همشهری آنلاین_ سمیرا باباجانپور: «فریدون حیدری» با تأکید بر اینکه شناسایی مشکلات کلیدی محله‌ها با مشارکت جمعی شهروندان میسر است، از چگونگی اجرای طرح‌های پیشنهادی مردم و معتمدان محلی می‌گوید. گپ‌وگفت «همشهری محله» را با شهردار منطقه ۵ درباره جدیدترین مطالبات مردمی می‌خوانید:
این روزها موضوع توسعه محله‌های و تأکید برپروژه‌های کوچک مقیاس در شهرداری بسیار داغ است. در منطقه ۵ برنامه‌های «توسعه محلی» چگونه مدیریت می‌شود؟
برنامه توسعه محلی، برنامه‌ای است که از طریق شناسایی مشکلات کلیدی پیش روی توسعه محله اقدام به تدوین چارچوبی برای دستیابی محله به شرایط توسعه‌یافتگی می‌کند. برنامه توسعه محلی مبتنی بر مشارکت حداکثری اجتماع محلی، همکاری کامل دستگاه‌های مؤثر در بخش عمومی و زمینه‌های نهادی است که امکان تحقق توسعه در سطح ملی را فراهم می‌کند. محله‌محوری، مشارکت محوری، بودجه‌ریزی مشارکتی و هدفمندسازی بودجه از اصول اولیه پروژه‌های توسعه محلی است. تا به امروز، بازدیدهای متعددی از پروژه‌های توسعه محلی صورت گرفته است. این بازدیدها از محله‌های منطقه آغاز شده و در همین زمینه نیز دبیران محله‌ها، اعضای شورایاری محله، شهرداران نواحی و معاون هماهنگی و برنامه‌ریزی، جلسه‌های متعددی را برگزار کردند.
در این جلسه‌ها، پروژه‌های توسعه محلی دسته‌بندی و برخی از آنها مطابق اولویت‌بندی و دستورالعمل موجود اضافه یا حذف و کارشناسی شد و پس از اعلام و تأیید پروژه‌ها، بستر مناسب در منطقه برای آغاز کار آماده می‌شود.
برنامه این است که پروژه‌ها را تا انتهای سال مالی ۱۳۹۹ به پایان برسانیم. یکی از مشخصات این پروژه‌ها این است که نظر شورایاری‌ها در آن دخیل بوده است. شورایاری‌ها نقش اصلی را در تعریف این پروژه‌ها داشته‌اند. البته از کارشناسان منطقه نیز در این‌باره استفاده شده است. این موضوع اقدام باارزشی است چراکه خود مردم در تصمیم‌گیری‌ها نقش اصلی را دارند.
در خبرها اعلام شد خط ۱۰ مترو در منطقه ۵ کلنگ زده می‌شود. در حالی که هنوز خطوط ۴، ۶ و ۷ تکمیل نشده‌اند. با این اوصاف روند کار توسعه شبکه مترو در منطقه۵ چگونه خواهد بود؟
شرکت «مترو تهران» در برنامه عملیاتی سال ۱۳۹۹، تکمیل خطوط ۴، ۶ و ۷ مترو و آغاز یکی از خطوط اولویت‌دار مترو را در برنامه قرار داده است. در منطقه ۵، ۳ خط فعال و نیمه فعال وجود دارد که خطوط ۴، ۶ و ۷ هستند، شرکت مترو تهران نیز موضوع راه‌اندازی خط ۱۰ مترو در منطقه ۵ را تأکید کرده است. در مسیر این خطوط مترو املاکی قرار دارد که ممکن است برای این ایستگاه‌ها مشکل ایجاد کند. این هماهنگی‌ها برای رفع معارضان و تأمین بخشی از نیازهای مالی این پروژه در منطقه ۵ انجام شده است. از سویی، انجام این پروژه‌ها بار مالی بسیاری دارد، تلاش می‌کنیم با استفاده از امکانات منطقه درخواست مردم درباره دسترسی مطلوب به مترو را برآورده کنیم. با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در درجه نخست، شهروندان منطقه ۵ از شبکه مترو بهتر بهره‌مند خواهند شد و با توجه به امتداد خط در منطقه ۲۲، شهروندان این منطقه نیز در این زمینه به خواسته‌هایشان می‌رسند. در صورت رفع معارضان ملکی و تأمین تجهیزات تا پایان سال جاری در منطقه ۵، پایانه خط ۴ تکمیل و ساخت پایانه خط۷ آغاز می‌شود.
با نزدیک شدن به فصل بارندگی خطر سیلاب و آبگرفتگی در منطقه ۵ بسیار حائز اهمیت است. برای رفع نقاط آبگیر و کنترل سیلاب‌ها چه برنامه‌هایی انجام شده است؟
در کانال «دره زرنو» کار بسیار ارزشمندی درباره مرمت حوضچه و زیباسازی محیطی آن در دست اقدام است که معاونت فنی و عمرانی منطقه تا پیش از فصل بارش آن را اجرایی می‌کند. در «دره زغالی» کارها نیمه‌کاره رها شده بود که اکنون با همکاری شهرداری منطقه و شرکت «خاکریز آب» عملیات ایجاد ۲ حوضچه و حفاری و لوله‌گذاری برای هدایت آب‌های سطحی در حال انجام است که در برخی نقاط هم به پایان رسیده است. البته هدف اصلی این است که عوامل ایجاد خطر در زمان بارندگی را برطرف کنیم تا مدیریت و کنترل بهتری در زمان بحران داشته باشیم. همه تلاش خود را می‌کنیم تا محیطی امن برای شهروندان منطقه ایجاد کنیم. در سال گذشته، چند مورد معضل و مانع در این کانال‌ها در زمان بارش‌های به نسبت شدید موجب خروج آب به بیرون از کانال و ایجاد مشکل برای اهالی شده بود که خوشبختانه برطرف شده است. باید بگویم که عملیات رفع ۳ گلوگاه سیلابی منطقه در پل‌های خیابان‌های «تقدیری»، «سلیمی جهرمی» و «ارم» با موفقیت انجام شده است. این پل‌ها بیش از ۳۰درصد کانال را تحت تأثیر قرار داده بودند و گنجایش کانال را کم و در برخی نقاط لایروبی آن را غیرممکن کرده بودند. تا به امروز، بیش از ۲۱۸ نقطه آبگیر منطقه شناسایی شده است و این نقاط به‌صورت درجه یک، ۲ و ۳ سطح‌بندی شده و بنا به اولویت برطرف می‌شوند. با اقدامات مؤثری که از سال گذشته در منطقه آغاز شده است، بی‌شک امسال از آب‌گرفتی و خسارت‌های ناشی از آن کاسته خواهد شد.
- استانداردترین رینگ دوچرخه‌سواری پایتخت
طرح «سه‌شنبه‌های بدون خودرو» با رکاب زدن شهرداران مناطق و به‌ویژه شهردار «تهران»، رسمیت پیدا کرد. در واقع زمانی که مدیران شهری پا به رکاب شدند، طرح راه‌اندازی رینگ‌های مجهز و استاندارد دوچرخه‌سواری در محله‌های پایتخت، جان تازه‌ای گرفت. استفاده از دوچرخه جدا از موضوع سلامت شهروندان، نقش مهمی در حفاظت محیط‌زیست شهری دارد. هرچند هنوز تهران زیرساخت‌های خوب و مناسبی برای توسعه دوچرخه‌سواری ندارد، ولی به دستور شهردار تهران همه محله‌ها باید بنا به نیاز محله و پتانسیل‌های آن رینگ دوچرخه‌سواری احداث کنند.
در شهر تهران با در نظر گرفتن مسیرهای دوچرخه‌سواری، تفریحی و آموزشی، در مجموع حدود ۱۴۰ کیلومتر مسیر دوچرخه‌سواری وجود دارد. اهمیت توجه به توسعه مسیر دوچرخه‌سواری برای مدیریت شهری پایتخت آنقدر اهمیت داشت که موجب شد در سال ۱۳۹۶سندی به نام سند «استراتژیک توسعه دوچرخه‌سواری شهر تهران» تدوین شود. به‌گونه‌ایی که پایتخت تا سال ۱۴۰۱ به رینگ‌های دوچرخه‌سواری استاندارد مجهز شود. با این حال، امسال قرار است استانداردترین رینگ دوچرخه‌سواری پایتخت در منطقه ۵ افتتاح شود. این رینگ مسیر گسترده‌ای از ناحیه ۶ و در شهرک «اکباتان» را شامل می‌شود. «سمانه‌عبداللهی»، شهردار ناحیه ۶ منطقه ۵، درباره این مسیر دوچرخه‌سواری می‌گوید: «براساس دستور شهردار تهران، رینگ دوچرخه و مناسب‌سازی پیاده‌راه باید در همه نواحی پایتخت انجام شود. موقعیت ناحیه ۶ موجب شده تا ما یکی از بهترین مسیرهای دوچرخه‌سواری را طراحی کنیم. مسیری که همه محله‌های این ناحیه را به یکدیگر متصل می‌کند. این رینگ، استانداردترین طرح رینگ دوچرخه‌سواری در کل تهران است و ۲۰۰متر از آن عملیاتی شده است. امکانات لازم برای توسعه این مسیر در نظر گرفته شده و تا پایان سال، شهروندان می‌توانند از این مسیر استفاده کنند.»
- آبیاری فضای سبزمنطقه با پساب فاضلاب تصفیه شده
تأمین آب لازم برای سیراب کردن فضای سبز منطقه وسیعی همچون منطقه ۵، کار ساده‌ای نیست. به‌ویژه که ملاک اصلی شهرداری منطقه بر حفظ منابع آب زیرزمینی باشد. استفاده از پساب فاضلاب یکی از روش‌های مدرن و به صرفه در تأمین آب است. روشی که هم منابع زیرزمینی را حفظ می‌کند و هم تأثیر زیست‌محیطی انکارناپذیری دارد. منطقه ۵ با کمبود آب مواجهه است به‌ویژه در بخش جنوبی منطقه در محله‌هایی مانند شهرک اکباتان و «آپادانا» که تأمین آب برای آبیاری فضای سبز با مشکل روبه‌رو است. از سویی، منابع فضای سبز غنی در این محله‌ها وجود دارد. ۱۴ هکتار فضای سبز تنها در شهرک آپادانا، رقم کمی نیست. شهرداری منطقه با هماهنگی‌هایی که با اداره آب و فاضلاب شهر تهران داشته است، پروژه بهره‌برداری از پساب فاضلاب از تصفیه‌خانه اکباتان را اجرایی می‌کند. تصفیه‌خانه اکباتان با تولید ۱۰ هزار مترمکعب آب در روز، بخش وسیعی از فضای سبز منطقه ۵ را آبیاری خواهد کرد. رئیس اداره فضای سبز شهرداری منطقه ۵ در این‌باره می‌گوید: «استفاده از پساب تصفیه‌خانه اکباتان در ۲ فاز در نظر گرفته شد است. فاز نخست این پروژه با لوله‌گذاری ۲۳ کیلومتری از تصفیه‌خانه تا کل فضای سبز ناحیه ۶ که چیزی در حدود ۸۰ هکتار است، آغاز می‌شود. با آبیاری فضای سبز ناحیه ۶ امکان بهره‌برداری از این آب برای نواحی ۴ و ۵ منطقه فراهم خواهد شد که به نوبه خود تحول چشمگیری در سیستم آبیاری فضای سبز شهری تهران محسوب می‌شود. روشی که با ذخیره آب قنات‌ها و آب‌های زیرسطحی می‌تواند دستاوردهای زیست‌محیطی مناسبی همراه داشته باشد.» «وحید اسماعیلی»، فاز ۲ این پروژه را ساخت پکیج تصفیه مجدد پساب دریافتی از تصفیه‌خانه اکباتان عنوان می‌کند: «آب‌هایی که از تصفیه‌خانه گرفته و در آنجا تصفیه می‌شود اما یک روند تصفیه شیمیایی برای آبیاری فضای سبز نیز باید طی کند. برای این کار ساخت یک پکیج تصفیه‌ای لازم است.» فاضلاب تصفیه شده به‌عنوان یکی از منابع آبی پایدار نقش مهمی در کاهش هزینه‌ها، مصرف آب سالم‌تر و حفظ محیط‌زیست دارد. در منطقه ۵، ۲ تصفیه‌خانه پساب آب شهری در «شهرزیبا» و پساب فاضلاب شهری در اکباتان وجود دارد.
- بهره‌برداری و توسعه از پنل‌های خورشیدی در کوهسار
۵۰ کیلووات تا پایان سال ۱۳۹۹ به شبکه انرژی‌های تجدیدپذیر منطقه اضافه خواهد شد تا از خورشید به‌عنوان پاک‌ترین و ارزان‌ترین انرژی، برق تولید شود. این پروژه را می‌توان یکی از دستاوردهای مهم برای مدیریت شهری منطقه ۵ ارزیابی کرد. استفاده از انرژی‌ها ی تجدیدپذیر یکی از مهم‌ترین روش‌های توسعه برای شهرها است. به‌ویژه شهرهای بزرگ که با آلودگی هوا دست‌وپنجه نرم می‌کنند. خوشبختانه منطقه ۵ و به‌طور کلی غرب تهران، پتانسیل بالایی برای بهره‌مندی از این نوع انرژی دارد.
۳۰ کیلووات از نیروگاه خورشیدی پارک جنگلی «کوهسار» در سال ۱۳۹۶ به بهره‌برداری رسیده و تیرماه امسال نیز ۲۰ کیلووات به شبکه انرژی‌های تجدیدپذیر منطقه ۵ اضافه شده است. «ساناز فتحی»، رئیس اداره محیط‌زیست منطقه ۵، در این‌باره می‌گوید: «با توجه به ضرورت تأمین ۲۰درصد انرژی مصرفی ساختمان‌های دولتی و اماکن عمومی از محل انرژی‌های تجدیدپذیر، نیروگاه ۲۰کیلو واتی خورشیدی بوستان کوهسار به بهره‌برداری رسید. این نیروگاه با نصب ۷۶ پنل خورشیدی، در زمینی به مساحت ۱۰۰متر و در هوای پاک و ارتفاع بالای بوستان کوهسار ساخته شده است. از مزایای بهره‌برداری از این نیروگاه می‌توان به کاهش ۱۳ تنی گاز CO۲ با بهره‌برداری از این نیروگاه اشاره کرد. هم‌چنین این نیروگاه خورشیدی توان تولید برق سالانه ۳۶ مگاوات بر ساعت را دارد.»
شهرداری منطقه ۵ توسعه این نیروگاه را برای سال جدید در دستور کار خود دارد و از جمله پروژه‌های مهم منطقه محسوب می‌شود. پنل‌های خورشیدی با محیط‌زیست سازگار است و با جایگزینی آن می‌توان از هدر رفت سوخت و آب برای تولید برق و تخریب منابع جلوگیری کرد. پنل خورشیدی عمر طولانی دارد و در شرایط نگهداری مناسب تا ۲۵ سال و حتی بیشتر قابل استفاده است.
- افتتاح یک مجموعه ورزشی محلی برای اهالی کن
ورزش در محله قدیمی «کن» همواره با زمین‌های خاکی و بازی در کوچه وخیابان‌های محله تعریف شده است. با این وجود، تیم‌ها فوتبال محلی از دیر باز در این محله نقش پر رنگی داشته‌اند و قدیمی‌ها خاطرات زیادی از آن دارند. چند سالی می‌شود که تنها مجموعه ورزشی استاندارد و قابل استفاده اهالی مجموعه ورزشی «الزهرا» (س) در سوله مدیریت بحران خیابان «کوهسار» است که در ۲ نوبت صبح و عصر مورد استفاده بانوان و آقایان قرار می‌گیرد. سال گذشته، کلنگ ساخت یک مجموعه ورزشی استاندارد در این محله زده شد و قرار بود تا پایان سال ۱۳۹۸ مورد بهره‌برداری قرار بگیرد. با این حال، این امر میسر نشده و شهردار منطقه از تکمیل و افتتاح این سوله ورزشی در سال جدید خبر می‌دهد.
«مجید حاج فتاح»، جانشین دبیر شورایاری محله کن، درباره این مجموعه ورزشی می‌گوید: «سال ۱۳۸۶ شورایاران وقت، از شهرداری منطقه امتیازی برای ساخت ورزشگاه چندمنظوره می‌گیرند ولی متأسفانه به دلیل اینکه طرح از جانب شورایاری آماده نبود، بودجه‌ای که تأمین شده بود، برای‌سراهای محله دیگر هزینه شد. با پیگیری‌هایی که در شورایاری چهارم صورت گرفت، سال ۱۳۹۶ مصوبه ساخت مجموعه ورزشی، تصویب و تأمین اعتبار شد. با پیگیری‌های مجدد قرار شد شهرداری منطقه مسئولیت ساخت ورزشگاه را برعهده بگیرد و پس از تکمیل، آن را در اختیار شورایاری و سرای محله قرار دهد. نرسیدن بودجه موجب شد تا دوباره پروژه مسکوت باقی بماند و هیچ اقدام عمرانی انجام نشود. خوشبختانه در زمان شورایاری پنجم، پیگیری ساخت این ورزشگاه را در اولویت قرار داده‌ایم و با رویکرد مثبت شهردار منطقه به توسعه ورزشگاه‌های محلی توانسته‌ایم ساخت مجموعه ورزشی را از سر بگیریم.» مجموعه ورزشی شهدای «حاج ملاحسین کنی» در مساحتی حدود هزارمترمربع و زیربنای ۸۵۰مترمربع ساخته می‌شود و براساس زمان‌بندی ارائه شده، سال ۱۳۹۹ در اختیار شهروندان محله کن قرار خواهد گرفت.