احیای نمایش زنده لباس در ایران قرار بود در سال ۱۳۹۹ در دستور کار دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس قرار گیرد اما کرونا همه معادلات را برهم زد؛ حال سوال آیا صنعت‌هنر مد هم مانند سایر هنرها پا به دنیای آنلاین می‌گذارد؟

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از شرق، احیای دوباره نمایش زنده لباس (Catwalk) که از آن با نام فشن‌شو (Runway- Fashion Show) هم در ایران یاد می‌شود، قرار بود در سال ۱۳۹۹ در دستور کار دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس قرار گیرد.

بیشتر بخوانید: تعیین‌ تکلیف صنعت مد و پوشاک در فردای کرونا | بازگشت به دوران قبل از کرونا وهمی بیش نیست

مرضیه شفاپور، دبیر کارگروه، بهمن‌ماه ۱۳۹۸ در گفت‌وگوی اختصاصی با روزنامه «شرق» از تلاش‌ها و پیگیری‌هایش برای احیای مجدد نمایش زنده لباس در قالب پروتکل‌های جدیدتری خبر داده بود و آغاز این طرح را منوط به اخذ نگاه مشورتی از سوی بزرگان و متولیان و سیاست‌گذاران در بخش‌های مذهبی، علمی و مدیریتی کرده بود. با آمدن کرونا بسیاری از طرح‌ها و استراتژی‌های در دست پیگیری روی زمین ماند و برخی تولیدی‌های پوشاک هم تمرکز خود را به تولید ماسک و البسه بیمارستانی معطوف کردند. کرونا نشاط عمومی جوامع را هم زیر تأثیر خود قرار داد و شرایطی فراهم کرد که تبعات اقتصادی آن از یک سو و آرامش‌نداشتن آحاد مردم و ترس از بیماری از سوی دیگر، نوعی رکود روانی و فسردگی جهانی را سبب شده است. در این میان، شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی به تنها پناه مردم در تمام جوامع، تبدیل شده و به نوعی سرگرمی این روزها، گشت‌زنی در دنیای آنلاین است.

نهمین جشنواره بین‌المللی مد و لباس فجر
  • فقط دست مد را  بسته نگه داشتیم

پابه‌پای تک‌تازی کرونا، هنر هم در اقصا نقاط جهان بیکار ننشست و با طراحی و اجرای پدیده‌هایی شورانگیز در فضای مجازی کوشید روح تکاپو و نشاط را به افکار عمومی بازگرداند. در صنعت فشن، دیور اولین برندی بود که بلافاصله فشن‌شوی رسمی خود را لغو و اجرای آن را به فضای مجازی منتقل کرد و در حرکتی نمادین، کوشید به محدودیت‌های حاصل از کرونا و حفظ سلامت عمومی ادای احترام کند. هم‌زمان با تکاپوی مد جهان در فضای مجازی و همراهی نهادهای متولی این مدیوم در جهان، اما دست مد و پوشاکی‌ها در داخل بسته شد و به دلیل عدم آمادگی زیرساخت‌های لازم، نه تنها برنامه‌های در دست پیگیری متوقف شد، بلکه حتی جشن پایانی نهمین جشنواره بین‌المللی مد و لباس فجر لغو  و به تاریخی نامعلوم موکول شد. تعطیلات نوروزی همچنان برای عرصه فشن در کشور، روزهای خاکستری بیکاری و خمودگی کرونا بود و برخی تولیدی‌ها، برای تأمین نیاز کشور و درامان‌ماندن از تیغ رکود، با تغییر خط تولید، اقدام به تولید ماسک و اقلام بیمارستانی کردند. 

  • مد هم می‌تواند مثل سایر هنرها در فضای مجازی حرکت کند

با تأکید بر اینکه فشن‌شوی مجازی خیلی روشنگر خواهد بود، مد هم مانند سایر شاخه‌های هنری حق برخورداری از فرصت و شانس برابر را دارد. سیدمجتبی حسینی، معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چند روز پیش، در گزارشی از عملکرد معاونت خود در گفت‌وگو با روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از اجرای آنلاین بسیاری از پروژه‌های وزارت فرهنگ خبر داده و گفته بسیاری از رویدادهای حوزه‌های مختلف، به دلیل کرونا از اجرا در دنیای واقعی به اجرا در دنیای مجازی روی آورده‌اند.

در گزارش مشروحی که ذکر کرده می‌بینیم که بسیاری از جشنواره‌ها و رویدادهای زیر نظارت این معاونت، از جمله تئاتر و هنرهای نمایشی، اجراهای موفق و بی‌حاشیه‌ای در بستر آنلاین داشته‌اند. حال سؤال این است که فضای مجازی رسالتی چنین عظیم و نابهنگام را بر عهده گرفته است، چه اشکالی دارد طرح احیای مجدد نمایش زنده لباس در ایران که خود شاخه‌ای از هنرهای نمایشی است و حلقه‌ای اساسی و تعیین‌کننده در صنعت‌هنر فشن محسوب می‌شود، تا اخذ اجازه‌های رسمی و دینی، به صورت پایلوت و آزمایشی در فضای مجازی آغاز شود؟!
این پیشنهاد چندین حسن دارد:
۱-شرایطی فراهم می‌شود تا ضعف‌ها و قوت‌ها شناسایی شود.
۲- ظرفیت اجتماعی در نوع برخورد با خط قرمزها و هنجارها و ناهنجارهای این صنعت با توجه به ارزش‌های ملی و دینی شناسایی می‌شود.
۳- هزینه اجرای اولین رویداد در فضای مجازی خیلی کمتر از فضای واقعی است.
۴- می‌توان به پروتکل‌های جایگزین بهتری برای مدیریت نگرانی‌ها و ناهنجاری‌های رخ‌داده گذشته، دست یافت.
۵- کودک مد و متولیان آن در ایران می‌توانند ظرفیت‌های اجرای طرح پایلوت را بسنجند و برآورد هزینه کنند و در نهایت روشن شود که احیای مجدد نمایش زنده لباس در ایران از منظرهای اقتصادی، اجتماعی، روانی، سیاسی و فرهنگی مقرون به صرفه است یا خیر؟

نگاهی به گزارش معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از حضور رویدادها در فضای مجازی، بر مظلومیت کودک نوباوه مد ایران و محدودیت‌های بیش از حد این مدیوم صحه می‌گذارد. در میان این همه هیاهو و شور برای اجرای رویدادها در فضای مجازی، تنها مدیوم مد است که در حاشیه مانده و به مسابقه طراحی ماسک، دلخوش کرده است.

لباس گیلانی
  • روزهای درخانه‌ماندن آزمونی برای ارائه آثار هنری در فضای مجازی

حسینی به روابط عمومی وزارتخانه متبوع خود گفته است: فضای مجازی در این شرایط که مردم در خانه هستند، بیشتر مورد توجه قرار گرفت و فرصتی برای آزمون ارائه آثار در فضای مجازی شد که البته این آزمون از نظر امکان، قابلیت‌های فضای مجازی و شرایط آن در کشور ما، چگونگی اقبال مردم و مسائل اقتصادی هنر در فضای مجازی در شاخه‌های مختلف هنر با توجه به ویژگی‌های هر کدام قابل بررسی است تا محدودیت‌ها، فرصت‌ها و ضرورت‌های فضای مجازی برای استفاده در حوزه هنر شناسایی و بررسی شود.

  • برگزاری جشنواره مجازی تئاتر خانوادگی

حسینی با اشاره به سایر فعالیت‌های هنری در دو ماه اخیر گفت: در زمینه تئاتر هم جشنواره‌هایی برای فضای مجازی طراحی شد که جشنواره مجازی تئاتر خانوادگی با همکاری دفتر تئاتر خیابانی اداره کل هنرهای نمایشی و شهرداری منطقه ۱۱ تهران ازجمله این اقدامات است. جشنواره‌های مجازی نوروزخانه در استان گلستان و جشنواره مجازی نوروز در ایران و آذربایجان در آذربایجان شرقی نیز توسط انجمن‌های هنرهای نمایشی این استان‌ها طراحی شده است.

  • مسابقه طراحی ماسک بهداشتی ازسوی کارگروه ساماندهی مد و لباس

حسینی افزود: کارگروه ساماندهی مد و لباس نیز مسابقه طراحی ماسک بهداشتی را برگزار می‌کند. تعدادی از برندهای لباس نیز در این مدت به تولید ماسک، گان و شیلد برای هم‌وطنان پرداختند. گروهی از هنرمندان تئاتر نیز با همکاری بنیاد رودکی کارگاه تولید ماسک را در تالار حافظ فعال کردند.

تالار حافظ
  • توجه به اجراهای کنسرت‌های آنلاین

معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به برنامه‌های حوزه موسیقی اشاره کرد و گفت: موسیقی در این دو ماه حضور پررنگی در فضای مجازی داشت و هنرمندان آثاری را تولید و منتشر کردند. کنسرت‌های آنلاین در این شرایط بیشتر مورد توجه و تأمل قرار گرفت و ملزومات و مقتضیات آن روشن‌تر شد. کنسرت‌های آنلاین نوروزخانه با مجوز و همکاری دفتر موسیقی برگزار شد و بنیاد رودکی نیز کنسرت‌های آنلاین را در تالار وحدت برگزار کرد. نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر ملی ایران در خانه قطعاتی را نواختند و اجرای خانگی ارکستر ملی ایران که قطعه «سبکبال» زنده‌یاد استاد حسین دهلوی را نواختند با استقبال مواجه شد و در خارج از کشور نیز بازتاب‌های مناسبی داشت.

  • برگزاری مسابقات مجازی موسیقی در استان‌ها

به گفته حسینی انجمن‌های موسیقی استان‌ها نیز برنامه‌هایی را در فضای مجازی برگزار کردند. کنسرت‌های آنلاین در آذربایجان شرقی، بوشهر، قشم، کرمان، کرمانشاه، هرمزگان و یزد برگزار شد. جشنواره‌های مجازی موسیقی در استان‌های خوزستان، گلستان، کرمانشاه، کردستان و بوشهر متناسب با ظرفیت‌های هر استان برگزار شد و انجمن‌های موسیقی استان‌های اردبیل، بوشهر، خراسان جنوبی، خراسان‌رضوی، زنجان هم برای روزهای آینده جشنواره‌های مجازی را برنامه‌ریزی کرده‌اند و مسابقه‌ها و نشست‌های مجازی موسیقی نیز در چند استان برگزار شد.

  • انتشار و معرفی آثار خارجی و ایرانی گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران در فضای مجازی

حسینی درباره فعالیت‌های حوزه هنرهای تجسمی گفت: هنرمندان تجسمی نیز آثاری را تولید و منتشر کردند که بخشی از این آثار مرتبط با موضوع کرونا و متأثر از وضعیت امروز جهان و کشورمان است. برگزاری جشنواره بین‌المللی کاریکاتور «ما کرونا را شکست می‌دهیم» با همکاری دفتر هنرهای تجسمی و نهادهای فرهنگی و هنری و مشارکت کاریکاتوریست‌های ۸۲ کشور در فضای مجازی برگزار و مجموعه کاریکاتورهایی با موضوع کرونا ارائه شد.
معاون امور هنری افزود: بازنمایش نمایشگاه طراحی ۸۰ پرتره از بزرگان فرهنگ، ادب و هنر ایران در فضای مجازی بعد از ۴۲ سال از دیگر برنامه‌های حوزه تجسمی این معاونت در روزهای شیوع کرونا است که پرتره‌هایی که سال ۵۷ تعدادی از هنرمندان طراح و نقاش طراحی کردند و در فرهنگسرای نیاوران نمایشگاه آن برگزار شد، فروردین‌ماه در فضای مجازی منتشر شد. تولید و ارائه پادکست عصرانه هنر که به مسائل و جریان‌های هنرهای تجسمی می‌پردازد، از دیگر برنامه‌های این بازه زمانی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.

  • پی‌جویی دلسوزانه «شرق» برای اجرای نمایش زنده لباس در فضای مجازی 

«شرق» در خط مقدم درخواست حرفه‌ای همه کسانی که سال‌هاست برای احیای مجدد نمایش زنده لباس به‌عنوان شاخه‌ای جدی از هنرهای نمایشی در عرصه مد پیگیر هستند، مجدانه و دلسوزانه پیشنهاد منطقی و منطبق با پروتکل‌های بهداشتی خود در روزگار کرونا را پی‌جویی می‌کند و جزئیات روشنی برای شیوه اجرای نمایش زنده لباس در فضای مجازی در چنته دارد که قابل ارائه به کارگروه ساماندهی مد و لباس است.