همشهری آنلاین_ سارا جعفرزاده: البته در سال گذشته فاز اول این پروژه به بهره‌برداری رسید و اکنون فاز دوم آن افتتاح شده است. افتتاح این بزرگراه باعث کاهش بار ترافیک در محدوده سه‌راه افسریه به‌ویژه در بزرگراه امام رضا(ع) می‌شود و از طرفی کمربندی دور تا دور شهر تهران که ابتدای آن از بزرگراه آزادگان است، گسترش می‌یابد. افتتاح این پروژه فرصتی فراهم کرد تا درباره ویژگی‌های این طرح بزرگ شهری با «وحیدرضا انارکی محمدی» شهردار منطقه ۱۵ گفت‌وگو کنیم. او معتقد است از زمانی‌که سکان مدیریت شهری منطقه ۱۵ را به عهده گرفته برای به پایان رساندن این پروژه، تمام تلاش خود را به کار گرفته است.
جنوب‌شرق پایتخت از شبکه بزرگراهی متعددی بهره می‌برد و اکنون با افتتاح فاز دوم بزرگراه شهید نجفی رستگار، وضعیت ترددی تازه‌ای در این بخش از شهر حاکم می‌شود، اصولاً این بزرگراه جدید بر اساس چه نیازهای ترددی ساخته شد؟
بزرگراه شهید نجفی رستگار به طول ۷/۶ کیلومتر با هدف کاهش بار ترافیک محور امام رضا(ع) و رفع گره‌های ترافیکی که در محدوده گردنه تنباکویی تا تقاطع امام رضا(ع) با بزرگراه آزادگان و بسیج وجود داشت، ایجاد شده است و این بزرگراه با عرض ۷۶متر طراحی و فاز اول آن در سال گذشته به طول ۲ کیلومتر، که در حد فاصل بزرگراه آزادگان تا پل شهید مزینانی در ابتدای محله مشیریه قرار دارد افتتاح و به بهره‌برداری رسید. در فاز دوم قرار است ۷/۴ کیلومتر دیگر از این پروژه حد فاصل مشیریه تا بزرگراه امام رضا(ع) افتتاح شود.
افتتاح این پروژه در ادامه بهره‌برداری از شبکه‌های بزرگراهی در جنوب غرب پایتخت چه تأثیری می‌تواند در وضعیت ترددی شهروندان در این بخش از شهر داشته باشد؟
یکی از تأثیرات مثبت ایجاد پروژه بزرگراهی شهید نجفی رستگار، کاهش زمان سفر است. عملاً بهره‌برداری از این پروژه باعث می‌شود شهروندانی که از مقصد تهران به سمت شرق کشور تردد می‌کنند با کاهش زمان سفر مواجه شوند و شهروندانی که از غرب تهران به این محدوده وارد می‌شوند با استفاده از بزرگراه شهید نجفی رستگار می‌توانند قبل از اینکه بزرگراه آزادگان به بزرگراه امام علی(ع) برسد، انتخاب مسیر کنند و بعد از گردنه تنباکویی وارد بزرگراه امام‌رضا(ع) شوند و دیگر شاهد ترافیک میدان بسیج و میدان آقانور نباشند.
همچنین شهروندانی که از نقاط دیگر شهر تهران می‌خواهند از بزرگراه امام‌رضا(ع) استفاده کنند با کاهش حداقل ۳۰درصدی ترافیک مواجه خواهند بود و اینجاست که می‌توان گفت تسهیل تردد شهروندان در شرق تهران از مزایای این پروژه است و رینگ کمربندی شهر تهران هم تکمیل خواهد شد.
وقتی می‌گوییم بزرگراه شهید نجفی رستگار به‌عنوان تکمیل‌کننده رینگ کمربندی شهر تهران محسوب می‌شود، بیشتر منظور ما کدام بخش از پروژه بزرگراهی است؟
طبعاً شهروندان ساکن در محله‌های مشیریه و رضویه در این زمینه بیشتر مد نظر هستند. با توجه به اینکه یکی از مهم‌ترین تأثیرات مثبت این پروژه، همان تکمیل رینگ کمربندی در جنوب‌شرق تهران است، افتتاح فاز دوم این پروژه حتماً تحولی اثرگذار و نقطه عطفی در محدوده جنوب‌شرق تهران به‌ویژه برای شهروندان محله‌های مشیریه و رضویه خواهد بود.
پیش از ساخت این بزرگراه مشکلات زیادی در محدوده محله‌های رضویه و مشیریه به چشم می‌خورد. به نظر شما ایجاد این پروژه در رفع مشکلات و هویت‌بخشی به این محله‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای دارد؟
بله، بیش از ۱۲ سال از آغاز اجرای این پروژه می‌گذرد و در این مدت شهروندان محله‌های مشیریه و رضویه با مشکلات و معضلات متعددی مواجه بودند. البته مشکلات یادشده در سال‌های قبل از ساخت بزرگراه بیشتر ملموس بود. در این محدوده شاهد تخلفاتی بودیم که اغلب ریشه در موقعیت پیشین این محدوده داشت. به واسطه حضور افراد سودجو و به علت مشخص نبودن حریم شهر تهران در جنوب اراضی کوه‌های بی‌بی شهربانو، شهروندان این محله‌ها احساس ناامنی می‌کردند اما خوشبختانه با افتتاح این پروژه در جنوب‌شرق تهران، محله‌های مشیریه و رضویه هویت مشخصی پیدا کرده‌اند.
چه چالش‌هایی باعث شد ساخت پروژه شهید نجفی رستگار از سال ۸۸ تاکنون به طول انجامد؟
یکی از مشکلاتی که باعث طولانی شدن این پروژه از سال ۸۸ تاکنون شد، بحث تملک معارضان بود که از آن باید به‌عنوان ابر چالش پروژه یاد کرد. خوشبختانه با تدابیری که اندیشیده شد، گره معارضان این پروژه با هماهنگی ستاد شهرداری تهران و تزریق نقدینگی و تخصیص اعتبار باز شد و روند بسیار مطلوبی را در ۲ سال گذشته طی کرد. از ابتدای پروژه تاکنون بیش از ۲۵۵ هزارمترمربع زمین خریداری شد و اعیان خریداری شده مربوط به ۹۷۵ پارسل (زمین، عرصه و اعیان) بود که اعتباری بالغ بر ۴۹۰ میلیارد تومان صرفاً برای تملک املاک بود که هزینه شده است. اگر بخواهیم ارزش این املاک را با توجه به تورم امروز بسنجیم، بالغ بر ۳ هزار میلیارد تومان فقط ارزش املاکی است که شهرداری تهران از ابتدای این پروژه تا امروز تملک کرده و این خود نشان‌دهنده این است که پروژه بسیار مهم و اثرگذار است و مطمئن هستیم دو سال بعد از راه‌اندازی این طرح به دلیل اثرگذاری پروژه و کاهش مصرف سوخت این هزینه‌ها به خود شهروندان باز می‌گردد.
ساخت زیرگذر اعظم در این بزرگراه بنا به درخواست شهروندان و شورایاری صورت گرفت، در حالی‌که این زیرگذر خارج از پروژه اصلی بوده است، در این‌باره توضیح می‌دهید؟
محور توسعه خدمات در شهر باید شهروندان باشند. طبق طرحی که برای پروژه بزرگراهی شهید نجفی رستگار تهیه و تصویب و به تأیید مشاور رسیده بود، ما برای دسترسی مشیریه جنوبی به مشیریه شمالی یک پل سواره‌رو را به‌عنوان پل شهید مزینانی ایجاد کردیم که سال گذشته در فاز اول افتتاح شد. این پل سواره تردد خودروها و شهروندان را میسر می‌کرد و عملاً از سال گذشته تاکنون به بهره‌برداری رسیده است و در حال حاضر مشکلی ندارد. ۲ دستگاه پل عابرپیاده، یکی در شمال پروژه در تقاطع خیابان شهید سلیمی با بزرگراه شهید نجفی رستگار و دیگری در جنوب بزرگراه در تقاطع خیابان پیامبر اعظم با بزرگراه شهید نجفی رستگار جانمایی شده است. مطالبه شورایاران و شهروندان این بود که به یک زیرگذری برای ۱۰۰۰ خانواری که در جنوب مشیریه سکونت دارند و اکثراً از افراد سالخورده هستند، ایجاد شود. در نهایت ساخت یک زیرگذر برای تسهیل تردد شهروندان در دستور کار قرار گرفت. این زیرگذر با نظر شهروندان ساخته و باعث رضایتمندی آنها شد.
فضای برخی زیرگذرها معمولاً مکان دنجی برای افراد کارتن‌خواب و معتاد است و امکان دارد باعث ایجاد برخی معضلات اجتماعی برای ساکنان اطراف این زیرگذرها باشد. آیا در این‌باره تاملی شده است؟
بله، این مسئله جای تأمل دارد و دغدغه درستی است و حتماً باید در این زمینه برنامه‌ریزی شود که هم تسهیل تردد شهروندان در آن در نظر گرفته شود و هم معضل اجتماعی ایجاد نشود. البته به نظر شخصی من، راه‌اندازی این پروژه به خودی خود خیلی از مشکلات ناامنی محله رضویه و جنوب مشیریه را رفع کرده است. قبلاً این محدوده به فضای ناامنی برای شهروندان و فضای امنی برای معتادان متجاهر تبدیل شده بود که من تصور می‌کنم با افزایش تردد در این بزرگراه قطعاً شاهد خارج شدن این محدوده از سکون و فضای بی‌دفاع خواهیم شد و با یک فضای زنده و پویا مواجه می‌شویم.
برای دسترسی شهروندان بخش جنوبی مشیریه به امکانات رفاهی که در بخش شمالی این محدوده وجود دارد، چه اقداماتی انجام می‌دهید؟
شهروندان مجاور پروژه شهید نجفی رستگار به مرور زمان اثرات مثبت ایجاد این پروژه را حس خواهند کرد. به‌ویژه اینکه برای دسترسی به خدمات و امکانات رفاهی و رضایتمندی شهروندان جنوب مشیریه، در محدوده باغ اناری فضای ورزشی را تدارک خواهیم دید. همچنین بازارروزی در این محدوده راه‌اندازی و امکانات دیگری را برایشان فراهم می‌کنیم که مشکل دسترسی آنها حل شود.
برای تملک املاک باقی‌مانده در کندرو بزرگراه شهید نجفی رستگار و ادامه پروژه چه برنامه‌ای دارید؟
کار برای تملک املاک باقی‌مانده در کندرو با سرعت پیش خواهد رفت و در فاز سوم یکی از کارهایی که قرار است تعریف شود این است که شهروندانی که از شرق کشور وارد بزرگراه شهید نجفی رستگار می‌شوند، باید دوربرگردان قبل از میدان آقانور را دور بزنند که شاید رانندگان خیلی از دور زدن در این محور استقبال نکنند و به همین دلیل ما در حال آماده‌سازی یکی از پل‌هایی هستیم که دسترسی محور امام رضا(ع) را به مسیر شمالی بزرگراه شهید نجفی رستگار فراهم می‌کند. در حال حاضر عرشه آن آماده شده است و تصور می‌کنم تا پایان سال این دسترسی تکمیل شود و اقدامات دیگر هم که باید در این پروژه انجام شود، در دستور کار شهرداری تهران و شهرداری منطقه قرار دارد.
چرا پروژه شهید نجفی رستگار به‌صورت مرحله به مرحله به افتتاح می‌رسد؟
یکی از دلایل طولانی شدن این پروژه، عدم اولویت‌بندی در پروژه در سنوات گذشته بود. امروز اگر این پروژه اولویت‌بندی نشده بود، به نقطه افتتاح نمی‌رسیدیم. ما در این پروژه فاز به فاز پیش رفتیم و توانستیم پروژه را مدیریت کنیم. در سنوات گذشته درلایه‌های دوم و سوم ما شاهد تملک بودیم اما در تندرو تملکی صورت نگرفته بود که این موضوع کار را بسیار دشوار می‌کرد. ما در نهایت با کمک مرجع قضایی و اعمال ماده ۹ کار را انجام دادیم و صرفاً برای صرف و صلاح اموال شهرداری ما اولویت‌بندی کردیم که بهترین تدبیر ممکن بود. امروز ما می‌توانیم اعلام کنیم که عملاً پروژه افتتاح شده است و مابقی فازها به سرعت انجام می‌شود و کندروها و دسترسی‌هایی که شهروندان حاشیه پروژه نیاز دارند، ایجاد می‌شود. تمام تلاش ما این است که همه نهادها و سازمان‌ها از فرصتی که با افتتاح این پروژه پیش آمده، خدماتی را به شهروندان مجاور پروژه ارائه بدهند و شهروندان هم از خدمات بی‌بهره‌نمانند. این درحالی است که محله‌های مشیریه و رضویه از محله‌های کم‌برخوردار شهر تهران است. با امید به خدا و با تلاش همه همکاران در شهرداری تهران، سازمان‌ها و نهادها با افتتاح این پروژه شاهد ارتقای کیفیت خدمات مدیریت شهری در این محله‌ها خواهیم بود.
- مشخصات فنی پروژه /شهید نجفی رستگار
طول مسیرهای تندرو پروژه شهید نجفی رستگار ۸۷۰/۶ کیلومتر است.
این پروژه ۱۳ پل، جمعاً به طول ۲۲۵۹متر در محل تقاطع با کانال سرخه‌حصار، بزرگراه آزادگان، خیابان شهید مزینانی و بزرگراه امام علی(ع) دارد.
۳ زیرگذر جمعاً به طول ۹۴۰متر در محل تقاطع پروژه شهید نجفی رستگار با بزرگراه آزادگان، خیابان شورا و بزرگراه امام رضا(ع) دارد.
۲ پل عابرپیاده جمعاً به طول ۲۰۰متر در محدوده خیابان‌های گاز و سلیمی قرار دارد.
فاز دوم پروژه به طول ۴/۸۷۰ کیلومتر در ۳ خط عبوری و هر خط به عرض ۳متر و ۶۲ سانتیمتر به بهره‌برداری رسید.
- عملکردهای ترافیکی
با بهره‌برداری از فاز دوم پروژه بزرگراه شهید نجفی رستگار، مسیرهای تندرو شمالی و جنوبی این بزرگراه به‌طور کامل زیر بار ترافیک خواهد رفت. امری که ضمن کاهش بار ترافیک در بزرگراه‌های بسیج و آزادگان، ترافیک ورودی جنوب‌شرق پایتخت به معابر شهری به‌ویژه سه‌راه افسریه را کاهش داده و در نهایت تکمیل رینگ خارجی شبکه بزرگراهی شهر تهران را به دنبال دارد. در نتیجه اجرای این پروژه، حریم مناطق شهری مشخص شده است و علاوه بر بهبود منظر شهری در مبادی ورودی شرق تهران، دسترسی زائران حضرت ثامن الحجج(ع) به مشهد مقدس تسهیل خواهد شد.
- خط‌کشی
۱۱۰ هزارمتر طول خط‌کشی در طول مسیر پروژه انجام شده است.
هزینه تقریبی اجرای پروژه (فازهای اول و دوم) ۳۰ میلیارد تومان بوده است.
هزینه رفع معارضان ملکی (فازهای اول و دوم) ۴۹۰ میلیارد تومان است.
هزینه کل رفع معارضان تأسیساتی(فازهای اول و دوم) ۲۱ میلیارد تومان است.
- خاکبرداری
۱۹۲۵۸۰۰ مترمکعب خاکبرداری در اجرای پروژه صورت گرفته است
- خاکریزی
۱۱۲۸۷۶۹ مترمکعب خاکریزی در انجام پروژه صورت گرفته است
- بتن‌ریزی
۱۲۷۰۰۰مترمکعب بتن‌ریزی برای اتمام پروژه انجام شده است
- آرماتوربندی
۹۱۵۰ تن آرماتوربندی برای اجرای پروژه صورت گرفته است
- اقدامات فولادی سنگین
۳۵۹۴ تن اقدامات فولادی سنگین برای پروژه انجام شده است
- آسفالت
۱۱۰۰۰۰ تن برای انجام پروژه صرف شده است
- گاردریل
۹ کیلومتر طول گاردیل‌های پروژه
- هندریل
۱/۶ کیلومتر طول هندریل پروژه
- دوربین ترافیکی
۸ دستگاه دوربین ترافیکی در مسیر پروژه نصب شده است
- بتن غلتکی
۲۱۰۰۰ تن بتن غلتکی برای اتمام پروژه استفاده شده است
- نیوجرسیک
۱۲ کیلومتر نیوجرسی
- تابلو
۴۷ عدد تابلو در مسیر پروژه نصب شده است