همشهری آنلاین_ فاطمه عسگری‌نیا: استقرار گلدان‌ها و سبدهای گل با استفاده از زباله‌های بازیافتی آن هم در محل دپوی قبلی زباله‌ها در کوچه مقدسی، اقدامی است که باعث شده تا امروز مردم محله در کنار هم شاهد طراوات و زیبایی کوچه و محل زندگی خود باشند.
یک ماه پیش بود که گزارشی از وضعیت نابسامان زباله‌هایی که در طول روز توسط برخی ساکنان کوچه مقدسی در کوچه رها می‌شوند، تهیه کردیم؛ زباله‌هایی که به جای قرار داده شدن در سطل‌های مکانیزه زباله، سر هر کوچه جا خوش می‌کردند وگاه توسط گربه‌ها و زباله‌گردها در کوچه پراکنده می‌شدند وگاه شیرابه‌های آنها بهداشت محله را تهدید می‌کرد. نارضایتی اهالی از این وضعیت هم باعث شده بود تا همواره درگیری‌های لفظی بین همسایه‌ها شکل بگیرد. این موضوع البته بارها و بارها از سوی اهالی در شهرداری ناحیه و منطقه پیگیری شد، اما به نتیجه نرسید، چراکه مسئولان شهری معتقد بودند این گره فقط به دست اهالی کوچه حل باز می‌شود.
درماندگی اهالی محله از این وضعیت باعث شد تا شورایاری محل چاره‌ای بیندیشد. البته به شرط اینکه اهالی محله پای کار باشند. دبیر شورایاری محله راه‌آهن می‌گوید: «معضلی که ما در کوچه مقدسی با آن درگیر بودیم، بی‌توجهی برخی شهروندان ساکن به بهداشت و حفظ محیط‌زیست بود. بنابراین اجرای موفق هر فعالیت زیست‌محیطی و خدمات شهری که منجر به بهبود وضعیت این کوچه شود، نیازمند مشارکت اهالی بود.»
«علی‌اصغر فراهانی» با اشاره به سکونت 700 خانوار در آپارتمان‌های بزرگ و کوچک کوچه مقدسی می‌گوید: «ما فکر کردیم اگر بتوانیم مشارکت این 700 خانوار را در اداره امور کوچه جلب کنیم، می‌توانیم خالق کارهای بزرگی در محله باشیم. بنابراین برای شروع، طرح استفاده از زباله‌های قابل بازیافت را برای زیباسازی کوچه اجرا کردیم. در این طرح با استفاده از لاستیک‌های فرسوده که در گوشه حیاط خیلی از خانه‌ها خاک می‌خورد یا در انبارهای زباله تلنبار شده بود، گلدان‌های زیبایی برای گل و درخت در محله درست کردیم. رنگ مورد نیاز برای رنگ‌آمیزی لاستیک‌ها و بشکه‌های بزرگ را خود مردم تهیه کردند و با مشارکت در رنگ‌آمیزی، زمینه تغییر شکل محله فراهم شد.»
حالا به هر گوشه کوچه که نگاه می‌کنیم به جای زباله، گل و گلدان‌های رنگارنگ و زیبایی می‌بینیم که با مشارکت شهروندان و اداره فضای سبز شهرداری منطقه در کوچه مقدسی مستقر شده‌اند. سبدهای زیبایی که توسط کارگران فضای سبز از درختان هرس‌شده در منطقه تهیه شده نیز یکی دیگر از خلاقیت‌های به کار رفته برای زیبایی این کوچه است. باوجود این گلدان‌های زیبا دیگر کسی به خودش اجازه نمی‌دهد پای آنها زباله‌ای رها کند و حتی اهالی مسئولیت آبیاری و حفظ و نگهداری آنها را نیز عهده‌دار شده‌اند.
«علیرضا مسلم‌زاده» در حالی که مشغول آبیاری سبد گل مستقرشده کنار دیوار خانه‌اش است می‌گوید: «2 سال تمام از زباله‌ها به ستوه آمده بودیم و خوشحالیم امروز به دست اهالی کوچه و شورایاری شاهد رفع این مشکل هستیم و اجازه نمی‌دهیم دیگر کسی فضای زندگی‌مان را آلوده کند.»
«زهرا فولادی» یکی دیگر از اهالی کوچه مقدسی می‌گوید: «هرکدام از اهالی کوچه موظف به رسیدگی به این گلدان‌ها هستند تا به جای کوچه زباله‌ها شاهد کوچه گل‌های با طراوت باشیم. یک ماه پیش از وضعیت کوچه خجالت می‌کشیدیم، اما امروز خیلی‌ها حتی برای عکس‌انداختن به کوچه ما می‌آیند.»
در میانه کوچه خانه‌ای سرسبز با درختان سر به فلک‌کشیده دیده می‌شود. صاحب این خانه زیبا مرد میانسالی است که برای مجاب کردن شورایاری برای استقرار یکی از گلدان‌ها در کنار خانه‌اش چانه‌زنی می‌کند. او می‌گوید: «وضعیت امروز کوچه ما با گذشته‌اش قابل قیاس نیست. در گذشته سر هر کوچه بن‌بست انبوهی از زباله‌ها تلنبار شده بود و این وضعیت برای مهمانان ما قابل باور نبود، اما امروز به جای زباله‌ها شاهد گلدان‌های بازیافتی گل و گیاه هستیم که خود این گلدان‌ها جذابیت و زیبایی کوچه را دوچندان کرده است. این موضوع برای تازه واردها به کوچه تازگی دارد و به نظرم انگیزه‌ای است برای تکرار این کار در محله‌های دیگر.»
- کارگران فضای سبز شهرداری، همراه مردم
آقا کاظم و آقا وحید 2 کارگر فضای سبز منطقه 11 هستند که در این طرح محلی از ابتدا تاکنون همراه مردم بوده‌اند و بدون خستگی و اعتراض پابه‌پای اهالی کوچه مشغول زیبا کردن محله هستند. آقا کاظم می‌گوید: «ما برای زیبا شدن محله از هیچ‌کاری دریغ نمی‌کنیم به شرط آنکه اهالی محله هم در حفظ و نگهداری این گلدان‌ها که زحمت زیادی برای آماده‌سازی آنها کشیده شده، بکوشند و از جابه‌جایی گلدان‌ها خودداری کنند.»
آقا وحید یکی دیگر از کارگران فضای سبز در ناحیه 4 است. او هم که این روزها با جان و دل مشغول گلکاری و درختکاری در کوچه مقدسی است، می‌گوید: «وقتی‌کاری به‌صورت گروهی و با مشارکت مردم انجام می‌شود هم زیبایی‌های خاص خود را دارد و هم نتیجه بهتری عاید مدیریت شهری می‌شود. ما حدود یک ماه است که در این کوچه مشغولیم و شاهد بازتاب این طرح در شبکه‌های مجازی هستیم.» او به شهروندان ساکن در کوچه مقدسی می‌گوید: «نگهداری این گلدان‌ها با اهالی است و مردم باید با احساس مسئولیت به آبیاری و نگهداری از این درختچه‌ها و گل‌ها اقدام کنند.»
- کمک به توسعه سرانه فضای سبز منطقه
«محمد رزاقی» مسئول فضای سبز ناحیه 4 منطقه 11 نیز در گفت‌وگو با همشهری محله می‌گوید: «درست است طرح استقرار گلدان‌های بازیافتی در کوچه مقدسی با هدف کاهش زباله‌ها در کوچه صورت گرفته است، اما این طرح به افزایش سرانه فضای سبز محله هم کمک کرده است. در واقع به خاطر تراکم بافت مسکونی امکان کاشت درختان جدید در محله نبود، اما امروز شاهد کاشت نهال در گلدان‌های لاستکی و بشکه‌های آهنی هستیم و این ظرفیت‌هایی است که اهالی محله با بهره‌گیری از پسماندهای قابل بازیافت در محله ایجاد کرده‌اند.»
- الگوی موفق مشارکت مردمی
مدیر اجتماعی و فرهنگی شهرداری ناحیه 4 منطقه 11 هم در این‌باره می‌گوید: «کوچه مقدسی نمونه موفق جلب مشارکت شهروندان در بهبود امور شهری است. در این کوچه توانستیم با جلب مشارکت مردمی اتفاق‌های خوبی را رقم بزنیم بدون اینکه هزینه‌ای برای شهرداری داشته باشد.»
«میرعماد موسوی» با اشاره به نقش پررنگ شورایاری در جلب مشارکت مردم و حل یک مشکل قدیمی در کوچه مقدسی می‌افزاید: «باید باور داشت که تا مردم پای کار نباشد هیچ طرح و پروژه شهری با موفقیت انجام نمی‌شود. سال‌های سال شهرداری به سبک خود کوشید تا مشکل زباله‌ها را در این کوچه حل کند، اما چون مشارکت مردم را پشتوانه خود نداشت به نتیجه‌ای نرسید. امروز ما می‌بینیم طرح ساماندهی و بهبودی کوچه مقدسی از مشارکت در تأمین لاستیک‌ها و رنگ‌آمیزی آنها تا نصب و نگهداری آنها، توسط خود اهالی دنبال می‌شود.»
- باورکردنی نیست، اما حقیقت دارد
علی‌اصغر فراهانی که این روزها همه اهالی کوچه مقدسی قدردان پیگیری‌ها و اقدامات او برای حال خوب محله هستند، سرخوش از رضایت همسایه‌ها و هم‌محله‌ای‌های خود می‌گوید: «ما در محله راه‌آهن ثابت کردیم که اعتماد به مردم و مشارکت آنها در اداره امور شهر می‌تواند خالق اتفاق‌های زیبا در شهر باشد. این نخستین بار نیست که اهالی محله راه‌آهن گل کاشتند. قبل از این هم در زمینه پسماندها در قالب طرح جاده دوطرفه موفق عمل کردیم و این بار در موضوع ساماندهی یک کوچه! باورکردنی نیست اما حقیقت دارد و این حقیقت را باید مسئولان خدمات شهری درک کنند و الگوی کار خود قرار دهند.»
شورایار محله راه‌آهن با اشاره به سکونت بالغ بر 700 خانوار در کوچه مقدسی و 16 کوچه بن‌بست در آن، می‌گوید: «بعد از استقرار گلدان‌های داخل کوچه نصب گلدان‌های کوچک از پنجره‌ها را در کوچه اجرا می‌کنیم. گلدان را مردم تهیه می‌کنند و گل‌ها را فضای سبز شهرداری هدیه می‌کند.»
او می‌گوید: «با برنامه‌ریزی صورت‌گرفته قرار است با مشارکت اهالی پسماندهای خشک این کوچه جمع‌آوری و به نفع کوچه هزینه شود. بر اساس پیش‌بینی‌ها حداقل ماهانه 3 میلیون تومان نصیب کوچه می‌شود و مردم می‌توانند شاهد اتفاقات و تحولات خوبی در کوچه باشند.»