همشهری آنلاین_ سحر جعفریان: این میادین از همان روزهای نخستین ورود «کووید ۱۹» به ایران به رعایت جدی پروتکل‌های بهداشتی ستاد ملی کرونا ملزم شده‌اند. به روایت شهروندان، در این روزهای گرم تابستان، الزام‌های رعایت ایمنی و بهداشت از سوی کارکنان و کارگران میادین میوه و تره‌بار مناطق، از جمله منطقه ۹ که به‌عنوان یکی از متراکم‌ترین مناطق تهران نامیده می‌شود، چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد. به‌گونه‌ای که در روزهای اوج دوباره کرونای عالم‌گیر، استفاده از ماسک و دستکش از سوی غرفه‌داران میادین شلوغ و پر ازدحام،گویی به دستورالعملی پیشنهادی تبدیل شده است که البته کارگران سبب اصلی آن را کاهش درآمد و پرهزینه بودن تهیه ماسک و دستکش می‌دانند. برای پیگیری این موضوع، سری به میادین میوه و تره‌بار محله‌های پرتردد منطقه زده‌ایم تا ضمن مشاهده به گفت‌وگو با اهالی، کارکنان میادین و مدیران شهری بپردازیم.
- هزینه زندگی عیال‌واری به اضافه هزینه ماسک
ساعت ۹ صبح است. جمعیت در میدان میوه و تره‌بار «آزادی» در خیابان «بزرگراه شهید آیت‌الله سعیدی» به‌عنوان نخستین مقصدمان، به تدریج در حال افزایش است. شهروندان اغلب با ماسک وارد غرفه‌های مورد نظرشان می‌شوند. تعدادی سراغ میوه‌ها می‌روند و عده‌ای قصد خرید حبوبات، مواد پروتئینی و خشکبار را دارند. به گفته یکی از غرفه‌داران این میدان که نمی‌خواهد نامی از او برده شود، ساعت‌های صبحگاهی معمولاً شلوغ‌ترین ساعت‌های‌کاری برای آنها محسوب می‌شود. او می‌گوید: «راستش در ساعت‌های آغاز به کار، معمولاً همه کارگران و غرفه‌داران از ماسک و دستکش استفاده می‌کنند. اما زمان که جلوتر می‌رود، انگار گرما امان‌مان را می‌برد. این می‌شود که ما هم ماسک‌ها را کنار می‌گذاریم. از آنجایی که مدام توصیه می‌شود از ماسک‌هایی که چند ساعت روی صورت بوده، دوباره استفاده نشود و باز هم از آنجایی که توان مالی خرید ماسک به این تعداد را نداریم، به نوعی در ادامه روز بی‌خیالش می‌شویم و تلاش می‌کنیم با مواردی مانند رعایت فاصله فیزیکی و بهداشتی از ابتلا و شیوع کرونا جلوگیری کنیم. البته گاهی ناظرهایی هم از جاهای مختلف مانند وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ستاد ملی کرونا و سازمان میادین می‌آیند که ما هم به ناچار از همان ماسک‌های قبلی استفاده نمادین می‌کنیم! » یکی از کارگران خدماتی همین میدان نیز در این‌باره می‌گوید: «حداقل قیمت ماسک 1۵۰۰ تومان است. اگر روزی ۳ ماسک هم احتیاج داشته باشم، یعنی در ماه باید حدود ۱۵۰ هزار تومان برای آن هزینه کنم. تازه این رقم تنها برای من در خانواده است.»
- هزینه ماسک یا هزینه درمان کرونا؟!
ساعت ۱۱ است و اینجا بازار میوه و تره‌بار دکتر «هوشیار» در خیابان«21 متری جیء». به جمعیت مراجعه‌کننده باز هم افزوده می‌شود. اکنون حتی فاصله‌گذاری‌های فیزیکی و بهداشتی هم چندان رعایت نمی‌شود. «قادر شاهی»، یکی از اهالی محله دکتر هوشیار می‌گوید: «در شرایطی که گرانی، افسارگسیخته شده و مردم به سبب بیکاری، درآمد سابق را ندارند، طبیعی است مراکزی مانند میادین میوه و تره‌بار شلوغ‌تر از پیش شوند. بنابراین انتظار می‌رود نکات بهداشتی و کرونایی اینجا بیشتر رعایت شود. اما وقتی کارکنان و کارگران این میادین توجهی به ماسک، شیلد و دستکش ندارند، چه انتظاری می‌رود کرونا را شکست دهیم؟ از سویی مسئولانی که محصولات مراکز این چنینی را برای رفاه شهروندان تأمین می‌کنند، باید حواس‌شان به سلامت شهروندان هم باشد. برای مثال، بیایند ماسک توزیع کنند. هم بین مراجعه‌کنندگان و هم کارکنان میدان. این همان‌کاری است که خیّران سلامت هم می‌توانند انجام دهند و گوشه چشمی به کارگران و کارکنان این میادین داشته باشند.» «سارا بدخشان» نیز از اهالی محله است که برای خرید روزانه خود، سر از میدان میوه و تره‌بار درآورده است و می‌گوید: «کارگران باید هزینه‌های ماسک را به سبب سلامتی خود از حقوق‌شان تأمین کنند. چراکه هزینه‌های پیش‌گیری با ماسک بسیار کمتر از هزینه‌های درمان کرونا است. البته واقعیت دیگری هم هست که نمی‌توان کارگری را که حقوقش کم است، به ارجح بودن سلامتی‌اش به هر چیز دیگری، توجیه کرد؟»
ساعت ۱۳ است؛ بازار میوه و تره‌بار محلی «فتح» در خیابان «قادری». یکی از کارگران این میدان، می‌گوید: «ماسکی که روی صورتم گذاشته‌ام، قابل شست‌وشو نیست. اما من مجبور شدم برای ۳ روز پیاپی آن را بشویم و دوباره استفاده کنم. تعجب هم نکنید چراکه مانند من بسیار هستند که چند باره از ماسک‌هایشان استفاده می‌کنند. توی این وضعیت اقتصادی، تنها هزینه‌های کرونایی را کم داشتیم. شاید بگویید وضعیت برای خیلی‌ها همین‌گونه دشوار می‌گذرد یا شاید بگویید کرونا بیماری خطرناکی است، ولی راستش من توان پرداخت ماهانه ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان برای ماسک را ندارم. یعنی اولویت‌های دیگر زندگی‌ام این اجازه را نمی‌دهد. برای همین اگر ماسکی گیرم بیاید تا زمانی که زهواردرفته شود، از آن استفاده می‌کنم آن هم بدون توجه به قابلیت ایمن بودنش. شاید چون مانند من زیاد هستند، پیک دوم کرونا مرگبارتر شده است.» «ناصر البرز»، یکی از اعضای شورایاری محله فتح در همین باره می‌گوید: «مقصد اصلی ماسک‌های تهیه شده، بیمارستان‌های منطقه و هم‌جوار هستند اما شورایاری منطقه تصمیم گرفته ضمن شناسایی افراد و خانواده‌های نیازمند به شناسایی اماکن و مراکزی مانند میادین میوه و تره‌بار نیز بپردازد تا با توزیع ماسک، به قطع زنجیره سرایت کرونا نایل آید.»
- پاسخ مسئول : افراد باید به باور رعایت بهداشت برسند
«سید سعید راد» مدیرعامل سازمان مدیریت میادین میوه و تره بار شهرداری تهران در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار همشهری محله از نحوه رعایت نکات بهداشتی در میادین و غرفه‌های میوه و تره بار می‌گوید:« از زمان شیوع بیماری کووید ۱۹ تمامی دستوالعمل‌های بهداشتی ستاد ملی کرونا به ۲۵۶ میدان میوه و تره بار پایتخت ابلاغ شد که طبق آن کارکنان میادین ملزم به اجرای دستورالعمل ها شده‌اند. این الزام به طور مرتب از طریق مسئولان مستقیم هر میدان و همچنین ناظران ویژه سازمان در حال بررسی است. روند ضدعفونی میادین نیز روزانه در ۲ نوبت انجام می‌پذیرد که طی آن، فضاها و نقاط آلوده‌تر مانند پیشخوان‌ها، ویترین‌ها و محل تردد مراجعه‌کنندگان در ۳ نوبت ضدعفونی می‌شوند.» راد می‌افزاید:« دستورالعمل‌های بهداشتی برای جلوگیری از سرایت این بیماری جهانی زمانی تاثیرگذار خواهد بود که افراد به ضرورت اجرای آن اهمیت دهند. این افراد شامل هم شهروندان و هم کارکنان میادین میوه و تره بار می‌شود که قبل از هر اقدامی خود باید به باور رعایت فاصله گذاری ها و استفاده مداوم از ماسک و دستکش برسند.»