرزند برادر مقتول) هم در ساختار قدرت کره شمالی حضور دارند اما پشتیبانی حزب حاکم را برای رهبر شدن ندارند.
البته یک احتمال دیگر هم وجود دارد و آن اینکه کیم یک فرزند پسر داشته باشد. جاسوسهای جنوبی معتقدند رهبر کره شمالی از سال ۲۰۱۰ یک پسر دارد و شاید او بتواند در ۱۰ سالگی جانشین پدر شود. چیونگ سیونگ-چانگ، مدیر بخش مطالعات کره شمالی در موسسه سجونگ میگوید: «این بسیار خوشخیالی است که تصور کنیم کره شمالی با از دنیا رفتن یک کیم دیگر ناگهان سقوط میکند. پس جایگاه رهبری برای مدت طولانی خالی نمیماند.»
مهمترین نکته در روابط بینالمللی کره شمالی، ماجرای ادامه یافتن گفتگوهای صلح و خلع سلاح هستهای با آمریکاست. کیم با افزایش تعداد آزمایشهای بالیستیک و هستهای موفق شد ترامپ را پای میز مذاکره بکشاند و جانشین او هم بیتردید این راه را ادامه خواهد داد. هر چند رئیس جمهوری آمریکا در سال انتخابات چندان به گفتگو روی خوش نشان نداده اما نامه ماه گذشته او به کیم درباره کمک به مبارزه با کرونا، با پاسخ خواهر رهبر کره شمالی همراه شد.
کیم جونگ-اون یک سیگاری قهار است و با توجه به وزن زیاد و شیوع ویروس کرونا، رخ دادن هر اتفاقی برایش در این شرایط دور از انتظار نیست. گرچه کمتر کسی در دنیا هست که با اطمینان از وضعیت سلامت او خبر درست و دقیق بدهد. وقتی کیم بزرگ در ۱۹۹۴ از دنیا رفت، حکومت کره شمالی اعلام خبر مرگ را دو روز به تاخیر انداخت تا تکلیف جانشینی معلوم شود. درست همین فرآیند هم برای مرگ کیم پدر در ۲۰۱۱ تکرار شد.
فرآیند انتخاب و معرفی جانشین در دو نوبت نشان میدهد مرگ ناگهانی کیم هم نمیتواند به دگرگونی نظام سیاسی کره شمالی بینجامد. کوون اون-مین، از وکلای یکی از برجستهترین شرکتهای حقوقی کره جنوبی میگوید: «در مرگ دو رهبر پیشین همه منتظر رخ دادن یک اتفاق بزرگ بودند اما ساختارهای درونی کره شمالی بسیار قدرتمندتر از آن است که در ذهن ناظران بیرون بگنجد.»