همشهری آنلاین- حسن حسن‌زاده: برخی از مراکز و کمپ‌های اجباری و اختیاری ترک اعتیاد تعطیل شده و همین مسئله هم افزایش تردد این افراد در معابر و اماکن عمومی را در پی داشته است. این روزها بازار تجریش، حاشیه روددره مقصودبیک، کوچه‌های اطراف امامزاده صالح(ع)، حاشیه روددره فرحزاد و نیز بزرگراه‌های صدر و همت به جولانگاه معتادان تبدیل شده است. با وجود تلاش مأموران سازمان خدمات اجتماعی شهرداری برای جمع‌آوری و انتقال معتادان به گرمخانه‌ها، اهالی محله‌های اطراف این پاتوق‌ها همچنان نگران سلامتی خود و خانواده‌های‌شان هستند. در این گزارش سری به پاتوق‌های پرخطر معتادان در مناطق یک، 2 و 3 زدیم و در گفت‌وگو با اهالی و شورایاران ابعاد این مشکل را بررسی کردیم.
ترس شیوع کرونا در حاشیه مقصود بیک
میدان تجریش همیشه شلوغ و پرازدحام در این روزهای کرونایی مثل دیگر مناطق شهر، سکوت و آرامشی بی‌سابقه را تجربه می‌کند. آستان مقدس امامزاده صالح(ع) تعطیل است و خلاصه همه چیز با روزگار پیش از شیوع ویروس کرونا فرق دارد به جز تجمع کارتن‌خواب‌ها و معتادان در پسکوچه‌های تجریش و حاشیه روددره مقصود بیک. در دو سمت روددره که سال‌هاست به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین و نگران‌کننده‌ترین پاتوق‌های معتادان و کارتن‌خواب‌های شمال شهر معروف شده، این روزها هم شاهد حضور پررنگ معتادان هستیم. با تاریکی هوا، وقتی از شمار عابران حوالی روددره کم می‌شود، بوته‌های آتشی که معتادان برای مصرف موادمخدر برپا کرده‌اند، دوباره هر دو سوی روددره را روشن می‌کند. در امتداد روددره، آلونک‌هایی که با در و پنجره‌های زهوار در رفته و لوازم دورریختنی ساخته شده، این روزها همچنان به قوت خود باقی است و معتادان در گروه‌های چند نفره در این خوابگاه‌های موقت که فاصله چندانی با منازل مسکونی اطراف ندارد، موادمخدر مصرف می‌کنند. «علیرضا حمیدی» دبیر شورایاری تجریش از نگرانی اهالی می‌گوید: «اگرچه با همکاری نیروی انتظامی و شهرداری کارتن‌خواب‌ها و معتادان روددره جمع‌آوری می‌شوند اما این روزها آنقدر تعداد آنها زیاد شده که این تلاش‌های بی‌وقفه هم پاسخگو نیست. سال‌هاست در دو سمت روددره، پیاده‌راهی برای اهالی ساخته شده اما این پیاده‌راه به پاتوق معتادان تبدیل شده است. از آنجایی که ساکنان منازل مسکونی اطراف از این پیاده‌راه برای دسترسی به خانه‌های خود استفاده می‌کنند، غروب‌ها باید از کنار این افراد پرخطر عبور کنند و به خانه برسند. آن هم در روزهایی که شیوع ویروس کرونا همه را نگران کرده است.»
نگرانی از افزایش کارتن‌خواب‌ها
مشکلاتی که حضور معتادان و کارتن‌خواب‌ها در میدان تجریش و حاشیه روددره ایجاد کرده است به همین‌جا ختم نمی‌شود. اگرچه این روزها آستان مقدس امامزاده صالح(ع) تعطیل شده و بازار تجریش هم پس از بازگشایی برو بیای سابق را ندارد اما در نزدیکی این مراکز هم حضور معتادان و کارتن‌خواب‌ها نگران‌کننده است. رفت‌وآمد معتادان و کارتن‌خواب‌ها در خلوتی کوچه‌های اطراف امامزاده صالح(ع) و راسته بازار تجریش به چشم می‌آید. حمیدی می‌گوید: «اهالی از حضور معتادان در این روزهای حساس بسیار نگرانند اما برخی همسایه‌ها خودشان زمینه‌ساز این مشکل می‌شوند. نهادهای مسئول هر روز به این محدوده سرکشی می‌کنند تا معتادان و کارتن‌خواب‌ها را به گرمخانه‌ها منتقل کنند. این روزها برخی از همسایه‌ها اقدام به توزیع غذا میان معتادان و کارتن‌خواب‌ها می‌کنند که همین مسئله باعث تجمع بیشتر و بی‌میلی آنها برای رفتن به گرمخانه می‌شود.» این در حالی است که همین امکانات در گرمخانه‌ها مهیا شده و شاید همکاری برخی از ساکنان و زائران آستان امامزاده با مسئولان باعث ترغیب کارتن‌خواب‌ها برای ماندن در گرمخانه‌ها شود. اما حالا که مغازه‌های بازار عصرها زودتر از همیشه تعطیل می‌شوند حضور پررنگ معتادان نگرانی‌های دیگری به همراه آورده است. حمیدی می‌گوید: «راسته بازار تجریش به مأمن مناسبی برای معتادان تبدیل شده است. آنها به‌ویژه در روزهای بارانی به معابر مسقف بازار پناه می‌برند و در مقابل مغازه‌ها آتش روشن می‌کنند. چند روز پیش نزدیک بود بوته آتشی که گروهی از کارتن‌خواب‌ها روشن کرده بودند باعث آتش‌سوزی چند مغازه شود اما با حضور به موقع افراد محلی خوشبختانه حادثه جدی رخ نداد.» این میان تصمیم مسئولان شهرداری برای تعطیلی سرویس بهداشتی عمومی پایانه اگرچه برای کمک به رعایت موارد بهداشتی تصمیم درستی به نظر می‌رسد ولی باعث ایجاد مشکلات دیگری شده است. دبیر شورایاری تجریش می‌گوید: «به دلیل شیوع ویروس کرونا، سرویس بهداشتی پایانه اتوبوسرانی تجریش که معمولاً مورد استفاده کارتن‌خواب‌ها بود، تعطیل و باعث ایجاد مشکلات دیگر شده و پسکوچه‌های محله، حاشیه روددره و حتی در معابر اصلی بوی بد به مشام می‌رسد.»
زحمات اهالی را به باد می‌دهند!
خودروهای وانتی که برای هیچ‌کدام از اهالی محله آشنا نیستند، چند بار در روز از خیابان‌ها و کوچه‌های گلابدره سراغ می‌گیرند. وانتی‌ها مقابل سطل‌های زباله توقف می‌کنند و چند دقیقه بعد اطراف سطل زباله پر می‌شود از زباله‌ها و شیرابه‌هایی که از شیب تند خیابان‌های گلابدره به پایین دست محله جاری می‌شود. این روزها که اهالی گلابدره با همکاری بسیج محله برای ضدعفونی کردن خیابان‌ها و کوچه‌های گلابدره کمر همت بسته‌اند، حضور پررنگ زباله‌گردها همه زحمات آنها را به باد می‌دهد. حضور زباله‌گردها آنقدر پررنگ شده که این روزها پیدا کردنشان در خیابان‌های گلابدره کار دشواری نیست. آنها همه جا در خیابان‌های زبردست و کوهستان، اطراف میدان آبک و حتی حاشیه رودخانه گلابدره با گونی‌های پر از زباله دیده می‌شوند. «میرمحمد ابوالقاسمی» دبیر شورایاری گلابدره می‌گوید: «هجوم زباله‌گردها به خیابان‌های محله همه اهالی را نگران کرده است. از زمان شیوع ویروس کرونا بسیاری از جوانان محله داوطلب شده‌اند تا با همکاری بسیج محله، خیابان‌ها و کوچه‌ها را ضدعفونی کنند. تا امروز به همت همین جوانان طی 6مرحله همه کوچه‌ها را ضدعفونی کرده‌ایم اما حضور افراد ناشناسی که برای جمع‌آوری زباله به خیابان‌های محله ما می‌آیند همه را نگران کرده است. شاید این روزها با شیوع ویروس کرونا به دلیل شست‌وشوی زیاد و تغییر سبک زندگی زباله بیشتری تولید می‌شود و همین موضوع زباله‌گردها را به خیابان‌ها کشانده است. افرادی که نه تنها خودشان هیچ‌کدام از موارد بهداشتی را رعایت نمی‌کنند، بلکه با پخش زباله در اطراف سطل‌ها سلامتی پاکبان‌ها و اهالی را هم به خطر می‌اندازند.»
پاتوق پرخطر در حاشیه صدر
این روزها در محدوده منطقه 3 و حاشیه بزرگراه‌های صدر و همت هم شاهد حضور معتادان و کارتن‌خواب‌ها هستیم. در میان شمشادهای وسط بزرگراه همت به‌ویژه نزدیک پل ضرابخانه، شماری از کارتن‌خواب‌ها و معتادان بی‌توجه به رفت‌وآمد خودروها به مصرف موادمخدر و جمع‌آوری زباله مشغول هستند. با گذر از لاین تندرو بزرگراه، حضورشان بیشتر به چشم می‌آید. پیت‌های حلبی، پلاستیک‌ها و ضایعات قابل فروش را برای تأمین هزینه خرید موادمخدر از زباله‌ها جدا می‌کنند و زندگی‌شان در دل بزرگراه به شکل دیگری جریان دارد. اگرچه بزرگراه همت از منازل مسکونی اطراف فاصله دارد اما این روزها تردد معتادان در خیابان‌های ضلع جنوب و شمال محله‌های اطرافش بیشتر شده است. حاشیه بزرگراه صدر در شمال محدوده منطقه 3 هم به مأمن دیگری برای معتادان تبدیل شده. به‌ویژه در مناطقی که دیوار صوتی میان منازل مسکونی و بزرگراه صدر فاصله انداخته است. اگر از سرقت تکه‌هایی از دیوارهای صوتی حاشیه بزرگراه بگذریم، آثار حضور معتادان و کارتن‌خواب‌ها در پیاده روهای پشت دیوار صوتی به وضوح دیده می‌شود. «مهدی سعیدی‌زاده» عضو شورایاری محله اختیاریه می‌گوید: «این روزها رفت‌وآمد معتادان در خیابان‌های محله بیشتر به چشم می‌آید. در حاشیه بزرگراه صدر و در محدوده خیابان‌های برادران رحمانی، بهار و... حضور معتادانی که با گونی‌های پر از زباله کنار پیاده‌روها رفت‌وآمد می‌کنند باعث نگرانی همسایه‌ها شده است. آن هم در روزهایی که تمام محله برای ضدعفونی خیابان‌ها بسیج شده‌اند و جوانان مسجد صاحب‌الزمان(عج) با همکاری گروه‌های جهادی خیابان‌ها و کوچه‌ها را ضدعفونی می‌کنند، حضور این افراد پرخطر دردسرساز است.»
همسایگی با آلونک‌های پرخطر
اهالی محله می‌گویند روزگاری نه چندان دور در روددره فرحزاد و کوچه‌های هزارتوی اطراف آن بیش از 3 هزار معتاد و کارتن‌خواب پرسه می‌زدند و خواب را از چشم اهالی می‌گرفتند. اما حالا به همت اهالی محله، شورایاران و نهادهای مسئول، شمار این افراد بسیار کمتر از قبل شده است. با وجود این هنوز هم روددره فرحزاد از حضور معتادان و کارتن‌خواب‌ها، خواب آسوده ندارد. هنوز هم کوچه‌های پلکانی فرحزاد، خانه‌های بالادست را به محل تجمع معتادان و کارتن‌خواب‌ها می‌رساند؛ افرادی که حتی این روزها با وجود شیوع ویروس کرونا، باز هم در حاشیه روددره تجمع می‌کنند و باعث نگرانی اهالی می‌شوند. «احمد فرحزادی» یکی از معتمدان محله می‌گوید: «با تاریکی هوا، بوته‌های آتش یکی یکی در حاشیه روددره روشن می‌شوند. باز هم آلونک‌هایی که با در و پنجره زهوار دررفته ساخته شده به محل تجمع معتادان و مصرف گروهی موادمخدر تبدیل می‌شود. مشکل جدی اینجاست که برخی از خانه‌های مسکونی به‌ویژه منازل ساکنان قدیمی محله، فاصله چندانی با این پاتوق‌ها ندارد.» مسیر معتادان و کارتن‌خواب‌ها اما این روزها بیشتر به کوچه‌ها و خیابان‌های محله می‌افتد. «رحیم فرحزادی» شورایار محله هم می‌گوید: «هر کدام یک گونی زباله برمی‌دارند و از حاشیه روددره راهی کوچه‌ها و خیابان‌های محله می‌شوند. اگر از جاری شدن شیرابه زباله‌ها در کوچه بگذریم، این روزها که ویروس کرونا همه جا جولان می‌دهد، حضور این افراد که ابتدایی‌ترین موارد بهداشتی را هم رعایت نمی‌کنند باعث نگرانی همسایه‌ها شده است. اگرچه مأموران برای انتقال آنها به گرمخانه به محله سرکشی می‌کنند ولی بسیاری از آنها برای رفتن به گرمخانه راضی نمی‌شوند.»
بوستان های گلابدره مأمن کارتن خواب ها
اهالی گلابدره نگرانی‌هایی هم برای روزهای پیش رو دارند. با گرم شدن هوا، بوستان‌های کوهستانی این محله، شب‌ها به پاتوق کارتن‌خواب‌ها و معتادان تبدیل می‌شود. اگرچه مدتی است که با همکاری کلانتری 122 دربند، اهالی و شورایاران محله حضور این افراد پرخطر کمرنگ شده اما در این روزهای حساس، نگرانی حضور کارتن‌خواب‌ها هم به مشکلات اهالی اضافه شده است. «محمدرضا ترابی گودرزی» عضو شورایاری محله می‌گوید: «بوستان‌های سبلان و دهکده که امکانات مناسبی برای اهالی دارند متأسفانه با گرم شدن هوا به مأمن مناسبی برای کارتن‌خواب‌ها تبدیل می‌شوند. امیدواریم مسئولان پیش از حضور گسترده آنها در این بوستان‌ها در روزهایی که باید با همکاری همه مردم زنجیره شیوع کرونا قطع شود چاره‌ای برای این مشکل بیندیشند.»