همشهری آنلاین- زهرا بلندی: محلی که در آن ارزش ریالی پسماندهای خشک شهروندان از جمله دورریختنیهای پلاستیکی، شیشهای، الکترونیکی، فلزی و... براساس قیمتهای مصوب سازمان پسماند شهر تهران مشخص شده و اهالی میتوانند معادل ریالی آن از اجناسی که در این هایپر پسماند وجود دارد خریداری کنند. مراسم افتتاحیه هایپرمارکت با حضور شهردار منطقه۱۹ و فعالان محیطزیست و حوزه پسماند برگزار شد.
انتهای خیابان ورزش، درست جنب پایانه اتوبوسرانی شهید سروری قرار گرفته است. تابلو بزرگ «هایپر پسماند» روی سردر این فروشگاه نصب شده و شعار «بدون پول خرید کن» در گوشه پایینی تابلو نوشته شده است. کرکره بالا رفته و بعد از بریدن روبان قرمز، مهمانان یکی یکی با رعایت پروتکلهای بهداشتی وارد هایپرپسماند میشوند. جدول ارزشگذاری پسماند روی دیوار ورودی نصب شده است. دستگاه اندازهگیری و ارزشگذاری میزان پسماند در پیشخوان قرار گرفته و کارگران با لباسهای مبدل پشت آنها ایستادهاند. طرح بهرهبرداری از این هایپرپسماند زمستان سال گذشته مطرح شد و اسفندماه مورد بهرهبرداری غیررسمی قرار گرفت، اما به دلیل شیوع ویروس کرونا، فعالیت آن محدود شد و بهرهبرداری رسمی آن با تأخیر به انجام رسیده است. شهردار منطقه۱۹ با بیان اینکه این طرح برای نخستین بار در کشور اجرا شده است، درباره اهداف راهاندازی این هایپر پسماند میگوید: «تعداد اجناسی که در ازای دریافت پسماندهای خشک در غرفههای پسماند ارائه میشد محدود بود. این درحالی است که شهروندان دوست داشتند معادل ارزش ریالی پسماندی که تحویل میدهند، قدرت انتخاب بیشتری داشته باشند. با اجرای این ایده، طبق قیمتهای مصوبی که از سوی سازمان پسماند اعلام میشود، شهروندان به ازای پسماندی که تحویل میدهند میتوانند برای دریافت بیش از ۱۰۰نوع کالا حق انتخاب داشته باشد.»
«علی توکلی» با اشاره به اینکه این طرح با مشارکت معاونت خدمات شهری و محیطزیست شهرداری منطقه به اجرا درآمده است، میگوید: «قرارگیری این هایپرپسماند در محلی پرتردد و نزدیک به پایانه اتوبوسرانی میتواند مورد استفاده اهالی منطقه و مناطق همجوار قرار بگیرد.»
وی در ادامه به ساعات فعالیت فروشگاه اشاره میکند که از ساعت۸ تا ۱۷ در خدمت شهروندان است و درباره اثربخشی این طرح در تشویق مردم برای تفکیک پسماند خشک و تر میگوید: «افزایش تعداد شعبههای هایپر پسماند، فروش بلیت اتوبوس و مترو، ارائه بستههای آموزشی و آموزش چهره به چهره توسط کارشناسان هم بخشی از برنامههایی است که قصد داریم در آینده نزدیک اجرا کنیم.»
- اطلاعرسانی، شرط موفقیت هایپرپسماند
رئیس کمیته محیطزیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران که در این مراسم حضور دارد، ایجاد هایپرپسماند را اقدامی ارزشمند در زمینه مدیریت جامع پسماند دانسته و میگوید: «۴۰درصد پسماندهای تولیدی شهروندان را پسماندهای خشک تشکیل میدهد که با توجه به پیامدهای منفی زیستمحیطی آن، تلاش شهرداری تهران در برنامه سوم توسعه شهری، تفکیک از مبدأ پسماندها با هدف تسریع در فرایند بازیافت و افزایش تفکیک پسماندهای بهداشتی بوده است.» «آرش میلانی» با اشاره به بافت جمعیتی و سرانه تولید زباله در منطقه۱۹ میگوید: «اجرای این نوع اقدامات از جمله طرح کاپ(کاهش پسماند) و راهاندازی هایپرپسماند از اهمیت بالایی برخوردار است، اما نیاز است که تبلیغات لازم برای اطلاعرسانی گسترده توسط شورایاران و معتمدان محله در گروههای مجازی انجام شود و همه گروههای شغلی و مراکز آموزشی در جریان آنها قرار بگیرند.»
در ادامه مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران با بیان اینکه یکی از اقدامات مهم مدیریت شهری در دوره جدید کاهش پسماند و دفن آن با هدف افزایش تفکیک پسماندها بوده و راهاندازی هایپرپسماند از خدمات ارزشمند و مکانیزمهای تشویقی در این منطقه محسوب میشود، میگوید: «طبیعتاً این طرح مهم و اثرگذار است و در کنار طرح کاپ، باید مورد توجه مسئولان قرار گرفته و در مناطق دیگر هم اجرایی شود.»
«صدرالدین علیپور» با اشاره به برنامه «شنبههای بدون پسماند» که بهزودی اجرایی خواهد شد، میگوید: «همکاران منطقه۱۹ میتوانند از این ظرفیت استفاده کنند و طرح شنبههای بدون پسماند در این مرکز با ظرفیت بالاتر و با اطلاعرسانی که از قبل صورت میگیرد، اجرایی شود تا قسمت زیادی از پسماندهایی که قابل استفاده مجدد هستند، دریافت و در ازای آن کالاهای اساسی به شهروندان ارائه کنند.»
- همه تلاشمان را به کار بستهایم/ طرحی برای تشویق شهروندان
«هایده شیرزادی» مؤسس و مدیرعامل شرکت بازیافت مواد و تولید کود آلی کرمانشاه، از کارآفرینان و فعالان برجسته محیطزیست کشور که برای بازدید از هایپرپسماند در این مراسم حضور پیدا کرده است، ضمن قدردانی از انجام چنین اقدامی میگوید: «جمعآوری پسماند به ۲روش یعنی آوردن و بردن انجام میشود. در بخش اول، شهروندان خودشان پسماند را به غرفهها، مخازن تفکیک پسماند و اکنون هایپر پسماند میبرند و در روش دوم، مأموران شهرداری وظیفه جمعآوری پسماندها را به عهده دارند.»
او با اشاره به اینکه ایجاد هایپر پسماند هزینه جمعآوری پسماند از جلو در منازل را تا حد زیادی کاهش میدهد و در عین حال فرصتی است تا شهروندان حین تحویل پسماند از هدایا بهرهمند شوند، میگوید: «راهاندازی این هایپر نقش بسزایی در کاهش زبالهگردی، فعالیت کودکانکار و چالشهای اجتماعی همراه آن خواهد داشت، ضمن اینکه چنین معضلاتی در نقاط جنوبی و حاشیهای شهر بیشتر دیده میشود.» این بانوی فعال در حوزه محیطزیست تأکید میکند: «برای اجرای هرچه بهتر این طرح و حصول نتایج مطلوب بهتر است کالاهایی که در این هایپر به فروش میرسند، تا حدامکان قابل بازیافت باشند. نصب بنرهای اطلاعرسانی و آگاهسازی درباره تفکیک پسماند و توزیع بستههای آموزشی با موضوع طرح کاپ، کاهش پسماند، سهم مسئولیت اجتماعی و... نیز امر مهمی است که بهتر است در دستورکار قرار بگیرد.»