معمولاً شهروندان برای انجام یکسری امور مرتبط با شهرداری، مراجعه حضوری را ترجیح می‌دهند، چون اغلب تصور می‌کنند از این طریق زودتر به نتیجه می‌رسند یا سریع‌تر می‌توانند شکایات خود را به گوش مسئولان مربوطه برسانند. این در حالی است که مراجعه حضوری همیشه راهگشا نیست.

همشهری آنلاین_ معصومه حق‌جو:  از طرف دیگر، با اعمال محدودیت‌های‌ تردد به علت شیوع کرونا، حضور شهروندان فقط زنجیره انتقال را گسترده‌تر می‌کند. در همین زمینه شهرداری تهران طی سال جاری با کمک سازمان فن‌آوری اطلاعات در حال انجام اقداماتی برای اجرای طرحی به نام شهر مجازی است. اگر این طرح که فعلاً در منطقه ۶ به‌صورت پایلوت در حال اجراست موفقیت‌آمیز باشد، در دیگر مناطق هم اجرایی می‌شود و طبق پیش‌بینی مسئولان اجرایی، ۸۰‌درصد مراجعه شهروندان به شهرداری را کاهش می‌دهد. با سید مجتبی کساییان، معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهری و امور شورای منطقه ۶ تهران، درباره جزئیات این طرح گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

سید مجتبی کساییان/ معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهری و امور شورای منطقه ۶ تهران

 چه عواملی باعث شد تا شهرداری تهران طرح شهر مجازی را اجرا کند؟
مراجعه حداکثری شهروندان برای تشکیل و پیگیری پرونده شهرسازی، ارائه مدارک و اسناد، پیگیری دریافت مطالبات مالی و حتی ثبت شکایت به‌صورت حضوری و مکرر به شهرداری موجب شد تا شهرداری تهران به فکر ارائه طرحی به نام شهر مجازی بیفتد. بنابراین، در نشستی که با محور طرح «منطقه غیرحضوری» برگزار شد، تورج فرهادی، شهردار منطقه ۶، در گفت‌وگو با مدیرعامل سازمان فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات، ابعاد مختلف شهر مجازی را بررسی کرد. در حال حاضر، منطقه ۶ شهرداری با هدف اجرای طرح «تهران هوشمند» به‌عنوان پایلوت طرح «منطقه غیرحضوری» شهرداری انتخاب شده و برنامه‌ریزی‌های لازم برای عملیاتی کردن آن در حال انجام است.


 کدام سازمان‌ها در این زمینه به شهرداری کمک می‌کنند؟
کارگروهی متشکل از نمایندگان ۲ مرکز و با اولویت ۳ حوزه شهرسازی، درآمد و ملاقات مردمی در حال پیگیری این طرح هستند.


 برای اجرای طرح تاکنون چه اقداماتی انجام شده است؟
تاکنون ۶ جلسه با سازمان فن‌آوری اطلاعــــات و ارتباطات و جلسات متعدد داخلی با حوزه‌های درگیر در شهرداری منطقه ۶ برگزار شده است. از آنجا که بیشترین مراجعه شهروندان به شهرداری برای پیگیری امور مربوط به شهرسازی و وضعیت پرونده یا حتی تشکیل آن است با معاونت شهرسازی و دفاتر هم جلساتی برگزار کرده‌ایم. پیشنهادهایی که برای کاهش مراجعه شهروندان به حوزه شهرسازی ارائه شده بود هم جمع‌آوری شده است.


 با توجه به اینکه بیشترین مراجعه شهروندان به ساختمان‌های شهرداری برای پیگیری امور شهرسازی است، چه راهکاری در این زمینه در نظر گرفته شده است؟
مقرر شده با برگزاری جلسات مستمر بین رؤسای دفاتر و معاونت شهرسازی برای حل پرونده‌ها و مشکلات موردی اقدام شود. کارشناسان شهرسازی با توضیحات دقیق و ارسال آن با پیامک برای ارباب رجوع می‌توانند در کاهش مراجعه مؤثر باشند. اطلاع‌رسانی در زمینه چگونگی دسترسی به سامانه تهران من و پیگیری وضعیت پرونده‌ها به روش غیرحضوری و آگاه‌سازی شهروندان از قوانین و مقررات شهرسازی یکی دیگر از این راهکارهاست. گام بعدی، ایجاد میز خدمات الکترونیک یا گفت‌وگوی مجازی برای تسهیل ارائه خدمات غیرحضوری است.


 چه چشم‌اندازی برای این طرح متصور هستید؟
حرکت به سمت شهروندمداری، ارتقای رضایت شهروندان، پوشش تمام فرایندهای سازمانی و زیرمجموعه شهرداری تهران و توسعه جغرافیایی طرح به کل مناطق و نواحی شهر تهران چشم‌انداز ما در شهرداری است.


 هر طرحی برای اجرا نیازمند مجموعه‌ای از الزامات و زیرساخت‌هاست. چه الزاماتی برای ایجاد شهر مجازی وجود دارد؟
هماهنگی با معاونت شهرسازی، روابط‌عمومی، معاونت عمران، معاونت خدمات شهری، معاونت مالی و معاونت اجتماعی، استقرار میز خدمات الکترونیک و سپس توسعه در سطح نواحی مختلف شهرداری، تشکیل و سازماندهی تیم ارزیابی برای اطلاع از رضایت شهروندان و بررسی صحت ارائه خدمات، ایجاد تیم پشتیبانی و پیگیری درخواست‌های فنی خدمات الکترونیک از زیرساخت‌های مورد نیاز هستند. آموزش کارکنان و شهروندان درباره نحوه استفاده از خدمات با تبلیغات محیطی و تأمین منابع مالی و تجهیز منطقه به امکانات سخت‌افزاری برای اجرای طرح از دیگر الزامات هستند. امیدواریم به‌زودی همه این موارد با هدف ارائه خدمات بهتر به شهروندان و اجرای طرح فراهم شوند.

  • اهداف شهر مجازی

کاهش حداقل ۸۰‌درصدی مراجعه شهروندان به منطقه و دریافت اکثر سرویس‌های شهری بدون مراجعه حضوری به ساختمان‌های شهرداری‌ و با استفاده از درگاه‌های الکترونیک و دفاتر خدمات الکترونیک شهر یکی از اهداف طرح است. کاهش زمان رسیدگی به درخواست‌ها و الکترونیکی شدن فرایندهای‌کاری داخلی با رویکرد میز خدمت و از طریق پنجره واحد، فرهنگسازی در زمینه دریافت خدمات الکترونیکی غیرحضوری در شهر و ارتقای سواد الکترونیکی شهروندان و کارکنان از اهداف شهر مجازی است. با اجرای این طرح در منطقه‌ای که ارائه‌دهنده خدمات الکترونیکی غیرحضوری است به بهبود یا بازمهندسی فرایندهای‌کاری و بازنگری در روش ارائه خدمت با اهرم زیرساخت‌های ارتباطی و سامانه‌های نرم‌افزاری کمک می‌شود. همچنین شرایطی فراهم می‌شود تا شهروندان خدمات مورد نیاز خود را بدون نیاز به مراجعه حضوری دریافت کنند.