به گزارش همشهری، در نخستین مرحله و در جریان معاملات بازار سهام، ۲۴ میلیون سهم یعنی معادل ۱۵ درصد از سهام شرکت سیمان کردستان برای اولین بار در تابلوی فرعی بازار اول عرضه می‌شود.
نکته جالب توجه اینکه سازمان خصوصی‌سازی درعین حال قصد دارد از فردا نیز بلوک‌های سهام شرکت‌های فولاد خراسان، خوزستان و مس را در بورس عرضه کند.
ارزش بلوک‌های سهام فولاد و مس ۱.۵ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. مهلت تسویه نقدی هر ۳ عرضه عمده حداکثر ۳۰ روز تعیین شده است.
طبق دیگر برنامه‌های اعلام شده طی هفته آینده نیز سهام پالایشگاه اصفهان و همچنین شرکت مخابرات ایران هم در تالارهای بورس، برای نخستین بار عرضه خواهد شد.
کارشناسان نقدینگی لازم برای این تعداد عرضه بزرگ سهام را بیش از 3 هزار میلیارد تومان یعنی رقمی فراتر از ۳ میلیارد دلار برآورد می‌کنند.حال پرسش فعالان بازار این است که آیا این میزان نقدینگی در بازارسرمایه ایران وجود دارد؟
خوشبینی مدیران بورس
علی رحمانی، مدیر عامل بورس اوراق بهادار نسبت به موفقیت برنامه سازمان خصوصی‌سازی خوشبین است؛ هر چند او هم بر این باور است که با در نظر گرفتن موانع ورود بعضی از شرکت‌ها به بورس وزمان بر بودن حل وفصل این موانع احتمالا موعد اعلام شده از سوی سازمان خصوصی‌سازی کمی جابه‌جا خواهد شد.
رحمانی به همشهری گفت: ارزش سهام عرضه‌شده آن قدر بالا نیست که بازار قدرت جذب آن را نداشته باشد.
اما هادی بیدختی، مدیرعامل شرکت کارگزاری عمران فارس درخصوص پیامدهای عرضه چنین حجم سنگینی از سهام آن‌هم در مدت زمان اندک معتقد است: اقدام به عرضه اولیه بدون در نظر گرفتن شرایط بازار قطعا با موفقیت همراه نخواهد بود.
بیدختی به همشهری گفت: نمی‌توان با چشم‌بسته حجم بزرگی از سهام را در قالب عرضه اولیه وارد بازار کرد چون در این خصوص توازن میان عرضه و تقاضا نقش حیاتی ایفا می‌کند.
به گفته او اگر عرضه به هر علتی از تقاضا پیش بیفتد قیمت سهم تازه وارد بی‌هیچ علت مشخصی از ارزش واقعی فاصله خواهد گرفت و پایین خواهد آمد.
بیدختی البته معتقد است: عرضه بلوکی سهام با توجه به مهلت یک‌ماهه پرداخت در فرصت باقیمانده تا پایان خرداد ماه تأثیری بر میزان نقدینگی بازار نخواهد داشت و مشکلی برای بازار ایجاد نخواهد کرد.
پیش‌بینی کاهش عرضه‌ها
بیدختی در ادامه پیش‌بینی کرد: به احتمال فراوان به جز سهام سیمان کردستان مابقی وعده‌های سازمان خصوصی‌سازی در موعد مقرر محقق نشود.
وی در توضیح دلایل این پیش‌بینی تصریح کرد: فرایند پذیرش شرکت‌های پالایشی و پتروشیمی هنوز به‌طور کامل به آخر نرسیده است وبه‌نظر هم نمی‌رسد در فرصت باقیمانده این فرایند تکمیل شود.
او با این همه حتی با فرض امکان پذیرش کامل در همین فرصت کم بازار کشش پذیرش چنین حجمی از سهام را نخواهد داشت.
عباس دهقان ،رئیس هیأت‌مدیره شرکت کارگزاری کارآمد هم معتقد است: عرضه‌های سنگین و اولیه زمانی موفقیت آمیز خواهد بود که با فاصله زمانی مناسب صورت گیرد.
دهقان به همشهری گفت: فاصله زمانی مناسب بین ۲ عرضه اولیه از یک طرف استقبال بازار را تضمین می‌کند و از سوی دیگر دامنه تأثیر بر معاملات عادی و روزانه را به حداقل می‌رساند.
او افزود: عرضه‌های عمده وبلوکی موجب می‌شود فعالان حقوقی بازار از آنجا که منابع جداگانه برای خریدهای عمده ندارند با محدودیت مالی مواجه شده و ناچار به فروش بخشی از سهام خود در بازار عادی شوند.
ضمن اینکه سررسید اقساط این خریدها به‌علت فاصله اندک عرضه به‌صورت متوالی از راه خواهد رسید و در این فاصله زمانی به احتمال فراوان به‌علت کمبود نقدینگی سهامداران حقوقی از خریدهای عادی منصرف شده یا اقدام به فروش دیگر سهم‌های موجود در سبد دارایی‌های خود خواهندکرد.
عمق لازم برای جذب
رئیس هیأت‌مدیره شرکت کارگزاری کارآمد ادامه داد: سهامداران حقیقی هم اگر در عرضه‌های اولیه سود قابل توجهی شناسایی کنند قطعا وارد عمل می‌شوند و اقدام به خرید خواهند کرد اما برای تامین نقدینگی به ناچار سراغ فروش دیگر سهم‌های خود خواهند رفت. به عبارت دیگر برای شرکت در بازار عرضه‌های جدید سرمایه گذاری‌های بلندمدت قربانی می‌شود.
دهقان تأکید کرد: پرواضح است که بورس اوراق بهادار تهران نقدینگی وعمق لازم را برای جذب این میزان سهم ندارد.
حل مشکل مخابرات
به گفته علی رحمانی، مدیرعامل بورس بلافاصله بعداز رفع موانع واگذاری مخابرات و پالایشگاه اصفهان این سهام در بورس عرضه خواهدشد.
او در موردآخرین وضعیت واگذاری سهام شرکت مخابرات گفت: دیروز جلسه‌ای در این خصوص تشکیل و مقرر شد این شرکت مصوبه‌ای برای تعیین تکلیف رقم سرمایه ثبت شده دریافت کند ودر ادامه پس از طی مراحل ثبت مجوز ورود به بورس رابه دست آورد.
پیش از این مدیران بورس و سازمان خصوصی‌سازی درمورد تعیین زمان عرضه سهام مخابرات به مشکل برخورده بودند.