همشهری آنلاین_ثریا روزبهانی: که متأثر از سبک زندگی و ابتلا به «دیابت نوع ۲»، چاقی، بیماریهای قلبی عروقی، فشارخون بالا و برخی سرطانها است. اغلب این بیماریها به سبب تغییرات گسترده اجتماعی در ساختار خانواده و جامعه، تغییر کار و فرصتهای فراغت، گزینههای جدید حملونقل و تغییر جمعیتی بروز پیدا میکنند. به باور «غلامحسین ادب»، معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار منطقه ۲۲، ورزش در فضای باز و در دل طبیعت میتواند از بروز این بیماریها پیشگیری و تا میزان چشمگیری آن را کاهش دهد. در همین راستا، منطقه ۲۲ بهعنوان قطب ورزش پایتخت، فرصتی را برای شهروندان ایجاد کرده است تا با انجام «ورزش سبز»، بخشی از مشکلات سلامتی، روحی و روانی خود را درمان کنند. برای آشنایی بیشتر با ورزش سبز با او در اینباره گفتوگو کردیم.
زندگی امروزی با انواع آلودگیها عجین شده و ارتباط و اثرگذاری بین محیطزیست و توسعه پایدار از یک سو و ورزش از سویی دیگر، غیرقابل انکار است. از طرفی دیگر، ورزش میتواند رسانهای استثنایی برای انتشار ایده توسعه پایدار باشد. چراکه بسیاری از بیماریها، نتیجه افزایش بیتحرکی و تغییر سریع در مصرف مواد غذایی و کالری است. غلامحسین ادب، معاون اجتماعی و فرهنگی شهردار منطقه، درباره این ورزش توضیح بیشتری ارائه میدهد و میگوید: «ورزش سبز مقولهای است که اگر شکل بگیرد، ورزشکاران میتوانند از طبیعت و فضای سبز پیرامون خود استفاده مناسب داشته باشند و هم میتوان از محیطزیست با کمک ورزشکاران و خانواده ورزش با ارائه آموزشهای لازم در این باره، حفاظت و حراست کرد. از این طریق شهروندان با آموزشهای لازم مطابق با استانداردهای محیطزیستی به سوی ورزش و حفاظت از محیطزیست سوق داده میشوند. متأسفانه در زندگی شهرنشینی، شاهد بروز مشکلاتی در حوزه سلامت هستیم که اغلب آنها به سبب کمتحرکی شهروندان به وجود آمدهاند، برای همین، موضوع سلامت شهروندان برای مدیریت شهری حائز اهمیت است و تلاش میکنیم که شرایط پرتحرکی برای شهروندان ایجاد کنیم. مانند فضاهای پیادهروی یا توسعه و تجهیز بوستانهایی که شرایط و امکانات ورزشی برای شهروندان در آن مهیا است.»
- منطقهای منحصربه فرد
غلامحسین ادب، باور دارد منطقه ۲۲، منطقهای منحصربهفرد است. او به فرصتها و نقاط قوت این منطقه در زمینه ورزش سبز اشاره میکند و میگوید: «منطقه ۲۲ فضای سبز و طبیعت خوب بسیاری دارد که میتوان از آنها بهعنوان فرصتهای ورزش سبز در منطقه استفاده کرد. برای متخصصان حوزه سلامت مانند «روانشناسان سلامت»، مسلم شده است که ورزش کردن، از یک سو و از سویی دیگر، حضور در دل طبیعت به احساس رضایتمندی از زندگی و سلامت جسمی، روانی و اجتماعی کمک میکند و فردی که در طبیعت حاضر میشود، بهطور معمول شرایط بهتر، احساس رضایتمندی بیشتری و استرسهای کمتری را دارد. برای همین، این ۲ معقوله را در کنار هم قرار دادند و نامش را ورزش سبز گذاشتند. ورزش سبز اثر تصاعدی دارد. اکنون شهرداریها در جوامع مختلف به دنبال این هستند تا مردم را به سوی این ورزش و برای حضور در دل طبیعت و فضای طبیعی پیرامون و داخل شهرها سوق بدهند. بنابراین، منطقه ۲۲ به سبب ظرفیتهای موجود در این زمینه قصد دارد «قطب ورزش سبز تهران» شود. به همین دلیل هم توسعه این مسیر از جمله اقدامات مهم مدیریت شهری منطقه به شمار میرود. در همین راستا شناسایی، تبلیغ و حتی افزایش سرانه این مسیرها در دستور کار قرار دارد. «چیتگر»، «لتمان کن»، «خرگوش دره» و دریاچه «شهدای خلیجفارس» از جمله مکانهای مناسب و ظرفیتهای منطقه برای انجام ورزش سبز است و با فراهم شدن زیرساختهای لازم، هرکدام از این مکانها میتواند به محل و پاتوق ورزش سبز تبدیل شود.»
- هویت بخشی به فضاهای منطقه
می توان از هویت دادن به مسیرهای طبیعی و سرسبز و برگزاری رویدادهایی که مردم را با طبیعت آشتی میدهد و همچنین ترغیب شهروندان برای حضور در این فضا بهعنوان هدف شهرداری منطقه ۲۲ برای تبدیل فضاهای سبز منطقه به قطب گردشگری شهر تهران، یاد کرد. ادب، در اینباره میگوید: «نکته مهم این است که ورزش سبز میتواند در کنار خانواده انجام شود. برای مثال، پیادهرویهای در دل طبیعت فرصت گفتوگو و تعاملات اجتماعی را تسهیل میکند. وقتی خانوادهای در یک مسیر ۳ ـ ۴ کیلومتری قدم میزنند و در شرایطی که از محیط پرهیاهوی شهری دور هستند، امکان گفتوگو و تعاملات بینفردیشان افزایش پیدا میکند. یعنی ورزش سبز نه تنها به افزایش سلامت جسمی، روانی کمک میکند، بلکه در کاهش آسیبهای اجتماعی که گاهی زندگیهای شهرنشینی موجب تشدید آن میشود هم نقش به سزایی دارد. همچنین نقطه قوت دیگر ورزش سبز رایگان و بدون هزینه بودن این ورزش است. برای مثال، وقتی باشگاه «بدنسازی» راهاندازی میکنید، برای نگهداشت فضا مجبور هستید هزینه کنید و این هزینه را از مراجعهکنندگان دریافت میکنید، اما ورزش سبز، رایگان در اختیار شهروند قرار میگیرد و میتواند با هزینه بسیار پایین توسعه پیدا کند. منطقه ۲۲ به سبب زیرساختی که در حال حاضر دارد، میتواند با هزینه بسیار پایین فضای رفاهی ورزشی خوبی را برای شهروندان منطقه فراهم کند.»
- پیوند ورزش و محیطزیست
ورزش سبز در کنار همه کارکردهای فردیاش، اثرات زیستمحیطی هم دارد. در واقع ورزش سبز پیوند بین ورزش و محیطزیست است. معاون فرهنگی و اجتماعی منطقه، در اینباره میگوید: «این ورزش به شهروندان و فعالان محیطزیست و همچنین فعالان ورزشی کمک میکند تا با حضورشان در دل طبیعت به بهبود محیطزیست کمک کنند. گاهی جمعآوری نخالهها یا زبالههایی که در فضای محیطزیست رها شده یا حتی انجام رویدادهای ورزشی که مبتنی به فضای سبز میشود، مانند کاشت نهال در زمانهای مناسب، از جمله اقداماتی است که میتوان در کنار ورزش سبز آنها را اجرا و انجام داد. برای همین، در صدد هستیم تا این مسیرها را زیبا و چشمنوازتر کنیم تا شهروندان بیشتری به شرکت در این ورزش علاقهمند شوند. اکنون بوستان جنگلی چیتگر، بهترین فضا و ظرفیت برای شرکت در ورزش سبز است. به سبب جلوگیری از تردد خودروها در این بوستان، این جنگل میتواند فضای مناسبی برای پیادهروی، دوچرخهسواری و دوومیدانی محسوب شود. مهمترین ویژگی آن حضور خانوادههاست و این تعاملات اجتماعی میتوانند به بهبود شرایط اجتماعی شهروندان کمک کند.»