همشهری آنلاین_ سحر جعفریان: آموزش برای هدایت این علاقه‌مندی‌ها را می‌توان در مراکزی مانند «مشاوره و آموزش گل و گیاه» مناطق جست‌وجو کرد که البته این روزها برگزاری کارگاه‌هایشان با «کووید ۱۹» گره خورده و اغلب آنلاین برگزار می‌شود. یکی از پرطرف‌دارترین کارگاه‌های آنلاین گیاهی منطقه، کارگاه‌های «کودسازی» یا همان تهیه «ورمی کمپوست» است که هر روز به تعداد برخی از گیاه دوستانی که از آموخته‌های خود درآمدزایی می‌کنند، اضافه می‌شود. در این گزارش به مرور فعالیت‌های آنلاین و الکترونیکی این مراکز پرداخته‌ایم.
به سبب شیوع «کرونا ویروس»، غالب کلاس‌های آموزشی گیاه‌شناسی و پزشکی مراکز مشاوره گل‌وگیاه منطقه به‌صورت آنلاین برگزار می‌شود. البته کارگاه‌های تهیه کمپوست از جمله کارگاه‌هایی هستند که به موجب استقبال گسترده اهالی، به شکل حضوری، آن هم با رعایت فاصله‌های فیزیکی و بهداشتی همچنان در مراکزی مانند «فتح» و بوستان «المهدی»(عج) برگزار می‌شود. یکی از مراجعه‌کنندگان همیشگی این کارگاه‌ها در بوستان المهدی(عج)، «صدیقه فضلی» است. ۵۷ سال دارد و ساکن محله استاد «معین» است. فضلی می‌گوید: «نمی‌دانم شما هم دقت کرده‌اید یا نه! ولی چند سالی است که مردم به گل و گیاه و باغبانی بسیار علاقه نشان می‌دهند. آن هم به سبب آرامشی است که از گیاهان می‌گیرند و دلیل دیگرش، قدر عافیت دانستن است. روزگاری محله‌های ما پر از باغ و درخت بود. ولی اکنون که از سر و کولمان ماشین و ساختمان بالا می‌رود، برای همین باز دلتنگ سرسبزی روزهای قدیم شده‌ایم. » او ادامه می‌دهد: «یکی از مراکزی که می‌توان به این نیاز قدیمی پاسخ مثبت داد، همین کلینیک‌های «گیاه‌پزشکی» محله‌ها است. خیلی نکات در این کارگاه‌های آموزشی یاد گرفته‌ایم. ما در این بوستان المهدی(عج)، مزرعه خانوادگی داریم که هر خانواده در مزرعه‌اش هرچه بخواهد، می‌کارد. چند وقتی است که با طرز تهیه کودهای گیاهی و «ارگانیک» با زباله‌هایی‌تر آشنا شده‌ایم. حتی کود باغچه‌هایمان را هم خودمان تولید می‌کنیم. دیگر چه بهتر از این. حسابی سرگرم می‌شویم و یاد می‌گیریم اسراف نکنیم. »
- خدمات پشتیبانی
یکی دیگر از ساکنان محله شهید «دستغیب» که از کلاس‌ها و کارگاه‌های آموزشی آنلاین و حضوری مرکز مشاوره و آموزش گل و گیاه شهدای «آزادی» استفاده می‌کند، «مریم ترک‌زاده» است.
ترک‌زاده می‌گوید: «اوایل به کارگاه‌های آموزشی «تولید صدف» می‌رفتم و باکس‌هایی با صدف درست کردم و گلدان‌های رنگی با گل‌های مختلف در آپارتمان چیدم. تا اینکه از طریق یکی از همسایه‌ها متوجه شدم، کارگاهی است که در آن تهیه کود خانگی را آموزش می‌دهند. حسن تهیه کود این است که قدر زباله‌هایمان را می‌دانیم و با تفکیک آنها به کاهش تولید زباله و هزینه‌های شهری کمک می‌کنیم. » «زینب تولایی» نیز یک باکس از انواع سبزی‌های خوراکی دارد. کود این سبزی‌ها و گلدان‌های «سئانسوریا» را که‌گاه به فروش می‌رساند خودش درست می‌کند.
او می‌گوید: «با این کارها محیط‌زیست جان تازه می‌گیرد. به گمان من به جای اینکه مدام بگویند که زباله روی زمین نریزید و از این حرف‌هایی که سال‌ها نتیجه‌اش را در فرهنگ شهری ندیدیم، راه‌های جدید را امتحان کنند. برای مثال، آموزش‌های کودسازی را ارائه دهند که مانند یک تیر و چند نشان است. هم زباله کم می‌شود هم محیط‌زیست‌آباد می‌شود و حال آدم را خوب می‌کند. من به همراه یکی از دخترهایم نزدیک به یک سالی است از طریق این آموزش‌های رایگان و تخصصی، یک کسب و کار کوچک خانگی برای خود راه انداخته‌ایم. خدمات پشتیبانی این کلاس‌ها بسیار خوب است چون مشاوره‌های گیاه‌پزشکی را رایگان و تلفنی ارائه می‌دهند. »
- درآمدزایی با کود گیاهی دست‌ساز
«اگر کرونا، شیوع پیدا نکرده بود، کارگاه تهیه ورمی کمپوست یکی از شلوغ‌ترین کارگاه‌هایمان محسوب می‌شد. » این را «یاسمین جعفری»، کارشناس گیاه‌شناسی مرکز مشاوره و آموزش گل و گیاه محله فتح می‌گوید و ادامه می‌دهد: «نزدیک به ۲ سال است که این کارگاه‌ها با سرفصل‌های آموزشی ورمی، کود آلی، ابزار و وسایل کمپوست، تفاوت کمپوست‌های خانگی، زباله‌های خشک و تر، کرم خاکی و ارگانیسم کمپوست برگزار می‌شود. تاکنون استقبال خیلی خوبی از این کارگاه شده است. ما به دنبال این هستیم که شرکت‌کنندگان در کارگاه‌های آموزشی‌مان از گروه‌های سنی مختلف باشند تا به اهدافی که در زمینه تفکیک زباله، کاهش انبوه زباله و بهترین استفاده از آنها مد نظر داریم، دست یابیم. » «الهه امیردهی»، مسئول مرکز مشاوره و آموزش گل و گیاه بوستان المهدی(عج) نیز می‌گوید: «تولید کمپوست‌های خانگی در بلندمدت می‌تواند به‌عنوان یکی از روش‌های درآمدزا برای خانواده‌ها تلقی شود. به گونه‌ای که با توجه به فضای در اختیار و امکانات اولیه می‌توان از تهیه این کودها به اشتغالزایی پربازده رسید. البته همیشه چالش‌هایی بوده که سد راه شوند. برای مثال، اغلب شهروندان آگاهی اندکی درباره این کودها و شگفتی‌هایشان دارند. آن هم کودهایی که به نجات خاک و محیط‌زیست، کمک شایانی خواهد کرد. به گمانم سرمایه‌گذاری اطلاعاتی در این زمینه می‌تواند بازتاب خوبی در زندگی شهری داشته باشد. همچنان که شرکت‌کنندگان کارگاه‌های ما اغلب به رویکرد خوبی نسبت به مسائلی مانند زباله و تفکیک آنها دست یافته‌اند. ناگفته نماند که در کنار کارگاه‌های آنلاین، کلیپ‌های آموزشی با موضوع‌های گوناگون از جمله کودسازی تهیه کرده‌ایم که میزان توجه باز نشرشان، خبر از علاقه‌مندی شهروندان می‌دهد. »
- تهیه کمپوست خانگی
سؤال اینجاست که کمپوست چیست؟ کمپوست کودی‌است که از بازیافت مواد زائدی که از گیاهان و حیوانات بر جای می‌مانند، به دست می‌آید. سؤال بعدی به اهمیت کمپوست بر می‌گردد. کمپوست‌ها بهترین خوراک برای گیاهان و خوشمزه‌ترین تغذیه برای خاک آنها است و اکنون مهم‌ترین سؤال که کمپوست خانگی چگونه تهیه می‌شود؟
سطل‌های مخصــــــوص کمپوست در بازار و در ابعاد متنوع موجود است که می‌توانید خریداری کنید یا برای کاهش هزینه‌ها، خودتان آستین بالا بزنید و یک جعبه در سایز دلخواه بسازید. فقط توجه داشته باشید جعبه‌طوری طراحی شود که قابلیت زیر و رو کردن مواد، داخل آن باشد.
گوشه‌ای از حیاط یا پشت‌بام را برای فعالیت‌های جدیدتان خالی کنید تا بتوانید جعبه کمپوست را آنجا قرار دهید.
لایه‌های متناوب مواد خود را به‌ترتیب از شاخه‌های نازک چوب، برگ‌های سبز و قهوه‌ای، زباله‌های تر، و اضافه‌های میوه را درون جعبه بریزید.
به یاد داشته باشید که یک‌لایه قهوه‌ای از پسماندها در کف جعبه قرار دهید تا اختلالی در فرایند تجزیه پیش نیاید.
جعبه باید به‌طور کامل از مواد بازیافتی پر شود تا فرایند کامل انجام پذیرد.
کمپوست نهایی شما باید تیره، ترد و بوی شبیه خاک داشته باشد. این فرایند ۴ تا ۶ ماه طول می‌کشد. کمپوست‌های آماده شده را می‌توانید از بالای جعبه بردارید و از آنها به‌عنوان کود مناسب و مقوی در گلدان‌های آپارتمانی و باغچه‌های خود استفاده کنید.