در جامعه ما هم براساس اصل ۳۰ قانون اساسی دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه کودکان تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد.
این ماده قانونی از زمان تصویب تا‌کنون بدون هیچ‌گونه تغییری آموزش و پرورش را ملزم می‌کرد تا بدون دریافت کمترین وجهی آموزش کودکان و نوجوانان را به‌عنوان وظیفه اصلی سازمانی‌شان مورد توجه قرار دهند.
اما متأسفانه به‌تازگی قائم‌مقام وزیر آموزش و پرورش صحبت از تدوین دستورالعملی به میان آورده که براساس آن مدارس دولتی هم مجاز باشند تا مانند سایر مدارس غیر‌انتفاعی از دانش‌آموزان شهریه دریافت کنند.
آموزش و پرورش از وجود برخی ابهامات و تفاسیر در اصل 30 قانون‌اساسی سخن به میان آورده و رایگان بودن آموزش برای دانش‌آموزان را مسئله‌ای مشروط به سایر عوامل دانسته است. این وزارت از طرفی کمبود بودجه در تامین مایحتاج آموزشی دانش‌آموزان را عامل اصلی لزوم این تغییرات می‌داند و از سوی دیگر با اشاره به وضعیت مطلوب آموزشی در مدارس غیر‌انتفاعی، دریافت وجه را مهم‌ترین دلیل موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان قلمداد می‌کند.
به هر حال اگر بر فرض محال، گفته آموزش و پرورش متین باشد و ابهامی هم در اصل 30 قانون اساسی و رایگان بودن آموزش به چشم بیاید، باز هم این وزارت نمی‌تواند بدون مراجعه به شورای نگهبان و سیر مراحل قانونی، خود‌سرانه آن را نقض کند و از آموزش رایگان دانش‌آموزان ممانعت به عمل آورد.
البته نباید از نظر دور داشت که وزارت آموزش و پرورش هم برای انجام وظایف خود با مشکلات مالی روبه‌رو است و برای رفع نیاز‌های آموزشی دانش‌آموزان و پرداخت حق‌الزحمه‌ها در مضیقه قرار دارد، اما این کسری بودجه نباید منجر به فشار بر مردم شود. از این‌رو مهم‌ترین اولویت کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی در مقوله آموزش و پرورش رسیدگی به بحث بودجه و نیروی انسانی این وزارتخانه است.
بنابراین هر گونه اقدام برای دریافت شهریه در هنگام ثبت‌نام و یا به هر دلیلی در طول ترم از دانش‌آموزان و اجبار والدین برای پرداخت کمک‌های مادی برای تحصیل بهتر فرزندا‌نشان از سوی مدارس دولتی بر والدین دانش‌آموزان درخصوص امر تحصیل، براساس اصل 30 قانون اساسی، جرم تلقی می‌شود و قابل پیگیری است.
والدین دانش‌آموزان در هنگام مواجه‌شدن با تخلف مدارس در زمینه اجبار برای دریافت شهریه، ابتدا به مرکز آموزش و پرورش منطقه خود مراجعه کنند و پس از گذراندن مراحل مختلف، خواهان رسیدگی به این امر شوند.
چنانچه آموزش و پرورش منطقه هم نتوانست قدمی برای حل مشکل آنان بردارد، مردم می‌توانند تخلفات را با ذکر نام مدرسه و مشخصات خود با شماره تماس 33440065 و شماره دورنگار 33440066، به کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در میان گذراند.
*رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات
مجلس شورای اسلامی