به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از ایرنا، تپه باستانی هگمتانه با وسعتی حدود ۴۰ هکتار در دل بافت قدیمی شهر همدان و در حدفاصل خیابان‌های اکباتان، شهدا و بلوار هگمتانه واقع‌شده است و با توجه به اشارات تاریخی و برداشت‌های اولیه محققان علوم تاریخ و باستان‌شناسی به‌عنوان هگمتاه باستانی و دربرگیرنده کاخ‌ها و آثار دوره ماد و هخامنشی معرفی‌شده است.
عملیات آزادسازی این اثر مهم باستانی از خانه‌های مسکونی و تجاری که بر روی آن واقع‌شده بود از حدود سال ۱۳۴۷ آغاز و تا سال ۱۳۵۳ حدود ۱۵ هکتار آن به‌عنوان مرحله اول خریداری و تملک شد و کاوش‌های باستان‌شناسی از سال ۱۳۶۲ توسط کارشناسان مجرب سازمان میراث فرهنگی آغاز شد.
به‌طورکلی تپه هگمتانه در طول سالیان اخیر بارها مورد حفاری باستان شناسان داخلی و خارجی قرارگرفته است و در طول حفاری‌های انجام‌شده آثار ارزشمند و بی‌نظیری همچون لوح زرین، کوزه شکسته، بشقاب نقره‌ای و پایه ستون سنگی یافت شده که اغلب متعلق به دوران هخامنشیان و نیاکان آن‌ها است.
ماحصل کاوش‌های علمی انجام‌شده پیدایش شهری باستانی و گسترده است، ساخت‌وسازهای این شهر باستانی عبارت است از معابری به فاصله‌های مساوی و موازی یکدیگر که در حدفاصل آن‌ها واحدهای ساختمانی مشابه و قرینه یکدیگر احداث‌شده است.
ازجمله ویژگی‌های شهر باستانی هگمتانه، معماری و طرح و نقشه منظم این شهر بوده که در بین آثار باستانی به‌دست‌آمده کم‌سابقه بوده و مجموعه بی‌نظیر و جذابی را در دل شهر همدان به وجود آورده که به‌صورت گسترده‌ای مورد استقبال و بازدید گردشگران ایرانی و خارجی است.
همچنین وجود ۲ کلیسای «گریگوری استپان» و کلیسای «حضرت مریم» نیز بر غنای فرهنگی و تاریخی سایت هگمتانه افزوده و آن را به نقطه گردشگری ویژه‌ای در شهر همدان تبدیل کرده است.
در شرق این تپه باستانی نیز موزه هگمتانه در زیربنای ۶۰۰ مترمربع قرار دارد که در آن آثار سنگی، سفالی، استخوانی و فلزی از دوره‌های پیش و پس از اسلام به نمایش درآمده و در راهرو و تالار سمت راست موزه تپه هگمتانه، اشیای کشف‌شده از تپه هگمتانه نگهداری می‌شود.
اشیای موزه تپه هگمتانه شامل ۲ بخش اختصاصی و استانی است و مجموعه تابوت‌های سنگی و سفالی مربوط به دوره پارتیان که از میدان شیر سنگی همدان به‌دست‌آمده‌اند و خمره‌ها و سنگ‌های تزیینی با نقوش زیبا و سنگ‌قبرهای دوران مختلف اسلامی، شاخص‌ترین آثار کشف‌شده استانی هستند که در سالن مرکزی و راهروی سمت چپ موزه قرار داده‌شده‌اند.
هگمتانه دوباره راز می‌گشاید
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی همدان از کاوش‌های جدید در تپه هگمتانه خبر داد و گفت: بیست و دومین فصل کاوش تپه باستانی هگمتانه هم‌زمان با آغاز هفته میراث فرهنگی به سرپرستی دکتر مهرداد ملک‌زاده و بر اساس ماده ۱۱ قانون حفظ آثار ملی و در اجرای بند ۳ ماده ۳ قانون اساسنامه میراث فرهنگی و با اخذ مجوز از پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی کشور آغاز می‌شود.
علی مالمیر افزود: در این فصل کاوش، قسمت برج و بارو مورد کاوش قرار خواهد گرفت.
وی اظهار کرد: تپه باستانی هگمتانه در همدان به‌عنوان پهناورترین تپه باستانی ایران که وسعتی بالغ‌بر ۴۰ هزار هکتار را به خود اختصاص داده است، هرساله میزبان بسیاری از گردشگران خارجی و داخلی است.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی همدان نیز گفت: موزه باستان‌شناسی هگمتانه دارای ۳۵۰ شی‌ء سفالی، شیشه‌ای و مصنوعات فلزی دارای سابقه تاریخی باارزش است.
علی خاکسار افزود: استان همدان بیش از یک هزار و ۸۰۰ اثر تاریخی و گردشگری را در خود جای‌داده و به‌واسطه غنی بودن از آثار تاریخی و وجود جاذبه‌های گردشگری و تفریحی، همه‌ساله به مقصد گردشگری شمار زیادی از مسافران داخلی و خارجی تبدیل‌شده است.
وی اضافه کرد: این استان به‌واسطه وجود شمار زیادی آثار تاریخی، تفریحی و توریستی به‌عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران‌زمین معرفی‌شده است.
وی اظهار کرد: آرامگاه بوعلی سینا، آرامگاه باباطاهر، تپه هگمتانه و گنبد علویان، حمام حاج‌آقا تراب نهاوند، خانه لطفعلیان ملایر، خانه مسعودی، آرامگاه میررضی الدین آرتیمانی و بقعه حیقوق نبی (ع) از مهم‌ترین آثار تاریخی و باستانی این استان است که همه‌ساله مورد بازدید گردشگران قرار می‌گیرد.
خاکسار گفت: سنگ‌نوشته‌های گنج‌نامه، کلیساهای آنجلی و گریگوری، حمام قلعه، کاروانسرای صفوی، آب‌انبارها، خانه‌های قدیمی و باغ نظری در همدان از دیگر آثار تاریخی موردتوجه گردشگران استان همدان است.
هفته میراث فرهنگی از ۲۸ اردیبهشت تا سوم خرداد است.