به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، پروین غفاریان در کارگاه راهکارهای خلیج گرگان در شرایط کاهش کاهش تراز آب، تغییر اقلیم و فعالیت‌های انسانی که به صورت آنلاین برگزار شد، گفت: منطقه شمالی خلیج گرگان اقلیم بسیار متفاوتی نسبت به بخش جنوب غربی خود دارد. میزان بارش آن متفاوت است و از نظر دمایی هم بسیار آسیب‌پذیرتر است.
وی اظهار داشت: منطقه خلیج گرگان معمولا بیشترین بارش‌ها را در فصل زمستان و پایین‌ترین را در فصل تابستان دریافت می‌کند، میانگین تبخیر نیز در تیر ماه در بندر گز بیشتر هزار و ۱۰۰ میلیمتر برآورد می‌شود، در بندر ترکمن نیز در تیر و مرداد بیشترین میزان تبخیر اتفاق می‌افتد، تبخیر موضوع بسیار مهمی در وضعیت خلیج گرگان است، موضوعی است که با دمای هوا در ارتباط است و آب خلیج تحت تاثیر تبخیر افت پیدا می‌کند.
وی به الگوی باد در حوضه خلیج گرگان اشاره کرد و گفت: الگوی غالب باد در بهار، تابستان، پاییز و زمستان در این منطقه باد شمالی است اما در تابستان بادهای شمال غربی هم قابل ملاحظه است. در زمستان و پاییز به علت شمالی شدن جریانات بادهای غربی و شمال غربی ضعیف شده و بادهای شمالی بر منطقه غالب می‌شوند که نقش زیادی در میزان تبخیر دارند.
غفاریان با اشاره به الگوی بارش در حوضه آبریز دریای خزر افزود: شواهد نشان می‌دهد که بارش تا سال ۱۹۸۰ افزایش داشته از سال ۱۹۸۱ به بعد تا ۲۰۱۹ بارش کاهش یافته در سال ۲۰۱۹ به زیر صفر رسیده و در واقع منفی شده، بر این اساس می‌توان مدت ۶۶ سال را به دو بخش پربارش و کم بارش تقسیم کرد.
رییس پژوهشکده علوم جوی پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی اظهار داشت: با این حساب سالانه حدود سه میلیمتر کاهش بارش اتفاق افتاده و این میزان کاهش بارش بعد از ۶۰ سال می‌تواند زنگ خطری برای خلیج گرگان باشد.
وی افزود: همچنین دما نیز نقش بسزایی در کاهش تراز آب خزر و خشک شدن خلیج گرگان دارد به طوری که سالانه شاهد افزایش دو صدم درجه سیلیسیوس دمای بیشینه در منطقه هستیم و این نشان می‌دهد که روند افزایش تصادفی نیست بلکه برخی به دلیل برخی عوامل از جمله افزایش شهرنشینی و بخش زیادی به علت تغییر اقلیم است.
غفاریان ادامه داد: روند بلندمدت دمای کمینه گرچه کاهشی است اما در برخی سال‌ها افزایش را هم داشتیم که می‌تواند هشداری باشد بر اینکه دما در منطقه تغییر می‌کند که می‌تواند موجب شود تا تابستان های بسیار گرم و زمستان‌های بسیار سرد را تجربه کنیم.
وی تاکید کرد: با توجه به اهمیت حفظ خلیج گرگان، در سال ۲۰۱۶ مدلسازی انجام شده نشان می‌دهد که خلیج گرگان در صورت خشک شدن می‌تواند به عنوان یک منبع گرد و غبار محسوب شود و غلظت قابل ملاحظه‌ای داشته باشد و بیش از هزار میکروگرم از هوای خشک را تا سطح بالای جوی ببرد، البته شدت گرد و غبار به میزان باد وابسته است اگر هفت متر بر ثانیه باشد می‌تواند غبار شدیدی را در منطقه ایجاد کند و تا ۵۰ کیلومتر را تحت تاثیر قرار دهد.
خلیج گرگان بزرگترین خلیج دریای خزر است که بر اثر پیشروی و گسترش شرقی رشته ساحلی شبه جزیره میانکاله در جنوب شرقی دریای خزر تشکیل شده است. خلیج گرگان تنها خلیج دریای خزر در محدوده جغرافیایی ایران و بین دو استان مازندران، شهرستان بهشهر و استان گلستان، شهرستان بندرگز است.
این خلیج در سال ۱۳۵۴ به همراه تالاب میانکاله و لپوی زاغمرز در استان‌های گلستان و مازندران به عنوان نخستین مجموعه تالاب بین‌المللی جهان در فهرست تالاب‌های کنوانسیون رامسر به ثبت رسید تا ثابت شود نه فقط این خلیج، بلکه نواحی اطراف آن شامل شبه جزیره میانکاله (پناهگاه حیات‌وحش) و تالاب بین‌المللی گُمیشان یک مجموعه ارزشمند زیست‌محیطی است. خلیج گرگان بخشی از پناهگاه حیات وحش میانکاله محسوب می‌شود اما چند سالی است با خشک شدن دسته و پنجه نرم می‌کند.