در ابتدای این همایش، دکتر حشمت السادات معینی‌فر، دبیرهمایش با اشاره به اهمیت کشور هند در منطقه و جهان گفت: هند اکنون دومین کشور پرجمعیت جهان است که در اواسط قرن 21 میلادی به پرجمعیت ترین کشور تبدیل خواهد شد.
وی اضافه کرد: هند در منطقه وضعیت و اهمیت ویژه‌ای دارد و اکنون یک قدرت بین‌المللی محسوب می‌شود که علاوه بر آن از پیشینه تمدنی، فرهنگی، هنری و... درخشانی برخوردار است به طوری که در زمینه سینما بالیوود دومین شرکت فیلمسازی مشهور دنیاست. این ویژگی‌ها اهمیت مطالعه هند را چندین برابر می کند.
دکتر سعیدرضا عاملی، رئیس دانشکده مطالعات جهان نیز با اشاره به تاریخ و فرهنگ هند گفت: در غنا و قدمت فرهنگ و سابقه تمدنی هند و رابطه تاریخی و تمدنی ایران و هند تردیدی وجود ندارد و تاریخ تمدن چند هزار ساله هند خود دلیل و گواهی آشکار بر این سابقه نیک است که باید پیشرفت های اخیر در حوزه آی تی و صنعت را به آن افزود.
استاد ارتباطات دانشگاه تهران سپس با اشاره به موانع ارتباطی فرهنگ‌ها افزود: نگاه‌های متفاوتی در ارتباطات ملت‌ها وجود دارد اما ریشه‌دارترین آنها نگاه فرهنگی است و عمده‌ترین مانع، اختلال ارتباطی است.
وی خاطر نشان کرد: اگر بخواهیم این اختلال به شفافیت، صمیمیت و تصویری روشن تبدیل شود، فرهنگ مهم ترین رکن برای رسیدن به این فهم از دیگری است.
دکتر عاملی اظهار داشت: هند سرزمین فرهنگ است زیرا هر سه خصلت اساسی فرهنگ را یعنی معنای مشترک، تداوم و تمایز را درخود دارد.
رئیس دانشکده مطالعات جهان با اشاره به اهداف راه اندازی رشته مطالعات هند گفت: رویکرد ما در دانشگاه تهران این است که به واقعیات دیگران دست پیداکنیم. برای این رشته هندشناسی را راه اندازی کرده ایم که به واقعیت دقیق تری از هند پی ببریم. باید برای رسیدن به این واقعیت از منظری دیگری به دیگران نگاه کنیم.
دکتر عاملی تکید کرد: تمامی بدفهمی ها یا از منظر سلطه بوده یا از منظر تعصب ایدئولوژیک اما رویکرد دانشگاهی باید تحت تاثیر واقعیت بینی باشد.
در این همایش آقای مانبیر سینگ سفیر هند در ایران درباره روابط ایران و هند گفت: رابطه ایران وهند رابطه ای سیاسی، اقتصادی یا حتی تاریخی صرف نیست بلکه رابطه ای تمدنی است که در آن تمدن های بزرگ هندو ایرانی از یکدیگر تاثیر بسزایی گرفته اند.
وی افزود: امروز مردم هند ادبیات ایران می‌خوانند و از آن لذت می‌برند؛ هنر ایرانی را می‌بینند و از آن لذت می‌برند؛ سبک معماری ایرانی و ... در هند طرفداران زیادی دارد و از دیگر سو مردم ایران نیز از تولیدات فرهنگی هند استفاده می‌کنند و از آنها لذت می‌برند.
سفیر هند در تهران با اشاره به مبارزات ضد استعماری مردم هند و عزم این کشور در رسیدن به اهداف اقتصادی خاص تاکید کرد: هند استعمار را با تمام وجود به تلخی تجربه کرده است اما مبارزه وپیروزی مردم علیه استعمار نوید آینده ای درخشان برای هند بود که در سال های اخیر و پس از خارج شدن از جهان دو قطبی و نیز اتخاذ سیاست بی‌طرفی و غیر متعهد پیشرفت‌های اقثصادی چشمگیری داشته ایم و در چند سال گذشته پس از چین بالاترین میزان رشد اقتصادی را تجربه کرده‌ایم و امیدواریم با قدرت همچنان به این رشد ادامه دهیم هرچند در حال تحمل مشکلات ناشی از بازسازی هستیم.
آقای سینگ روابط کنونی ایران و هند را در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مناسب توصیف کرد و برخی از مهم ترین قرارداد های هند و ایران را برشمرد.
در ادامه دکتر نهاوندیان رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران گفت: راه اندازی همایش‌هایی از این دست نه تنها اثر علمی دارد بلکه باعث تقویت روابط کشورها می شود.
وی با ذکر نگرانی غرب از رشد اقتصادی هند و چین افزود: آمریکایی‌ها روند رشد چین و هند را در 25 سال اول قرن 21 بسیار بالا تشخیص داده و پشت سر گذاشتن اروپایی‌ها را به خوبی پیش‌بینی کرده‌آند. بنابراین نمی‌توان از آثار این رشد عظیم بر مناسبات اقتصادی جهان چشم پوشید.
دکتر نهاوندیان در بخش دیگری از صحبت‌های خود خاطر نشان کرد: هند در از فرایند جهانی شدن به خوبی استفاده کرد و باید اقرار کرد که برترین نماد جهانی شدن حوزه اطلاعات و ارتباطات است که هند قهرمان آن است به گونه ای که پرونده بیماران آمریکایی در واشنگتن را در دهلی‌نو می نویسند.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران تاکید کرد: رشد 25 درصدی صادرات هند در چند سال گذشته حاکی از آن است که هند توانسته است از تجارت به عنوان موتور رشد استفاده کند. بنابراین اقتصاد هند در سطح منطقه‌ای و جهانی قابل تغافل نیست.
دکتر نهاوندیان لازمه رشد مبادلات فرهنگی ایران و هند را ارتباط اقتصادی قوی و گسترده توصیف کرد.
دکتر سید صدر‌الدین موسوی جشنی، عضو گروه مطالعات هند طی سخنان کوتاهی به معرفی و برشمردن اهداف و ویژگی‌های رشته مطالعات هند در دانشکده مطالعات جهان پرداخت.
پس از مراسم افتتاحیه، ارائه مقالات علمی توسط اندیشمندان هندشناس ایرانی و هندی در دو میزگرد دیدگاه‌های خود را درباره روابط ایران و هند ارائه کردند.