به گزارش همشهری آنلاین به نقل از تسنیم از سنندج، در شرایط کنونی «خرید مسکن و اجاره منازل استیجاری» به‌دلیل افزایش تورم، خلاء نظارتی، کمبود مسکن و فقدان قوانین حمایتی و نظارتی به چالشی جدی در روزهای کرونایی بدل گشته است.
بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، در تمام قوانین کنترل اجاره، اولویت با حمایت از منافع مستأجر از طریق حمایت از مسکن قابل تأمین و کنترل نرخ اجاره است و مبتنی بر تجارب جهانی، قوانین اجاره بهای اولیه با توجه به مشخصات ساختمان برای یک یا چند سال تعیین می‌شود، هم‌چنین با وجود اینکه تعیین شده بود که سقف افزایش اجاره بهای سالیانه بر اساس نسبتی از شاخص‌های مختلف از جمله شاخص تورم، شاخص هزینه‌های مصرف کننده و مانند آن تعیین و محدود می‌شود، شاهد هستیم که این روند در شرایط سخت اقتصادی کنونی نادیده گرفته شده و مالکین خودسرانه نسبت به افزایش قیمت ملک خود اقدام کرده و آشفتگی این بازار را بیش از پیش کرده‌اند؛ به طوری که «محمد اسلامی»، وزیر راه و شهرسازی قیمت‌های فعلی بازار مسکن را به شدت دارای حباب مصنوعی توصیف کرده و نسبت به افزایش آن هشدار داده است. حباب مصنوعی که پیدا کردن برخی از عوامل بزرگ‌تر شدن آن از سوی شهروندان سنندجی در قالب گزارش ذیل بررسی خواهد شد.
هیچ نهادی بر قیمت ملک، زمین و اجاره بها در کردستان نظارت ندارد
«حسین کریمی» شهروند سنندجی یکی از عمده مشکلات اقتصادی خانواده‌ها را «گران بودن اجاره خانه» دانست و اظهار داشت: متأسفانه هیچ نهادی بر وضعیت بازار مسکن و اجاره بهای خانه، نظارت ندارد و بنگاه‌های معاملاتی مسکن خود در هر منطقه یک نرخی را تعیین و به مشتریان اعلام می‌کنند.
وی با ذکر اینکه مستأجرین و طالبان خانه در نهایت مجبورند، خودشان را با شرایط صاحبخانه وفق دهند، افزود: این در حالی است که مالکان در قبال اجاره دادن املاک خود هیچ مالیاتی نمی‌دهند و در واقع سود خالص دریافت می‌کنند.
کریمی با ذکر اینکه در تمام دنیا عوامل و پارامترهای متعددی بر تغییرات و میزان اجاره بهای واحدهای مسکونی اثر می‌گذارند، گفت: برخی از مهم‌ترین آنها قیمت واحد مسکونی، سطح تورم عمومی جامعه، میزان عرضه و تقاضا برای واحدهای مسکونی اجاره‌ای، نرخ سود سپرده‌های بانکی و ... هستند.
این شهروند سنندجی راهکار اصلی کنترل این روند را ثبات در اقتصاد کلان و تقویت عرضه واحدهای مسکونی اجاره‌ای دانست و تصریح کرد: با این وجود، می‌طلبد تنظیم قوانین و مقررات برای ساماندهی بازار اجاره و حمایت از حقوق مستأجران و کسانی که در تلاش برای خانه‌دار شدن هستند، در دستور کار نهادهای ذیربط قرار گیرد.
کام دلالان در بازار مسکن و اجاره بها در سنندج شیرین شده است
«سهیل احسنی» دیگر شهروند سنندجی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با بیان اینکه این روزها دلالان در بازار مسکن و اجاره بها حکمرانی می‌کنند، گفت: متأسفانه در ماه‌های اخیر قیمت مسکن در سنندج به حدی بالا رفته که یک خانه ۵۰ متری در حاشیه شهر که قبلاً با قیمتی معقول قابل خرید بود، امروز به قیمتی دو برابر و یا حتی چندین برابر بیشتر از قیمت واقعی و ارزش اصلی ملک به فروش می‌رسد.
وی با بیان اینکه با گشتی در باز مسکن و سایت‌های آگهی هم‌چون «دیوار» و «شیپور» در چند هفته اخیر متوجه خواهید شد که گاه یک خانه در چند نوبت با قیمت‌های پلکانی به فروش می‌رسد، گفت: این امر در بنگاه‌های مسکن سطح شهر نیز به شدت قابل درک است و گاه یک ملک یا زمین صرفاً دستمایه‌ای برای خرید و فروش و کسب سود در چند نوبت عرضه شده و مشتری از همه جا بیخبر آن را معامله می‌کند.
احسنی با بیان اینکه قیمت خانه‌های فروشی در برخی نقاط سطح شهر به میلیاردی رسیده است، تأکید کرد: آنچه در این تورم سرسام آور آنهم در شهری مثل سنندج که سایه رکود اقتصادی بر آن پررنگتر از دیگر شهرهای کشور است، بیشتر به چشم می‌آید «وجود دلالان و کارچاق کنانی» است که برای دریافت دستمزد خود از پروژه فروش، به دنبال مبالغ دهن شیرین کن هستند و در قبال فروش فوری ملک از صاحبان املاک سوبسید دریافت می‌کنند.
این شهروند سنندجی با هشدار اینکه اگر دست دلالان از بازار مسکن و اجاره بها کوتاه نشود، آسیب‌های جدی به مردم به‌ویژه قشر ضعیف وارد خواهد شد، گفت: رشد آلونک‌نشین‌ها، هجوم جمعیت به حواشی شهر و بازگشت زوج‌های جوان به نزد خانواده‌های خود، پیش درآمدهایی است که اگر دست روی دست گذاشته شود ممکن است بحران به فاز بدتری کشیده شود.
«یکی از علل اصلی افزایش قیمت‌ها و کمبود عرضه واحدهای مسکونی، امکان احتکار و خالی نگه داشتن مسکن است». پدیده‌ای که به گفته «سوگند کریمی» در وضعیت بازار سنندج نیز شایع شده و در این خصوص به خبرنگار تسنیم اعلام می‌دارد: در سنندج خانه‌های بسیاری بدون استفاده و خالی از سکنه رها شده است.
وی با بیان اینکه این منازل بیشتر در مرکز شهر و محدوده اصلی محصور شده‌اند، افزود: با وجود اینکه شناسایی این منازل به دلیل عدم پرداخت هزینه‌های آب، برق و گاز به راحتی مسیر است، اما اقدام خاصی در خصوص برخورد با صاحبان این املاک از سوی شهرداری و مسکن و شهرسازی لحاظ نمی‌شود.
کریمی با ذکر اینکه اگر مالیات و یا هزینه‌های نگهداری برای صاحبان این املاک در صورت خالی ماندن خانه‌هایشان تعریف شود، وضع به این منوال باقی نخواهد ماند، گفت: متأسفانه مسئولین ذیصلاح در این موضوع ورود نکرده و این کوتای آنان ما را با چنین آشفتگی و درماندگی در بازار مسکن و اجاره بها روبرو ساخته.
این شهروند سنندجی با تأکید بر اینکه در شرایطی کنونی مردم با بیماری کرونا درگیر هستند و درآمدها به شدت کاهش یافته است، یادآور شد: تأمین مسکن ارزان قیمت و منازل اجاره‌ای برای اقشار آسیب‌پذیر جامعه می‌تواند مانع از گسترش آسیب‌های ناشی از این مشکل گردد.
ورود جدی به فعالیت بنگاه‌داران
«کسری همایونی» نیز نقش بنگاه‌داران را در سیاه نمایی قیمت‌ها بی‌تأثیر ندانسته و در این خصوص توضیح داد: اگر به عنوان یک خریدار به بنگاه معاملاتی مسکن مراجعه کنید با جمع‌های چند نفره افراد گردآمده در بنگاه مواجه خواهید شد که این افراد به صورت زیرپوستی در هماهنگی با صاحب بنگاه دعوای زرگری را به راه انداخته و فرد مراجعه کننده را دچار سردرگمی می‌کنند.
وی افزود: ابتدای گفت‌وگو با این افراد متوجه خواهید شد که مدام از افزایش قیمت مصالح و به تبع آن گران شدن قیمت اجاره بها و مسکن سخن به میان آورده و در هماهنگی محسوسی با هم گفت‌وگوی خود را به سمت و سوی اینکه در این بین به دنبال سود نیستند و بیشتر در تلاش برای پیدا کردن خانه مناسب برای شما هستند سوق می‌دهند و در نهایت در صورت محرز شدن اینکه قصد شما برای خرید خانه جدی است و پول نقدی در بین است، تلاش‌ها برای راضی کردن شما برای خرید خانه به اوج خود می‌رسد.
همایونی با اشاره به اینکه کمتر پیش می‌آید که بنگاه‌داری قیمت واقعی ملکی را به خریدار یا مستأجر اعلام کند، تصریح کرد: برخی از صاحبان بنگاه‌های املاک ابتدا اعلام می‌کنند که منزلی برای خرید و فروش وجود ندارد، اما در نهایت مشخص می‌شود که چند ملک کوچک را خود خریده و اگر قیمت شما مناسب باشد نسبت به فروش آن پیشنهادهایی را به شما می‌دهند.
«چهار ستون» را به نام «خانه» می‌فروشند
«محمد» در تکمیل سخنان «کسری» با بیان اینکه برخی سودجویان نیز از بهبوهه کرونا و غفلت شهرداری نسبت به ساخت و سازهای غیرمجاز سوءاستفاده می‌کنند، اظهار داشت: در آگهی‌های فروش خانه با مواردی مواجه می‌شوید که خانه مورد ذکر برای فروش بدون رعایت هیچ استاندارد ساخته و شما با سازهای روبرو هستنید که تنها چهار ستون آن را بالا برده و به نام خانه‌های نیمه کاره به فروش گذاشته‌اند.
وی با بیان اینکه در بیشتر این آگهی‌های «فروش خانه» خانه‌ها فاقد امتیازهای آب، برق و گاز هستند، تصریح کرد: در تکمیل توضیحات مربوط به خانه با مواردی هم‌چون «امتیاز تا داخل کوچه کشیده شده»، «همسایه امتیاز دارد»، «می‌توانید به صورت اشتراکی با همسایه»، «کارهای اخذ مجوز انجام شده و به خاطر دوندگی عملیاتی نشده» و... مواجه خواهید شد.
محمد با بیان اینکه قیمت زمین نیز همزمان با افزایش قیمت خانه بالا رفته است، گفت: این امر در کنار گران شدن قیمت مصالح ساختمانی، هزینه کارگر و استادکار و...، امکان خانه‌دار شدن برای بسیاری به ویژه خانه اولی‌ها را به یک رویای دست نیافتنی بدل خواهد کرد.