همشهری آنلاین: ابرنواختری جوان در کهکشان شیری، با استفاده از ردیابی باقیمانده‌های انفجار آن کشف شد.

این ابرنواختر «G1.9+ 0.3» نامگذاری شده‌است. این اعداد مختصات مکان کهکشانی ابرهای باقیمانده انفجار است که در قلب کهکشان شیری جای دارد. رصدخانه پرتوی X چاندرا(متعلق به ناسا) و آرایه بسیار بزرگ رصدخانه ملی رادیو اخترشناسی این نتایج را بدست آورده‌اند که در درک چگونگی فوران ابرنواخترها در کهکشان راه شیری بسیار سودمند خواهد بود.

 دانشمندان با استفاده از میزان انبساط و پراکندگی باقیمانده‌های آن حدس می‌زنند که این انفجار 140 سال پیش رخ داده‌ است. آخرین انفجار در کهکشان ما در سال1680  شناسایی شده‌ بود که ذات‌الکرسی‌ A نام دارد. کشف این ابرنواختر اولین پله در حدس بازه زمانی بین دو انفجار ستاره‌ای متوالی است.

 این مطلب بسیار مهم است زیرا ابرنواخترها میتوانند باعث تشکیل ستاره‌های جدید در سحابی‌ها شوند، به‌طوریکه شوکی به گاز و غبار میان ستاره‌ای وارد شود و آنها را متراکم کند.  در نتیجه دما بالا رفته ، همجوشی هسته‌ای آغاز می‌شود و ستاره متولد می‌شود. همچنین ابرنواخترها بسته به میزان جرمشان می‌توانند به ستاره نوترونی یا سیاهچاله تبدیل شوند که در جای خود حائز اهمیت است.

 این ابرنواختر اخیر با تلسکوپه‌ای اپتیکی آشکار نشده ‌است، زیرا بسیار نزدیک مرکز کهکشان بوده و در محلی پر از گاز و غبار چگال جای داشت. همین مسئله نور مرئی آنرا در حدود تریلیارد (هزار میلیارد) بار کم می‌کند. با‌ این‌ حال باقیمانده‌های آن را می‌توان با اشعه X  یا امواج رادیویی آشکار کرد.

استیفان رینولدز  از دانشگاه کارولینای شمالی می‌گوید: «ما می‌توانیم انفجار های ابرنواختری را تا مرز نصف عالم با تلسکوپهای اپتیکی ببینیم ولی آنها معمولا در تاریکی فرورفته و ما آنها را در زمینه کیهانی از دست می‌دهیم. اما خوشبختانه ابرهای گازی پراکنده‌شده به راحتی با تلسکوپهای رادیویی و پرتوهای X آشکار می‌‌شوند.»

 اخترشناسان ابرنواخترها را در کهکشانهای دیگر نیز رصد می‌کنند و بر اساس نتایج بدست‌آمده و مقایسه آن با کهکشان ما حدس می‌زنند به طور متوسط سه انفجار در هر قرن در راه شیری رخ می‌دهد.

دیوید گرین از دانشگاه کمبریج می‌گوید: «اگر این حدس درست باشد باید باقیمانده حدود 10 ابرنواختر که از ذات‌الکرسی A جوانترند وجود داشته‌باشد. این بسیار عالی است که ما توانستیم یکی از آنها را بیابیم.»
 
ردیابی باقیمانده این ابرنواخترها از سال 1985 به سرپرستی گرین آغاز شد. براساس کوچکی اندازه باقیمانده‌ها به نظر می‌رسید که آنها باقیمانده ابرنواختری در 400 تا 1000 سال پیش باشند اما 22 سال بعد رصدهای چاندرا نشان داد که باقیمانده انفجارها با اندازه زیادی در حدود 16 درصد پراکنده می‌شوند، در نتیجه ابرنواخترها باید جوانتر از آنچه که در قبل گفته شد باشند.

 این مطلب در هفته‌های اخیر با استفاده از نتایج رصدخانه‌های رادیویی نیز تایید شد. رینولد افزود:«هیچ جرم دیگری در کهکشان ما چنین خواصی ندارد و این پدیده در مطالعه انفجارها و اتفاقهای پس از آن بسیار مفید خواهد بود.»

منبع:سایت نجوم