در سالهای اخیر بحثهای فراوانی در باره ممنوعیت دریافت اجباری پول از دانشآموزان مطرح شده است. دستورالعملها و بخشنامههای فراوانی نیز به مدیران مدارس ابلاغ شده است، با وجود این دریافت پول در مدارس ادامه دارد.
« از اولیای گرامی خواهشمند است قبل از پایان امتحانات هر گونه بدهی فرزند خود را (اعم از فوق برنامه، سرویس و کمکهای مردمی) با مدرسه تسویه کنند.» این یکی از بندهایی است که در برنامه امتحانی دبیرستان... در شهر تهران تحت عنوان شرایط حضور در جلسه امتحان درج شده است.
اکنون دریافت پول در مدارس به یک روند عادی تبدیل شده است، طوری که برخی مدیران کمکهای مردمی را جزو بدهی اولیا میدانند و با این دیدگاه، برای دریافت آن پا فشاری و حتی ضربالاجل تعیین میکنند.
چرا مدیر یک واحد آموزشی در پایتخت کشورمان بهخود اجازه میدهد که بر خلاف قانون اساسی و تاکید مسئولان آموزش و پرورش از اولیا دانشآموزان به اجبار پول بگیرد، موضوعی است که باید مسئولان پاسخگو باشند. چرا باید شرط حضور دانش آموز در جلسه امتحان پرداخت بهاصطلاح بدهی(کمک داوطلبانه) به مدرسه باشد.
مدیر یک مجتمع آموزشی با انتقاد از نحوه دریافت کمکهای مالی از خانوادههای دانشآموزان گفت: اخیرا بخشی از سرانه به حساب مدارس واریز شده است، تعیین پرداخت کمکهای مردمی بهعنوان یکی از شرایط حضور در جلسه امتحان، کار اشتباهی است که زحمات مدیران و اولیا مدارس را زیر سؤال میبرد.
به گفته وی اکنون بخشی از سرانه دانش آموزی به حساب مدارس واریز شده است و طرح چنین موضوعی در آستانه برگزاری امتحانات نشان از بیتدبیری برخی مدیران است.
رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز در این باره تصریح کرد: هیچ مدرسه دولتی اعم از هیات امنایی، مشارکتی و نمونه دولتی، حق ندارد والدین دانشآموزان را مجبور به پرداخت وجهی بکنند.
به گفته علی عباسپور تهرانی فرد، طبق قانون اخذ هر گونه وجه از اولیا دانشآموزان ممنوع است. اینکه کمک داوطلبانه بدهی تلقی شود، از سوی مسئولان باید پیگیری و برخورد شود.
هیچ جای قانون اساسی یا قانون شوراهای آموزش و پرورش اشارهای به گرفتن شهریه از مردم نشده است.
در حالی که بحث ممنوعیت دریافت وجه نقد و هر گونه تعهد اجباری از طریق رسانهها مکرر مطرح میشود، اما مدیران بدون توجه به آنها کار خود را میکنند چون باید بودجه مدرسه را تامین کنند و تازه به منطقه آموزش و پرورش کمک مالی هم بکنند. اینجاست که یاد ضربالمثل هر چه بگندد نمکش میزنند، وای به روزی که بگندد نمک.
محمود فرشیدی، وزیر سابق آموزش و پرورش اعتقاد داشت: از نگاه شرعی و قانونی، دریافت کمک اجباری برای وزارت آموزش و پرورش مفهومی ندارد و با افرادی که از والدین تقاضای کمک ناخواسته دارند باید برخورد شود.مدیر یک مجتمع آموزشی در این باره گفت: از طرف اداره آموزش و پرورش منطقه به مدارس نامه فرستادند که مدیران مدارس مبلغی را به حساب اداره واریز کنند.
وی افزود: ما بهدلیل نداشتن بودجه کمک نکردیم، ما را توبیخ کردند و مجبور شدیم وجه درخواستی را به حساب اداره واریز کنیم. براساس شنیدهها این پولها صرف برگزاری برنامه در مناسبتهای مختلف میشود. البته این موضوع فقط در تهران نبوده و در برخی شهرستانها نیز جاری است.
مطابق آییننامه اجرایی قانون اصلاح ماده 11 قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش پرداخت وجه از سوی اولیا دانشآموزان و سایر افراد باید کاملا داوطلبانه باشد. همچنین ثبت نام، برخورداری از برنامههای مدرسه، دریافت کارنامه و... به هیچ عنوان نباید مشروط به پرداخت وجه شود اما آنچه در عمل دیده میشود غیراین است.
مدیر یک مدرسه در این باره گفت: بودجههایی که آموزش و پرورش به مدیران میدهد کفاف جزئیترین امور مدرسه را نمیدهد.